© Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη
Ο καταξιωμένος συνθέτης Μίνως Μάτσας θα παρουσιάσει στο Ηρώδειο στις 2 Σεπτεμβρίου, μια συναυλία με τραγούδια των αγνών και πληγωμένων ψυχών…· εκεί όπου τα ρεμπέτικα συνομιλούν μουσικά με τα fado της Πορτογαλίας, τα tango της Αργεντινής και τα blues της Αμερικής.
Ήταν χαρά μας, που μιλήσαμε μαζί του.
«…Η σχέση μου με το ρεμπέτικο είναι τόσο ισχυρή, σχεδόν κυτταρική…»· κύριε Μάτσα, μιλήστε μας για αυτή τη σχέση ζωής.
«Τα ρεμπέτικα είναι, μετά το δημοτικό τραγούδι, ο ένας μεγάλος πυλώνας της μουσικής μας ιστορίας. Έχω την τύχη να προέρχομαι από μια μουσική οικογένεια, όπου ο Μίνως Μάτσας -ο παππούς μου, όντας διευθυντής της Odeon-Parlophone, ηχογράφησε πρώτος τον Μάρκο Βαμβακάρη και τους σημαντικούς συνθέτες του ρεμπέτικου, γιατί είδε στους ανθρώπους αυτούς τη δύναμη, την αλήθεια, το ταλέντο και, ταυτόχρονα, αναγνώρισε αμέσως την αξία των τραγουδιών αυτών· σε μια εποχή, που το κυρίαρχο μουσικό κλίμα ήταν επηρεασμένο από τα ευρωπαϊκά ελαφρά τραγούδια. Και, κάπως έτσι, διασώθηκε το ρεμπέτικο μέχρι τις μέρες μας· και, μάλιστα, πριν μερικά χρόνια εγγράφηκε στον κατάλογο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της ανθρωπότητας από την UNESCO. Όμως, ο Μίνως Μάτσας την ίδια στιγμή έγραψε τους στίχους για μερικά από τα ωραιότερα ρεμπέτικα τραγούδια όπως το “Μινόρε της αυγής”, ο “Αντώνης ο βαρκάρης ο σερέτης”, “Είσαι εσύ ο άνθρωπός μου” κ.ά.»
Ποια κεντρικά χαρακτηριστικά τού είδους σας διακινούν διαχρονικά; Και πόσο επιδραστικά είναι τα ρεμπέτικα στο σύνολο τού έργου σας;
«Τα ρεμπέτικα έχουν χαρακτηριστικά που προσομοιάζουν στην αρχαία τραγωδία. Είναι τραγούδια με γραμμές αδρές, σπαραχτικά, που μας οδηγούν στην κάθαρση μέσα από το ταξίδι μιας ψυχικής αναζήτησης, μια διαδρομή που γίνεται με την καρδιά και όχι με το μυαλό. Η ανάταση ή η πτώση έρχεται αναπόφευκτα. Είναι ένα κομμάτι της πολιτιστικής μας κληρονομιάς στο οποίο μεγαλούργησαν συνθέτες, δεξιοτέχνες, τραγουδιστές υψηλού επιπέδου. Μόνο που οι περισσότεροι, όπως συμβαίνει σε κάθε μορφή υψηλής τέχνης, δεν το γνώριζαν όταν συνέβαινε. Ήρθα λοιπόν σε επαφή με τον πλούτο αυτόν από έφηβος· και με συνεπήραν ο ρυθμός, τα γυρίσματα της φωνής, οι μελωδικοί δρόμοι και ο μοναδικός ήχος που προερχόταν από το γραμμόφωνο και τις 78 στροφές. Ξαφνικά, ένας ολόκληρος κόσμος άνοιξε μπροστά μου· έπεσα με τα μούτρα, κυριολεκτικά, μέσα του. Ήθελα να ακούσω ό,τι υπήρχε. Μέχρι σήμερα, ανακαλύπτω πράγματα και μαθαίνω από αυτά. Και σίγουρα, ένα κομμάτι της μουσικής μου είναι βαθιά επηρεασμένο από τα ρεμπέτικα· μουσικά και αισθητικά!»
Πορτογαλικά fado, αργεντίνικα tango και αμερικάνικα blues θα συνομιλήσουν με τα δικά μας ρεμπέτικα στο Ηρώδειο! Πού συναντιούνται; Σίγουρα ένας κοινός τόπος τους, είναι οι αγνές και πληγωμένες ψυχές…
«Φαινομενικά διαφορετικοί κόσμοι, που ανήκουν στον ίδιο γεωγραφικό παράλληλο. Τα βάσανα, οι χαρές, ο έρωτας, η φυλακή, ο αποχωρισμός είναι κοινός τόπος στα είδη που θα παίξουμε. Μουσικά, επίσης, ταιριάζουν απόλυτα, γιατί ξεκινούν από την ίδια γενεσιουργό αιτία· το τραγούδι είναι η διέξοδος».
Μιλήστε μας για την πολυαναμενόμενη συναυλία του Σεπτεμβρίου· δώστε μας εικόνες από όσα θα απολαύσει το κοινό.
«Στο πρώτο μέρος θα παίξουμε κάποιες διασκευές από γνωστά ρεμπέτικα τα οποία έχω αποδομήσει και, ουσιαστικά, ανασυνθέσει· ορισμένες φορές, με αρκετά τολμηρό τρόπο. Ωστόσο, καταθέτω κάτι νομίζω που έχει κρατήσει αυτό που ονομάζω ουσία. Στο δεύτερο μέρος θα καλέσω στη σκηνή τους καλεσμένους και θα παίξουμε τα δικά μας ρεμπέτικα με τον αυθεντικό τους τρόπο καθώς και μερικά από τα ωραιότερα δείγματα των fado, tango και blues. Έτσι όπως θα παιχτούν σαν σύνολο, θα δείτε πόσο ταιριαστά ακούγονται παρά τις διαφορετικές γλώσσες και χώρες προέλευσης. Τραγουδούν δύο εξαιρετικές φωνές· ο Κώστας Τριανταφυλλίδης, ο οποίος διαθέτει μια καθαρή και ευγενική λαϊκή φωνή καθώς και η πρωτοεμφανιζόμενη Δήμητρα Μωραΐτη. Οι τρεις καλεσμένοι μας είναι η Lina από την Πορτογαλία, η Debora Russ από την Αργεντινή και ο Eric Turner από την Αμερική».
Πολλά ρεμπέτικα που θα ακουστούν τη μεγάλη βραδιά στο Ηρώδειο, φέρουν την υπογραφή της δικής σας διασκευής· μιλήστε μας για αυτή τη διαδικασία.
«Όπως σας είπα ξεκινώντας από κάποια τραγούδια στα οποία έγραψε στίχους ο παππούς μου, ένιωσα μια ταύτιση και μια συγκίνηση που μου έδωσε το θάρρος να τα ξαναπαίξω, όπως τα θυμόμουν την πρώτη φορά που τα άκουσα. Εκείνη τη στιγμή κρατούσα το απόσταγμα της συγκίνησης και, καθώς είμαι συνθέτης, γεννιούνταν καινούρια πράγματα· εισαγωγές, μουσικά μέρη, παραλλαγές της μελωδίας, ρυθμοί. Κράτησα ό,τι δεν αλλοίωνε την πρώτη συγκίνηση. Και ό,τι μου έδινε το θάρρος να πω, αρχικά σε φίλους μουσικούς , “ακούστε αυτό, πώς σας φαίνεται;”»
Σκέψεις και συναισθήματα του Μίνου Μάτσα, όταν βρίσκετε επί σκηνής;
«Αγωνία να μπορέσω να μεταφέρω στο κοινό την αγάπη μου για το μουσικό υλικό που διαχειρίζομαι και να ανοίξω την καρδιά τους ώστε να δεχθούν τις δονήσεις που γεννιούνται επί σκηνής. Νιώθω, ακόμη, μεγάλη χαρά και τιμή που παίζω με καλλιτέχνες και μουσικούς που μοιράζονται τις ίδιες ευαισθησίες μ’ εμένα. Και συγκίνηση, όταν ρίχνω κλεφτές ματιές και βλέπω ανθρώπους χαμογελαστούς».
Γυρίζοντας πίσω στον χρόνο, θα μοιραστείτε μαζί μας κάποια από τις πρώτες αναμνήσεις που έχετε από την επαφή σας με τον χώρο της μουσικής;
«Η γλυκύτητα της φωνής του Μάνου Λοΐζου, η σεμνότητα του Γιώργου Νταλάρα όταν δοκίμαζε νέα τραγούδια, το μέγεθος του Μίκη Θεοδωράκη και ο δυναμισμός των τραγουδιών του, τα ανέκδοτα του Μάνου Χατζιδάκι και τη μαγεία την ώρα που έδινε οδηγίες στους μουσικούς, η αχαλίνωτη φαντασία του Σαββόπουλου, η τρυφερότητα του Πάριου, η ευγένεια του Στράτου Διονυσίου…»
Πηγές έμπνευσης και δημιουργίας;
«Η καθημερινότητα με τις ακραίες αντιθέσεις της και μικρά πράγματα που παρατηρώ στους ανθρώπους και τη φύση».
Κάτι που σας φτιάχνει τη διάθεση;
«Η ομορφιά από όπου κι αν προέρχεται, μέσα ή έξω, ο ενθουσιασμός και το πάθος για έναν κοινό καλλιτεχνικό στόχο».
Κάτι που τη χαλά;
«Η αγένεια, η χωρίς λόγο φασαρία».
Μια αγαπημένη συνήθεια;
«Μια βόλτα στη φύση, που είναι ο απόλυτος κριτής για τη μουσική που γράφω. Ακούγοντας τη μουσική ας πούμε σε ένα δάσος, εάν είναι αληθινή θα ταιριάξει αρμονικά με το γύρω περιβάλλον. Αν όχι θα το καταλάβω αμέσως, διότι θα είναι ξένο σώμα».
Μια χρήσιμη συμβουλή που σας έχουν δώσει;
«Να μην ακούω ούτε τα καλά, ούτε τα άσχημα σχόλια για τη δουλειά μου».
Μια αγωνία σας;
«Να κρατήσω την επαφή μου με τις νέες γενιές, και να βοηθήσω όσο μπορώ ώστε ο κόσμος που μεγαλώνουν τα παιδιά μου να είναι ομορφότερος, ασφαλέστερος και πιο δίκαιος».
Και μια ευχή σας;
«Η ευχή μου είναι να βρεθεί έστω και ένας νέος άνθρωπος στη συναυλία στις 2 Σεπτεμβρίου που θα νιώσει την ανάγκη, όταν γυρίσει σπίτι του, να ψάξει και να ανακαλύψει τον πλούτο και τη δύναμη των ρεμπέτικων».
Να κλείσουμε με στίχους ενός αγαπημένου ρεμπέτικου;
«“Χαράματα η ώρα τρεις θα ’ρθω να σε ξυπνήσω/ κρυφά από τη μάνα σου να σε χαρώ/ να βγεις να σου μιλήσω/ Την μυστική αγάπη μας/ κρυφά να την κρατήσεις/ χίλια που να σου τάξουνε -να σε χαρώ/ να μην την μαρτυρήσεις”».
Ταυτότητα Συναυλίας
Τραγουδούν: Κώστας Τριανταφυλλίδης, Δήμητρα Μωραΐτη, LINA_ , Debora Russ, Eric B. Turner
Παίζουν: Τάκης Βασιλείου: Κρουστά, Νικόλας Γαρουφαλάκης: Keyboards, Θάνος Γκιουλετζής: Βιολί, Σοφία Ευκλείδου: Τσέλο, Παρασκευάς Κίτσος: Κοντραμπάσο, Αχιλλέας Λιαρμακόπουλος: Τρομπόνι, Γιώργος Μάτσικας: Μπουζούκι: Νυκτά, Νίκος Μέρμηγκας: Μπουζούκι: Νυκτά, Αρσένης Νάσης: Κρουστά, Αντρέας Σιδεράκης: Drums, Ιόλη Σιφονιού: Κeyboards, Ντίνος Χατζηιορδάνου: Ακορντεόν, Γιώργος Χατζόπουλος: Κιθάρα, Victor Villena: Bandoneon, Pedro Alexandre Rodrigues Ferreira de Oliveira: Πορτογαλική κιθάρα, Davide Serini: Ακουστική κιθάρα και ο συνθέτης στο πιάνο.
Ενορχήστρωση – Διασκευές: ΜίνωςΜάτσας
Σχεδιασμός φωτισμών: Χριστίνα Θανάσουλα
Σχεδιασμός ήχου: Ηλίας Λάκκας
Graphic Designer: Δημήτρης Αρβανίτης
Επιμέλεια αφίσας και προγράμματος: Δημήτρης Παναγιωτακόπουλος
Φωτογραφίες: Νικήτας Σιφονιός, MaxParovsky
Motion Graphic Design: Ελένη Παντελέ
