Το «One Three Some – Απόπειρα Δημιουργίας Μιας Δημοκρατικής Συνέλευσης», παρουσιάζεται για μία μόνο μέρα, αύριο, Τρίτη 9 Μαΐου, στο Δημαρχείο Αθηνών, στην Αίθουσα Δημοτικού Συμβουλίου, στο πλαίσιο του Athens City Festival του Δήμου Αθηναίων, στις 6 μ.μ. και τις 9 μ.μ. [Αθηνάς 63].
Η είσοδος είναι ελεύθερη με απαραίτητη έγκαιρη κράτηση θέσεων στο: [email protected].
Πρόκειται για μια συμμετοχική παράσταση που φτιάχνουν οι ίδιοι οι θεατές/συμμετέχοντες μαζί με τρεις ηθοποιούς, σε σύλληψη και δημιουργία της Δανάης Θεοδωρίδου· μιλήσαμε μαζί της.
Πώς προέκυψε η ιδέα της παράστασης;
«Η παράσταση εντάσσεται σε μια ευρύτερη καλλιτεχνική έρευνα που ξεκίνησα το 2019, σχετικά με τον τρόπο που η τέχνη μπορεί να συμβάλλει στην ενδυνάμωση της δημοκρατίας σήμερα. Πολλοί πολιτικοί αναλυτές ισχυρίζονται ότι ζούμε σε δημοκρατίες χωρίς “δήμο” με τους πολίτες να απουσιάζουν ανησυχητικά από τις εκλογές και τη λήψη πολιτικών αποφάσεων. Με ποιον τρόπο θα μπορούσε η θεατρική συνθήκη να συμβάλλει στο ξεπέρασμα της κρίσης αυτής; Αυτό είναι το βασικό ερώτημα που με απασχολεί αυτή τη στιγμή. Τα έργα που δημιουργώ στο πλαίσιο αυτό είναι συμμετοχικά, δηλαδή τα φτιάχνει το ίδιο το κοινό με τη συμμετοχή του σε αυτά, και ασχολούνται το καθένα με μια διαφορετική πρακτική της δημοκρατίας. Μετά την -πιο ατομική- πρακτική του δημόσιου λόγου στην “Αναλογική Καμπάνια” που έφτιαξα το 2019, το λογικό επόμενο βήμα για μένα ήταν η συλλογική πρακτικής της συνέλευσης αλλά και η στενότερη σχέση με θεσμικές μορφές της δημοκρατίας. Γι’ αυτό και ήθελα να τοποθετήσω τη δουλειά αυτή μέσα σε Δημαρχεία. Η σκέψη πίσω από την πρόταση αυτή, είναι ότι άτομα που στη μεγάλη πλειοψηφία τους δεν έχουν σχέση με θεσμικές μορφές της δημοκρατίας, μπαίνουν σε μέρη όπου παίρνονται σημαντικές πολιτικές αποφάσεις και προτείνουν μια εναλλακτική πρακτική της δημοκρατίας μέσα σε αυτά. Συμβάλλουν, έτσι, στην ανάδειξη ενός νέου κοινωνικού φαντασιακού σχετικά με το τι είναι δημοκρατία και πώς θέλουμε να την ασκούμε ως πολίτες».
Ποια η εμπειρία σας από ανάλογες συμμετοχικές παραστάσεις στο εξωτερικό;
«Σε σχέση με το εξωτερικό παρατηρώ το εξής παράδοξο: από τη μια, το κοινό εκεί είναι πολύ πιο εξοικειωμένο με τέτοιου είδους δουλειές που δεν αποτελούν καν αυτή τη στιγμή κάτι το σπάνιο ή εξαίρεση ως καλλιτεχνική πρόταση. Από αυτή την άποψη, είναι ίσως πολύ πιο εύκολο να συμμετάσχει κανείς σε αυτές. Από την άλλη, όμως, το κοινό στην Ελλάδα, όπου παρόμοιες δουλειές είναι μάλλον λιγότερο συνηθισμένες σε θεατρικό πλαίσιο, είναι πολύ πιο ανοιχτό στον τρόπο που συμμετέχει. Δηλαδή έρχεται πιο δύσκολα αλλά συμμετέχει πολύ πιο ανοιχτά και ουσιαστικά, εκτίθεται δηλαδή περισσότερο. Πράγμα που είναι πολύ σημαντικό γι’ αυτές τις δουλειές».
Ποιες είναι οι αντιδράσεις των θεατών/συμμετεχόντων; Είναι εύκολο να μετακινηθούν από τη θέση του απλού θεατή και να γίνουν μέρος της παράστασης;
«Οι αντιδράσεις ποικίλλουν σε μεγάλο βαθμό και από παράσταση σε παράσταση αλλά και από χώρα σε χώρα. Σε κάθε περίπτωση, όμως, χρειάζεται οπωσδήποτε κάποιος χρόνος, ένα είδος “ζεστάματος”, ας το πούμε, πνευματικό, σωματικό και συναισθηματικό, ώστε να γίνει η μετακίνηση αυτή. Τεράστιο ρόλο στο ζέσταμα αυτό παίζει η δημιουργία ενός ασφαλούς πλαισίου. Να νιώσει δηλαδή ο θεατής ότι κάτι τον προστατεύει, ότι δεν θα εκτεθεί, δεν θα κινδυνέψει με κανέναν τρόπο. Και εκεί ακριβώς βρίσκεται το μεγάλο στοίχημα και η πρόκληση από τη μεριά της δημιουργού. Στο πώς δηλαδή θα φτιαχτεί το πλαίσιο αυτό ώστε να μπορέσει κάποιος όχι απλώς να γίνει μέρος της παράστασης αλλά να την ολοκληρώσει. Γιατί χωρίς τη συμμετοχή, οι παραστάσεις αυτές δεν υφίστανται καν. Πρόκειται λοιπόν για μια πρόσκληση συνδημιουργίας σε έναν άγνωστο. Απαιτείται μια πολύ ιδιαίτερη προσοχή και τρυφερότητα και προκειμένου να γίνει δεκτή η πρόταση».
Πιστεύετε ότι το θέατρο μπορεί να λειτουργήσει ως μέσο εκπαίδευσης και αφύπνισης των πολιτών;
«Απολύτως. Για να δείξω, μάλιστα, πόσο απόλυτη είμαι ως προς την πίστη μου στο συγκεκριμένο θέμα, θα πω ότι η αφύπνιση των πολιτών δεν μπορεί να συμβεί παρά μόνο μέσα από το θέατρο και την τέχνη. Οι πολύμορφες κινητοποιήσεις του κόσμου του πολιτισμού τα τελευταία τρία χρόνια, ένα υπόδειγμα πολιτικής χειραφέτησης και δράσης κατά την άποψη μου, το αποδεικνύουν περίτρανα».
Τι αποκομίζουν οι θεατές φεύγοντας από την παράστασή σας;
«Στην ερώτηση αυτή μπορούν να απαντήσουν μόνο οι ίδιοι. Από απαντήσεις που έχω πάρει, όμως, από κάποιους από αυτούς όταν τους ρώτησα –για παράδειγμα, έξι συμμετέχοντες από διαφορετικές χώρες της “Αναλογικής Καμπάνιας” έχουν γράψει κείμενα όπου απαντούν σε παρόμοια ερωτήματα στο βιβλίο μου “Publicing – Practising Democracy Through Performance” (Νήσος 2022) – αυτό που αποκομίζουν σχετίζεται, κυρίως, με μια σημαντική μετατόπιση του τρόπου που κατανοούν την πολιτική και τη δημοκρατία από κάτι που σχετίζεται με κόμματα, γραφειοκρατία και συμφέροντα, σε κάτι που αφορά την καθημερινή μας ζωή και τον τρόπο που συμμετέχουμε και αποφασίζουμε ακόμη και για τα πιο μικρά πράγματα στη ζωή μας σε ατομικό ή συλλογικό επίπεδο».
Ποιοι είναι οι μελλοντικοί στόχοι για τη συγκεκριμένη παράσταση;
«Η παράσταση ξεκινάει το ταξίδι της από την Αθήνα, την πόλη που γέννησε τη δημοκρατία, και συνεχίζει σε άλλες πόλεις της Ελλάδας και της Ευρώπης με στόχο να δημιουργηθεί, στο πλαίσιό της, μια σειρά αλληλοσυνδεόμενων συνελεύσεων πολιτών. Το πώς γίνεται αυτό θα το ανακαλύψουν όσοι έρθουν».
Ταυτότητα Παράστασης
Σύλληψη, δημιουργία: Δανάη Θεοδωρίδου
Καλλιτεχνική – δραματουργική υποστήριξη: Μπετίνα Παναγιωτάρα
Παίζουν: Μάνος Βαβαδάκης, Κατερίνα Ζησούδη, Ηλέκτρα Φραγκιαδάκη, και 30 θεατές
Σχεδιασμός σκηνικών και κοστουμιών: Μάγδα Δήμου
Σύμβουλοι δραματουργίας: Lara Barsacq, Rudi Laermans, Ευφροσύνη Πρωτοπαπά
