Ένα σημαντικό στοιχείο της μοναδικής τουρκικής κληρονομιάς αφορά τη λαϊκή αρχιτεκτονική της χώρας. Από τα άφθονα παραδοσιακά κτίσματα της Τουρκίας, τα «σπίτια με τα κουμπώματα» συγκαταλέγονται στα πλέον ενδιαφέροντα. Αυτές οι γραφικές κατοικίες, κατασκευασμένες από ξύλο και πέτρα, βρίσκονται στο χωριό Ορμάνα, στους πρόποδες της Οροσειράς του Ταύρου στην περιοχή της Αττάλειας, την καρδιά της τουρκικής Ριβιέρας.
Τα παραδοσιακά κτίσματα του χωριού Ορμάνα
Τα «σπίτια με τα κουμπώματα», που ξεχωρίζουν ως δείγματα λαϊκής αρχιτεκτονικής, συγκαταλέγονται στα πλέον βιώσιμα παραδείγματα της τοπικής αρχιτεκτονικής της Τουρκίας. Υπάρχουν περίπου 300 τέτοια σπίτια στο χωριό Ορμάνα και στη γύρω περιοχή. Τα κτίσματα, των οποίων η κατασκευή συνδυάζει σύστημα δόμησης βασισμένο σε ξύλινο σκελετό και λίθινη τοιχοποιία, χτίστηκαν χωρίς τη χρήση επιχρίσματος (σοβάς). Ο ξύλινος σκελετός είναι κατασκευασμένος από ξύλο κέδρου και τρέμιθου της περιοχής. Οι πέτρες συγκρατούνται χάρη στα ξύλινα στοιχεία και αυτά με τη σειρά τους σταθεροποιούνται με τη χρήση κάθετων δοκών από κέδρο.
Τα κτίσματα αποκαλούνται «σπίτια με τα κουμπώματα», επειδή τα εμφανή μέρη του ξύλινου σκελετού (ξυλοδεσιές) μοιάζουν με κουμπώματα. Αυτές οι κατασκευές παρουσιάζουν εξαιρετική αντοχή σε σεισμούς, καθώς οι πέτρες της λιθοδομής μπορούν να μετακινούνται ελαφρώς κατά τη διάρκεια των αναταράξεων της γης. Επιπλέον, επηρεάζονται ελάχιστα από τις διαφορές της θερμοκρασίας: διαθέτουν πολύ παχείς τοίχους, γεγονός που διασφαλίζει ότι το εσωτερικό τους παραμένει ζεστό τον χειμώνα και δροσερό το καλοκαίρι. Οι κατοικίες αυτές, που δεν απαντούν σε καμία άλλη περιοχή της Ανατολίας, είναι δίπατες. Το ισόγειο χρησιμοποιούνταν παραδοσιακά ως στάβλος ή χώρος αποθήκευσης ζωοτροφών, ανάλογα με την αγροτική παραγωγή και τις ανάγκες των οικόσιτων ζώων.
Σήμερα, ορισμένα από τα «σπίτια με τα κουμπώματα» έχουν αποκατασταθεί και χρησιμοποιούνται ως boutique ξενώνες. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής σας στο χωριό Ορμάνα, μπορείτε να διαμείνετε σε έναν από αυτούς τους αυθεντικούς ξενώνες, να βυθιστείτε στην ατμόσφαιρα της περιοχής και να απολαύσετε την εμπειρία του μοναδικού τρόπου ζωής του χωριού.
Εμπειρίες φιλικές για το περιβάλλον
Πέραν των «σπιτιών με τα κουμπώματα», το χωριό Ορμάνα είναι ιδιαίτερα ελκυστικό χάρη στο κάλλος του φυσικού τοπίου και στα ιστορικά μνημεία του. Παρέχει την ευκαιρία για άφθονες δραστηριότητες που είναι φιλικές για το περιβάλλον, όπως ο βοτανολογικός τουρισμός, η παρατήρηση της άγριας ζωής και τα φωτογραφικά σαφάρι, ενώ άλλες δράσεις στην περιοχή όπως το trekking, η πεζοπορία και η εξερεύνηση σπηλαίων αποτελούν τουριστικές δραστηριότητες με ελάχιστο αποτύπωμα άνθρακα. Τον Σεπτέμβριο, το χωριό Ορμάνα φιλοξενεί ένα ετήσιο φεστιβάλ αμπέλου για την ανάδειξη της τοπικής ποικιλίας σταφυλιών τσαβούς (çavuş) (κοινός). Εάν σχεδιάζετε μια επίσκεψη στο χωριό Ορμάνα τον Σεπτέμβριο, μπορείτε να επισκεφθείτε το φεστιβάλ, να δοκιμάσετε τα διάσημα σταφύλια του και να ενημερωθείτε για την καλλιέργεια της αμπέλου στην περιοχή.
Πολιτισμική και οικολογική κληρονομιά
Το σπήλαιο Αλτινμπεζίκ και η πεδιάδα Εϊνίφ είναι μερικοί από τους φυσικούς θησαυρούς του χωριού και της γύρω περιοχής.
Το σπήλαιο Αλτινμπεζίκ περιέχει τη μεγαλύτερη υπόγεια λίμνη της Τουρκίας και την τρίτη μεγαλύτερη υπόγεια λίμνη στον κόσμο, καθώς και εντυπωσιακούς σχηματισμούς από τραβερτίνη, σταλακτίτες και σταλαγμίτες. Το Εθνικό πάρκο σπηλαίου Αλτινμπεζίκ –το πρώτο και μοναδικό εθνικό πάρκο σπηλαίου της Τουρκίας– είναι γνωστό για την καρστική τοπογραφία του και τα πυκνά πευκοδάση του. Δίπλα στο Εθνικό πάρκο σπηλαίου Αλτινμπεζίκ βρίσκεται η πεδιάδα Εϊνίφ, έκτασης 90.000 στρεμμάτων, στον ιστορικό Δρόμο του Μεταξιού.
Σήμερα αποτελεί ενδιαίτημα για εκατοντάδες άγρια άλογα τα οποία προσφέρουν ένα εντυπωσιακό θέαμα. Στην πεδιάδα βρίσκεται το χάνι Τολ (Tol), που χρονολογείται από την εποχή των Σελτζούκων, ένα από τα πολλά ιστορικά ερείπια της περιοχής. Ένα ακόμη είναι η αρχαία πόλη της Ερυμνής (Erymna), που χρονολογείται από τη ρωμαϊκή εποχή. Πρόκειται για ανεξάρτητο οικισμό που δεν κυκλοφόρησε ποτέ δικό του νόμισμα, ενώ οι μονολιθικές στήλες της πόλης έχουν διατηρηθεί μέχρι σήμερα, όπως επίσης τα θεμέλια ενός περίστυλου κτίσματος κατασκευασμένου από ογκώδεις λίθους και τα χαλάσματα ενός θεάτρου.
