Skip to main content

Όλγα Ποζέλη: «…το θέατρο μπορεί να ξαναζωντανέψει γεγονότα που έχουν διαγραφεί ή παραποιηθεί…»

Η performance «Κλιματική αλλαγή; Έχει πολλές θερμίδες;» ταξιδεύει σε εξωτερικούς και εσωτερικούς χώρους της Αθήνας

© Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη

Αλήθεια, έχουμε ιδέα τι σημαίνει «κλιματική αλλαγή» και τι μπορούμε να κάνουμε γι’ αυτήν; Η Όλγα Ποζέλη και η Νοητή Γραμμή παρουσιάζουν την ιδιότυπη περιπατητική παράσταση «Κλιματική αλλαγή; Έχει πολλές θερμίδες;», που ταξιδεύει σε εξωτερικούς και εσωτερικούς χώρους της Αθήνας.

Συγκεκριμένα 29-30 Μαρτίου, 5-6 και 12-13 Απριλίου παρουσιάζεται στην Νομική Βιβλιοθήκη [Σόλωνος 104, Παλαιό Χημείο] και 17-18 Μαΐου και 24-25 Μαΐου στην γκαλερί Λόφος Art Project [Βελβενδού 39, Κυψέλη].

Αποφεύγοντας τις επιστημονικές αναλύσεις και τα στατιστικά στοιχεία, η performance δίνει στον θεατή τη δυνατότητα και την ελευθερία να βυθιστεί σε μία ολιστική εμπειρία.

Με τη χρήση του μη θεατρικού χώρου, των εικόνων, των ήχων (man-made και μη) και της εγγύτητας με τους θεατές, η ομάδα χρησιμοποιεί πρακτικές που τοποθετούν τον ερμηνευτή και τους συμμετέχοντες μέσα σε σύνθετα δίκτυα κινδύνου, ενοχής και ευθύνης που όμως συνυπάρχουν με το χιούμορ. Στόχος της παράστασης είναι οι θεατές να ενεργοποιηθούν και όχι να μουδιάσουν από τον φόβο.

Θα μας πείτε δύο λόγια για τον ιδιαίτερο τίτλο της παράστασής σας;
«Ο νους μας δεν μπορεί να συλλάβει την κλιματική κρίση γιατί είναι κάτι… πολύ μακριά από εμάς. Όχι μόνον δεν μας συγκινεί, ούτε καν μας προκαλεί το ενδιαφέρον.

Γνωρίζουμε ότι κάτι έχει να κάνει με τη μόλυνση, με το διοξείδιο του άνθρακα, με τα τροπικά δάση, με την αύξηση της θερμοκρασίας στους ωκεανούς, με τους πάγους…

Κι επειδή για μας τους ανθρώπους, η βραχυπρόθεσμη ευχαρίστηση είναι πιο ελκυστική από τη μακροπρόθεσμη επιβίωση, επιλέξαμε κι εμείς αυτόν τον τίτλο, ο οποίος δεν είναι τίποτε άλλο από ένα ειρωνικό σχόλιο πάνω στην άγνοιά μας αλλά και στην εθελοτυφλία μας».

Η περφόρμανς θα παίζεται σε διαφορετικούς χώρους· μιλήστε μας για αυτή την επιλογή· είναι μια καλλιτεχνική πρόκληση για εσάς;

«Η απομάκρυνση από τους θεατρικούς χώρους και η ανάγκη μας για μια εμπειρία εμβύθισης (immersive theatre) είναι κάτι που αγαπάμε πολύ και το δοκιμάζουμε τα τελευταία χρόνια στη Νοητή Γραμμή. Αυτού του είδους οι παραστάσεις, και ειδικά οι περιπατητικές, υλοποιούνται σε χώρους με πολλαπλά δωμάτια, και προσφέρουν μια μοναδική, κάθε φορά, θεατρική εμπειρία. Το κοινό είναι ελεύθερο να εξερευνήσει τον χώρο, να περιπλανηθεί, ακόμη και ανεξάρτητα από τις δράσεις των performers -όπου υπάρχουν- και να ακολουθήσει όποια διαδρομή επιθυμεί. Η αλληλεπίδραση μεταξύ του cast και του κοινού μπορεί να προκύψει ή όχι, και σίγουρα οφείλουμε να δώσουμε τεράστια προσοχή στον σχεδιασμό του χώρου, όχι μόνο όσον αφορά την καλλιτεχνική του αξία, αλλά και όσον αφορά τον τεράστιο αντίκτυπο που μπορεί να έχει στην ψυχολογία του κοινού και την προθυμία του να εξερευνήσει. Συζητάμε πολύ για το πώς να καθοδηγήσουμε αδιόρατα το κοινό μας, μετατρέποντάς τους σε ένα λειτουργικό και ευχάριστο μέρος της παράστασης, με τον δικό τους ρόλο να παίξουν. Ενθαρρύνουμε τους μπερδεμένους ή τους ντροπαλούς, τους βοηθάμε να βγουν από το καβούκι τους – αλλά βρίσκουμε και τρόπους να επαναφέρουμε τους απείθαρχους πίσω στην γραμμή!»

Μπορεί η Τέχνη να ευαισθητοποιήσει το κοινό απέναντι σε ουσιώδη ζητήματα, όπως αυτό που θίγει η παράστασή σας;

«Πιθανώς, το πιο επικίνδυνο πράγμα σε μιαν ακαδημαϊκή εκπαίδευση, την οποία έχουμε λίγο έως πολύ οι περισσότεροι από εμάς, είναι ότι μας οδηγεί, άθελά μας, στο να υπερ-διανοητικοποιούμε τα πράγματα, να χανόμαστε στην αφηρημένη σκέψη, αντί να δίνουμε απλά προσοχή σε αυτό που συμβαίνει μπροστά μας. Λέγονται πάρα πολλά, στα μέσα ενημέρωσης αλλά και στο κοινωνικό μας περιβάλλον, για την Κλιματική Αλλαγή και φοβάμαι ότι πολλά από αυτά που λέγονται εμποδίζουν και διαστρεβλώνουν την κατανόησή μας για το γεγονός αντί να την βοηθούν.

Λέγοντας ανείπωτες ιστορίες, το θέατρο μπορεί να ξαναζωντανέψει γεγονότα που έχουν διαγραφεί ή παραποιηθεί, να αποκαλύψει και να αποποιηθεί ξεπερασμένες ιδεολογίες, να ανοίξει νέες δρόμους. Στην παρούσα ιστορική στιγμή, οι καλλιτέχνες του θέατρου έχουμε την ευκαιρία να διηγηθούμε ιστορίες που ασκούν ενεργά συμπόνια και απαιτούν δικαιοσύνη, ιστορίες με όραμα, θεραπευτικές. Αναρωτιόμαστε λοιπόν: μπροστά στα συγκλονιστικά γεγονότα της κλιματικής αλλαγής που προκαλείται από τον άνθρωπο, τι θα συμβεί αν οι δεξιότητες που έχουμε, οι ιστορίες που λέμε και o τρόπος που τις λέμε, μπορούσαν να βοηθήσουν να σωθούν ζωές, να αποτραπεί ο πόνος, να θεραπευθεί η καταστροφή, να ανακτηθούν κόσμοι και να μεταμορφωθούμε σε μια διαφορετική οικολογική κοινότητα;»

Από την εμπειρία σας είναι μεγάλη η μερίδα του κόσμου, που ενδιαφέρεται πραγματικά για το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής;

«Όπως λέει και ο Jonathan Safran Foer στο βιβλίο του “Το Κλίμα είμαστε Εμείς”, η απόσταση μεταξύ επίγνωσης και συναίσθησης δυσκολεύει πολύ την απόφαση για δράση -ακόμη και των ανθρώπων που νοιάζονται και είναι ενεργοί πολίτες, ανθρώπων που επιζητούν τη δράση. “Όταν αποδεχόμαστε μια πραγματικότητα (ότι καταστρέφουμε τον πλανήτη) αλλά αδυνατούμε να την πιστέψουμε, δεν είμαστε πιο σωστοί από αυτούς που αρνούνται την ανθρώπινη ευθύνη για την κλιματική αλλαγή. Και όταν το μέλλον αποκαλύψει τη διαφορά ανάμεσα στα δύο αυτά είδη των αρνήσεων, ποιο θα είναι το σοβαρό σφάλμα και ποιο το ασυγχώρητο έγκλημα;”. Αυτό που, εμμέσως, λέμε εμείς στην performance μας, είναι ότι δεν έχουμε την πολυτέλεια να λέμε ότι θα κάνουμε κάτι… εν ευθέτω χρόνω. Δεν μπορούμε να ψάχνουμε την κατάλληλη στιγμή για να δράσουμε. Πρέπει να το κάνουμε τώρα!»

Σας έχει ζητηθεί από κάποιον υπεύθυνο φορέα, για παράδειγμα το Υπουργείο Παιδείας ή Κλιματικής Αλλαγής να παρουσιάσετε την περφόμανς σε σχολεία για την ευαισθητοποίηση των μαθητών;

«Δεν έχουμε κάνει ακόμη κρούση προς τα εκεί, αλλά είναι στα σχέδιά μας!  Κυριαρχεί η αντίληψη ότι δεν μπορούμε να προστατεύσουμε τα παιδιά μας από το μέλλον, ότι δεν μπορούμε καν να τους υποσχεθούμε μια καλύτερη ζωή. Μπορούμε, όμως, να τα μάθουμε να νοιάζονται, να ζουν με σεβασμό για τη φύση, να αναγνωρίζουν πότε πρέπει να αγωνίζονται και να μην παραιτούνται από τον αγώνα για τη σωτηρία του περιβάλλοντος».

Ταυτότητα Performance

Σύλληψη/Σκηνοθεσία/Δραματουργία: Όλγα Ποζέλη
Κείμενα:
Σάκης Σερέφας: Limericks
Darrah Cloud: Πώς να αρνηθείτε την κλιματική αλλαγή σε 5 απλά βήματα
και κείμενα της ομάδας
Επιμέλεια σκηνικού χώρου: Κωστής Δάβαρης
Πρωτότυπη μουσική: Γιώργος Ανδριώτης
Βοηθός σκηνοθέτη: Γεωργία Τσάκου
Performers (με αλφαβητική σειρά):
Ιζαμπέλλα Κυριαζή, Βίκυ Κυριακοπούλου, Γόνη Λούκα, Όλγα Ποζέλη, Βάσω Στρακαντούνα, Στέβη Φόρτωμα
Με την ευγενική συμμετοχή των φοιτητριών Ερμιόνη Βλάχου, Μαρία-Χριστίνα Δημητρίου, Ναταλία Σακάτου

Παραγωγή: Ομάδα Θεάτρου Νοητή Γραμμή