Μετά τη βρεφική παράσταση «Αβγώ», το έργο «ΟΠ!» αποτελεί τη νέα σκηνοθετική δουλειά τής Στέλλας Σερέφογλου. Παιδιά από 3 έως 8 ετών βιώνουν μια αξέχαστη θεατρική εμπειρία γεμάτη ακροβατικά, στοιχεία βωβού κινηματογράφου και τεχνικές που ξεπηδούν από τον μαγικό κόσμο του τσίρκου.
Τις Κυριακές 28 Μαΐου και 4 Ιουνίου θα ανέβουν οι τελευταίες παραστάσεις του έργου, στην αίθουσα του Studio Μαυρομιχάλη [Μαυρομιχάλη 134, Αθήνα].
Με τη Στέλλα Σερέφογλου, είχαμε τη χαρά να μιλήσουμε.
Το «ΟΠ!» είναι η νέα σας δουλειά και απευθύνεται σε παιδιά προσχολικής ηλικίας. Τι μέσα χρησιμοποιήσατε για τη συγκεκριμένη παράσταση που απευθύνεται σ’ ένα τόσο απαιτητικό και ειλικρινές κοινό;
«Η παράσταση είναι η ιστορία μιας συνάντησης δύο παιδιών, ενός αγοριού κι ενός κοριτσιού και, φυσικά, της σύνδεσης που προκύπτει μέσα από αυτή τη συνάντηση· της φιλίας, δηλαδή, που γεννιέται αλλά και ενός επιτακτικού, για εμένα, ερωτήματος “τι είναι αυτό που το λένε αγάπη”, τι εσωτερικές και εξωτερικές διαδρομές διανύεις, δηλαδή, όταν αγαπάς. Το βασικότερο μέσο αφήγησης αυτής της ιστορίας είναι το σώμα και, συγκεκριμένα, τα ακροβατικά, οι τεχνικές τσίρκου και η εκφραστικότητα των προσώπων όπως ακριβώς βλέπουμε στις ταινίες του βωβού κινηματογράφου και όχι μόνο. Όπως λέει και η δασκάλα μου στο εργαστήρι Πόρτα, Πέγκυ Στεφανίδου, “Τα παιδιά, και ειδικά αυτής της ηλικίας, έλκονται και μαθαίνουν από την παρατήρηση της ζωής με σωματικό τρόπο. Έτσι βιώνουν τον κόσμο και έτσι τον κατανοούν. Το σώμα και η χρήση των αντικειμένων πάνω στη σκηνή είναι ο καλύτερος τρόπος για να δουν και να αποτυπώσουν μέσα τους όσα συμβαίνουν. Να αναρωτηθούν και να εκφραστούν και να παρηγορηθούν σωματικά και συναισθηματικά και αυτά. Στο Τσίρκο, ακόμα περισσότερο, ο σωματικός τρόπος επικοινωνίας και έκφρασης σπάει τις νόρμες. Δημιουργεί αυτό που επιδιώκουμε και στο Δράμα. Το Παράδοξο. Το Προκλητικό. Το μη αναμενόμενο. Και αυτό τραβάει την προσοχή, αποδεικνύει την υπέρβαση ως αξία, αποκαλύπτει τους φόβους και την αγωνία που έχει αυτή η υπέρβαση, αυτό το Ακραίο, ώστε να φέρει μια πραγματική κάθαρση”».
Γιατί επιλέξατε να δώσετε αυτόν τον τίτλο στην παράσταση; Θυμάστε κάποια συναισθήματα που σας προκαλούσε αυτό το επιφώνημα όταν ήσασταν η ίδια μικρή;
«Όταν ετοίμαζα την πρόταση, γνώριζα εξαρχής ότι σε αυτό το έργο η αφήγηση της ιστορίας θα γίνει μέσα από τις τεχνικές του τσίρκου και των ακροβατικών. Σκέφτηκα ότι ένα επιφώνημα όπως το “ΟΠ!” είναι πολύ ταιριαστό με το ιδιαίτερο σύμπαν των πτήσεων των δύο πρωταγωνιστών αλλά και των οργανωμένων πτώσεων, των ισορροπιών και των αιωρήσεων. Τελικά, όσο περνούσε ο καιρός, άρχισα να καταλαβαίνω κι εγώ η ίδια μέσα από τις πρόβες ότι το “ΟΠ!” σημαίνει πολλά περισσότερα. Το “ΟΠ!” μπορεί να σημαίνει ξάφνιασμα και έκπληξη, προτροπή, χαρά, παιχνίδι, ανατροπή, χορό, προσπάθεια αλλά και σταμάτημα. Όταν ήμουν μικρή, περισσότερο υποδήλωνε ξάφνιασμα και έκπληξη -με θαυμαστικό πάντα· ένα χαρακτηριστικό που διατηρώ ακόμη και σήμερα. Ξαφνιάζομαι και εκπλήσσομαι συχνά τόσο με εμένα όσο και με τους γύρω μου -πότε θετικά, πότε αρνητικά- αλλά πλέον χωρίς θαυμαστικό».
Ποιο σημείο της παράστασης ξεχωρίζετε και γιατί;
«Δύσκολη ερώτηση γιατί ως μητέρα αγαπώ “όλα τα παιδιά μου”. Αν, όμως, πρέπει οπωσδήποτε να φωτίσω περισσότερο ένα σημείο, θα διάλεγα τη στιγμή που τα δύο παιδιά “συναντιούνται” πριν καλά-καλά συναντηθούν. Υπάρχει δηλαδή στο έργο ένα σημείο όπου το αγόρι κοιμάται και ονειρεύεται και το κορίτσι αντίστοιχα διαβάζει ένα βιβλίο και βυθίζεται μαγεμένο σε αυτό. Τότε, προκύπτει μεταξύ τους μια μεταφυσική συνάντηση που μοιάζει με το νερό και τον αέρα· δηλαδή ο χρόνος κυλάει πιο αργά, διαστέλλεται κι αυτοί μέσα από την αργή ένωσή τους κολυμπούν βαθιά, μα ταυτόχρονα ίπτανται ψηλά. Όπως ακριβώς συμβαίνει στον έρωτα και την αγάπη. Η σκηνή αυτή, θέλω να προσθέσω, γεννήθηκε αφότου έλαβα το μουσικό κομμάτι από τον συνεργάτη μου στο έργο, Σταύρο Ρουμελιώτη. Για κάποιο λόγο μού προκάλεσε συγκίνηση κι έτσι πριν τη στιγμή της συνάντησής τους, τους έβαλα να συναντιούνται σε έναν ειδυλλιακό χωροχρόνο· γιατί πιστεύω πως με τις μεγάλες αγάπες έχουμε κάπως, κάπου συναντηθεί πριν καλά-καλά συναντηθούμε».
Στο σκηνοθετικό σας σημείωμα αναφέρετε μεταξύ άλλων: «το “ΟΠ!” συνιστά για εμένα ένα μείγμα εξερεύνησης, παρατήρησης και ανακάλυψης του εσωτερικού μίτου που συνδέει τον ενήλικα εαυτό μου με το παντοτινό παιδί μέσα μου». Μιλήστε μας λίγο γι’ αυτή την πολύ ενδιαφέρουσα διαδρομή.
«Νομίζω πως αυτό αποτελεί τη βασική συνθήκη, τον όρο δημιουργίας ενός έργου, ειδικά όταν αυτό απευθύνεται σε παιδιά. Γιατί η επικοινωνία με το ιδιαίτερο αυτό κοινό αποτελεί πρόκληση, καλλιτεχνική, παιδαγωγική και πνευματική. Το να μπορέσεις να συνδεθείς μαζί του σημαίνει ότι ανιχνεύεις εσωτερικά μονοπάτια αλλά και μνήμες της δικής σου παιδικότητας. Επιπλέον, μπορείς να ανακαλύψεις μέσα από το παιχνίδι, την ευρηματικότητα, τη φαντασία και τη διεύρυνση των ορίων σου, τη σχέση σου με τον κόσμο. Σε προσωπικό επίπεδο, το να αγγίζεις και να γεύεσαι τον εσωτερικό μίτο που συνδέει τον ενήλικα εαυτό σου με το παντοτινό παιδί μέσα σου είναι η “πρώτη ύλη” (έμπνευση, ιδέα, υλικό) για τη δημιουργία μιας παράστασης».
Αναζητάτε την έμπνευση ή σας βρίσκει εκείνη;
«Νομίζω πως συναντιόμαστε κάπου στη μέση. Έρχεται μια ιδέα γιατί κάτι είδα, ονειρεύτηκα, διάβασα, ένιωσα. Και μετά αρχίζει η δουλειά, σαν του μερμηγκιού, μια συνθήκη που δεν έχει ιδιαίτερη έμπνευση όσο μέθοδο, κόπο, υποχωρήσεις αλλά και στιγμές χαράς, αποκάλυψης και ευγνωμοσύνης».
Αντιμετωπίζετε την παράσταση σαν μια χορογραφία. Γιατί, θεωρείτε, ότι τα πολύ μικρά παιδιά δείχνουν τέτοιον ενθουσιασμό με τον ρυθμό;
«Νομίζω πως ό,τι κάνω, το αντιμετωπίζω σαν μια χορογραφία. Είμαι και η ίδια από τη φύση μου πανέτοιμη για χορό· ακόμη και στη λύπη αν έρθει κάποιος και μου πει “έλα, δεν πειράζει, σήκω να χορέψουμε”, εγώ θα το κάνω. Έτσι είμαι από μικρό παιδί. Και τα παιδιά ενθουσιάζονται με τον χορό γιατί ο χορός, μεταξύ άλλων, είναι και μουσική και ρυθμός. Και το πρώτο πράγμα που ακούμε στη ζωή μας, πριν καλά-καλά γεννηθούμε, είναι οι χτύποι της καρδιάς της μητέρας μας».
Συνεργάζεστε συχνά με παιδιά. Θυμάστε κάποια αντίδραση μικρού θεατή που σας συγκίνησε βαθιά και, αν ναι, θα τη μοιραστείτε μαζί μας;
«Δεν θυμάμαι κάτι ιδιαίτερο όσο γέλια και σιωπές, γεγονός που φανερώνει ότι ακολουθούν τους κυματισμούς της ιστορίας. Στο “Αβγώ” προκαλείται σε κάποια παιδιά μια διάθεση για χορό. Στο “ΟΠ!” γελάνε ή σχολιάζουν κάτι που συμβαίνει, κι όλα αυτά δείχνουν ότι παρακολουθούν προσεκτικά το έργο και ότι αυτό που εκτυλίσσεται στη σκηνή δεν τους είναι αδιάφορο· κάτι που με ικανοποιεί ιδιαίτερα».
Ταυτότητα Παράστασης
Ιδέα – σκηνοθεσία: Στέλλα Σερέφογλου
Ερμηνεύουν – πετούν: Ευαγγελία Μόσιου, Πάνος Σολδάτος
Σκηνικά: Ελένη Παπαναστασίου
Μουσική: Σταύρος Ρουμελιώτης (Usurum Band, The Holy Goat)
Κοστούμια: Νατάσα Σπάλα
Επιμέλεια κίνησης: Ελπινίκη Σαριπανίδου
Φωτισμοί – videos: Έλενα Μαργαριτίδη
Οργάνωση παραγωγής: IKIRU
Εικονογράφηση αφίσας: Κώστας Μαρκόπουλος
Γραφίστας: Βασίλης Γεωργίου
Προβολή και Επικοινωνία: Βάσω Σωτηρίου – We Will
