Ο Βασίλης Μπισμπίκης κάνει μια ελεύθερη μεταγραφή του εμβληματικού μυθιστορήματος του Ρώσου συγγραφέα, μεταφέροντάς το ως ένα λαϊκό νουάρ στην Αθήνα του 2023.
Τι συνιστά έγκλημα και τι τιμωρία στην Αθήνα του 2023; Πότε ακριβώς τελείται ένα έγκλημα; Τη στιγμή της πράξης ή τη στιγμή που το συλλαμβάνει ο δράστης στο μυαλό του; Πώς προσδιορίζεται χρονικά η μετάβαση από τη νομιμότητα στην παρανομία; Και ποια η τιμωρία της;
Ηθικά, κοινωνιολογικά και φιλοσοφικά ερωτήματα επιχειρεί να διερευνήσει η Ομάδα Cartel μέσα από αυτή τη νέα μεταγραφή του έργου του 1866, φέρνοντας την ιστορία, με τη μέθοδο της γραμμικής αφήγησης, στο τώρα, στους δρόμους και τις γειτονιές της Αθήνας.
Με αφορμή τη συμμετοχή του στην παράσταση, είχαμε τη χαρά να μιλήσουμε με τον γνωστό χορευτή, χορογράφο και ηθοποιό Δημήτρη Παπάζογλου.
Μια πρώτη εικόνα, ανάμνηση με τον εαυτό σας να χορεύει;
«Σε ηλικία πέντε ετών, θυμάμαι να προσπαθώ να χορεύω σε ένα ρυάκι».
Πότε αποφασίσατε να ασχοληθείτε επαγγελματικά με τον χορό;
«Από πάντα· η δυσκολία ήταν πώς να φτάσω στο Σύνταγμα, στη σχολή Ζουρούδη».
Χορευτές, χορογράφοι και έργα με επίδραση σε εσάς;
«Ο Ραφαέλ Ντε Κόρντοβα, ο Μέγας Νουρέγιεφ, Μικαέλ Ντενάρ, Αλίσια Αλόνσο, Τζούντιθ Τζέιμισον, Μπαρίσνικοφ, Ζιζί Ζανμέρ, Τζερόμ Ρόμπινς, Ρολάν Πετί, Μπομπ Φόσι».
Όσον αφορά αποκλειστικά το επάγγελμα του χορευτή, πώς είναι να επιλέγει κανείς μια δουλειά που συνδέεται με ηλικιακούς παράγοντες και, σχετικά, προκαθορισμένη χρονική πορεία; Και, τελικά, γιατί επικρατεί αυτή η άποψη; Με άλλο ρυθμό, με άλλες δυνατότητες, με άλλους ρόλους ένας χορευτής δε μπορεί να είναι εφ’ όρου ζωής ενεργός;
«Μια ερώτηση δύσκολη να απαντηθεί… η παρόρμηση της νιότης δεν έχει την λογιστική σκέψη· αυτό που σε τραβάει σαν μαγνήτης είναι το ταξίδι στο όνειρο. Βέβαια, όταν έρχεται η καλλιτεχνική ωριμότητα και γίνεσαι ερμηνευτής το σώμα…σ’ εγκαταλείπει… όμως υπάρχει η χορογραφία, η διδασκαλία και η τα σεμινάρια σκηνικής συμπεριφοράς κάτι σαν master class, πράγμα που δεν υπάρχει στην χώρα μας».
Έχετε ζήσει στο εξωτερικό –για λόγους εκπαιδευτικούς και επαγγελματικούς· λίγα λόγια για τις εμπειρίες εκείνων των ετών; Σκεφτήκατε ποτέ να μείνετε σε άλλη χώρα; Και τι σας κράτησε, τελικά, στην Ελλάδα;
«Ήταν το πανεπιστήμιο μου και πληρωνόμουν κιόλας! Όχι· τότε δεν υπήρχε ούτε καν η παγκοσμιοποίηση και δεν ήθελα να είμαι εμιγκρές».
Κάτι που αγαπάτε πολύ στη χώρα μας;
«Είναι μια ευλογημένη χώρα από τους θεούς! Από τον Θεό! Από τη φύση! Από το σύμπαν!»
Και κάτι που, αν μπορούσατε, αμέσως θα αλλάζατε στην Ελλάδα;
«Την εθνική αρρώστια, την ανοργανωσιά, την έλλειψη αξιοκρατίας, το “δεν βαριέσαι”, τη λαμογιά και μια Ελλάδα φιλική στον Έλληνα».
Έχετε συναντηθεί και συνεργαστεί με τεράστια ονόματα του θεάτρου, των Τεχνών· θα μοιραστείτε μαζί μας δυο τρεις αναμνήσεις σας; Όποιες σας έρθουν πρώτες στον νου.
«Το χιούμορ της Αλίκης και να σε πιέζει να τρως, το τανγκό με την Μαριλένα στο Chicago Theatre που 5000 θεατές μας χειροκροτούσαν όρθιοι και η εμπειρία να χορογραφήσω τον Γουίλεμ Νταφόε στην ταινία “Triumph of the Spirit”».
Ας έρθουμε στο σήμερα· «Έγκλημα και Τιμωρία: Αθήνα». Θα μας συστήσετε την παράσταση;
«Είναι μια παράσταση ενός κλασικού έργου, που ο Βασίλης Μπισμπίκης το έφερε με μαεστρία στη σύγχρονη Αθήνα και μας έκανε να αναγνωρίσουμε τους ήρωες που είναι δίπλα μας και να δώσει μια ποιητική λυρική· και παράλληλα, το αδιέξοδο του ανθρώπου διαχρονικά, σε μια παράσταση σαν ένα φιλμ νουάρ».
Ερμηνεύετε τον Μαρικόν· μια περιγραφή του ρόλου σας;
«Είμαι ρεσεψιονίστ που κοιτάει τη ζωή των άλλων και για να την ελέγχει· και ένας χαρακτήρας παντός καιρού!»
Πλούσια διαδρομών η καλλιτεχνική σας πορεία. Πώς θα χαρακτηρίζατε την παρούσα φάση της;
«Ευλογημένη!!!»
Από τη μέχρι τώρα διαδρομή σας, θα μοιραστείτε μαζί μας κάποια από τις στιγμές που θεωρείτε καθοριστικές, ξεχωριστές, αγαπημένες σας;
«Και οι δύσκολες στιγμές κι οι φτώχειας στιγμές κι αυτές που ήταν γεμάτες χαρά και φως διαμόρφωσαν τον χαρακτήρα μου και το πεπρωμένο μου!!»
Μια στιγμή σκοτεινή, δύσκολη;
«Όταν περπατούσα με τα πόδια στα χιόνια….»
Μια επαγγελματική σας σκέψη, που θα θέλατε σύντομα να υλοποιήσετε;
«Πια δεν αγχώνομαι· ό,τι έρθει κι εμπεριέχει αγάπη και δημιουργία».
Μια αγαπημένη καθημερινή σας συνήθεια;
«Καλημέρα ήλιε καλημέρα!»
Μια αγωνία σας;
«Θεέ μου βοήθα να τα βγάλω πέρα! Και να μην ζήσω έναν πόλεμο».
Χαρακτηριστικά που εκτιμάτε ιδιαίτερα στους άλλους;
«Τα ξεκάθαρα λόγια».
Και κάποια που σας απωθούν;
«Τα προσωπεία».
Μια χρήσιμη συμβουλή που σας έχουν δώσει;
«Φύλαγε τα ρούχα σου να έχεις τα μισά, να έχεις τα πόδια σου πάντα μέσα στο πάπλωμα και μάθε να συγχωρείς».
Κύριε Παπάζογλου, να κλείσουμε με…τραγούδι; Θα μας πείτε στίχους από ένα αγαπημένο σας;
«Τα μάτια κλείστε, γλυκά ακουμπήστε στην κουπαστή, το χρόνο αφήστε καινούργια ψέματα να φανταστεί, είναι μια νύχτα μια τρελή βραδιά, που λάμπουν τ΄ άστρα, λάμπει κι η καρδιά και κάπου απέναντι, είναι το νησί που έχει κοράλλια κι αμμουδιά χρυσή κι αυτό τ’ αγέρι πως φέρνει σήμερα μια τέτοια χίμαιρα ξανά στο φως» .
Συντελεστές
Βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι
Σκηνοθεσία: Βασίλης Μπισμπίκης
Μεταγραφή & Πρωτότυπη Δραματουργία: Βασίλης Μπισμπίκης, Γιάννης Μελιτόπουλος
Σκηνικά: Κέννυ Μακ Λέλλαν
Κοστούμια: Γιώργος Σεγρεδάκης
Κινησιολογική Επιμέλεια: Edgen Lame
Σχεδιασμός Φωτισμών: Σάκης Μπιρμπίλης
Βοηθός Σκηνοθέτη: Διονύσης Κοκκοτάκης
Βοηθός Σκηνογράφου: Καλύδημη Μούρτζη
Κινηματογράφηση: Φίλιππος Ζαμίδης
Εκτέλεση παραγωγής για την Ομάδα Cartel: Φαίη Τζήμα
Διανομή (με αλφαβητική σειρά): Λευτέρης Αγουρίδας (Ανέστης Πανούσης), Μπέττυ Βακαλίδου (Αλίνα Ιωάννου), Τσέζαρις Γκραουζίνις (Ζαχαρίας Μαρμελάντωφ), Γιανμάζ Ερντάλ (Εργάτης), Μάνος Καζαμίας (Πέτρος Λούτζης), Διονύσης Κοκκοτάκης (Κώστας Κρόκος), Edgen Lame (Φτερωτός Ερμής), Άννα Μάσχα (Μάνα), Έρρικα Μπίγιου (Σόνια Μαρμελάντοβα), Βασίλης Μπισμπίκης (Πορφύρης Πετρίδης), Δημήτρης Παπάζογλου (Μαρικόν), Φοίβος Παπακώστας (Γρηγόρης), Νατάσα Παπανδρέου (Ηρώ Ίνι), Νίκη Σερέτη (Κατερίνα Μαρμελάντοβα), Γιώργος Σιδέρης (Ηλίας), Θοδωρής Σκυφτούλης (Μιχάλης Σχίζας), Στέλιος Τυριακίδης (Δημήτρης), Κώστας Φαλελάκης (Αρκάδης Πονηρίδης), Ιώβη Φραγκάτου (Ντίνα Σχίζα), Νικολέτα Χαρατζόγλου (Νατάσσα)
Μετάφραση υπερτίτλων στα αγγλικά: Μέμη Κατσώνη
Ταυτόχρονος υπερτιτλισμός: Γιάννης Παπαδάκης
Παραγωγή: Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση