Το Ίδρυμα Γ. & Α. Μαμιδάκη παρουσιάζει, το Σάββατο 15 Ιουνίου 2024, στο Minos Palace στον Άγιο Νικόλαο Κρήτης το έργο Six Breaths per Minute της Μαρίας Λουίζου, το οποίο θα παραμείνει σε μόνιμη έκθεση και θα ενταχθεί στη Συλλογή Τέχνης του Ιδρύματος.
Τρία πήλινα αγγεία σε ανθρώπινο μέγεθος που συμβολίζουν έναν ασφαλή χώρο, έναν χώρο συνύπαρξης με το σώμα μας και έκφρασης της φωνής μας, προσφέρουν χώρο σε τρεις καλλιτέχνες, ώστε να εισέλθουν και να ερμηνεύσουν με τα σώματά τους.
Στην πρακτική της η Μαρία Λουίζου διερευνά ερωτήματα, όπως: Πού μπορούμε να βρούμε έναν χώρο που μας κάνει να νιώθουμε ασφαλείς να εκφραστούμε ελεύθερα; Είναι το σώμα μας πάντα ένας ασφαλής χώρος; Πώς μπορεί κανείς να δημιουργήσει έναν χώρο που να επιτρέπει στα άτομα να εκφράσουν και να ακούσουν τις δικές τους φωνές και να τις κάνουν πιο ηχηρές για τους άλλους; Πώς είναι όταν διαταράσσεται η συνήθης κατεύθυνση του βλέμματος; Πώς μια ανάσα δημιουργεί το κύριο μέσο επικοινωνίας;
Η Λουίζου έχει διεξάγει εκτεταμένη έρευνα και έχει πειραματιστεί με διαφορετικά κεραμικά σχήματα και τον τρόπο που αυτά συντονίζονται με τις φωνητικές της συνθέσεις. Την ενδιαφέρει η παιγνιώδης μέθοδος μετασχηματισμού της εικόνας του σώματος συγχωνεύοντάς την με το σχήμα του γλυπτού και κατ’ επέκταση με τη φωνή. Οι φωνητικές της συνθέσεις της είναι εμπνευσμένες από παραδοσιακές τελετές και πρακτικές πένθους. Έχει δημιουργήσει μουσικές συνθέσεις, βασιζόμενη αποκλειστικά στη φωνή της και σε ένα ηλεκτρονικό looper. Αυτή η εξερεύνηση της επέτρεψε να εμβαθύνει στις ηχητικές ιδιότητες των κεραμικών αγγείων, ανακαλύπτοντας πώς κάθε σχήμα ενισχύει και μεταβάλλει μοναδικά τον ήχο. Ενσωματώνοντας όλα αυτά τα στοιχεία, στοχεύει στη δημιουργία μιας καθηλωτικής εμπειρίας, όπου η φυσική μορφή και η φωνητική έκφραση διαπλέκονται, προσφέροντας ένα βαθύ σχόλιο στο σημείο όπου τέμνονται το σώμα, η φωνή και το συναίσθημα.
Το σχήμα του σώματος των ερμηνευτών συγχωνεύεται με το σχήμα των κεραμικών γλυπτών και μπορούν να επιλέξουν ποια μέρη του σώματός τους θα παραμείνουν ορατά, ώστε να αισθάνονται άνετα να εκφραστούν. Τα ορατά μέρη του σώματος φαίνεται να επεκτείνονται από μεγάλα, γεωμετρικά και οργανικά σχήματα. Αυτή η κεραμική επέκταση του σώματος μεταμορφώνει την εικόνα του, δημιουργώντας παράλληλα έναν πιο ηχηρό χώρο για τον ήχο της φωνής. Η μελωδία που ακούγεται συμβολίζει ένα αιώνιο μουρμουρητό που σχετίζεται με αυτό που έμεινε ανέκφραστο, που δεν τολμήθηκε να ειπωθεί.
Όπως έχει δηλώσει η Μαρία Λουίζου: «Κάνω αυτήν τη δουλειά για τα θύματα της βίας, για τους ανθρώπους που πενθούν, για τα μέρη τα οποία εξαναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν – για τα θύματα εκείνα που ίσως δεν έχουν ποτέ τη δύναμη να βγάλουν ούτε έναν ήχο. Φαντάζομαι χιλιάδες κεραμικά δοχεία να καλούν αυτούς τους ανθρώπους να υψώσουν τη φωνή τους».
Το Six Breaths per Minute εξερευνά την εξέλιξη της κεραμικής τέχνης χρησιμοποιώντας παραδείγματα παραδοσιακής κεραμικής στο πλαίσιο μιας νέας εποχής διεπιστημονικής τέχνης. Ο αρχικός σχεδιασμός του ξεκίνησε το 2020 στην Πελοπόννησο και το έργο ολοκληρώθηκε στο χωριό Θραψανό της Κρήτης, τον αρχαιότερο τόπο γνώσης και παραγωγής των χειροποίητων αγγείων ή «πιθαριών». Ξεκινώντας από την αρχή το ταξίδι του με χώμα από την κρητική γη, το έργο παρουσιάζεται πλέον στην αφετηρία του, την Κρήτη. Το Six Breaths per Minute παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 2021 στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ιλεάνα Τούντα με την υποστήριξη της Terraneo και του Υπουργείου Πολιτισμού. Μέρος του υλοποιήθηκε κατόπιν παραγγελίας του Ιδρύματος Ωνάση το 2023 για την έκθεση Plásmata II: Ιωάννινα.
Τα εγκαίνια του έργου Six Breaths per Minute στην Κρήτη πραγματοποιούνται παράλληλα με την παρουσίαση των έργων που έλαβαν το Βραβείο Τέχνης 2024 του Ιδρύματος Γ.&Α. Μαμιδάκη.
Βιογραφικά:
Μαρία Λουίζου
Το σύνολο της δουλειάς της αποτελείται από γλυπτικές εγκαταστάσεις, μέσα στις οποίες φιλοξενούνται φωνητικές συνθέσεις που δημιουργεί η ίδια. Σπούδασε γλυπτική στην ΑΣΚΤ της Αθήνας και θεωρία σύνθεσης κλασικής & ηλεκτρονικής μουσικής στο Ωδείο Αθηνών. To 2020 απέσπασε το βραβείο ARΤWORKS και η έρευνά της «Σωματικότητα στη σύγχρονη γλυπτική, φωνητική, και ελληνική παράδοση» επιχορηγήθηκε από το ΥΠΠΟ. Το 2019 η δουλειά της παρουσιάστηκε στην ετήσια έκθεση «Tabula Rasa» υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση του Robert Wilson (Νέα Υόρκη) και στο Πεκίνο, όπου απέσπασε το βραβείο «China Taiyuan International Youth Metal Sculpture Creations 2018». Συμμετείχε στην έκθεση «Θεωρήματα» (ΕΜΣΤ), ενώ η συμμετοχή της στο Watermill Center Summer Residency χρηματοδοτήθηκε από δωρεές των συλλεκτών Cornelia Long και Franz Wassmer. Η πρώτη της ατομική έκθεση «22°C» πραγματοποιήθηκε στην γκαλερί Sinestetica (Ρώμη, 2019), ενώ η δεύτερη «Six Breaths per Minute» στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ιλεάνα Τούντα το 2021. Παρουσίασε συλλογικό έργο σε συνεργασία με το πανεπιστήμιο Columbia και την ομάδα Victoria Square Project ως Αrtist in Residency το 2021. Το 2022 συμμετείχε σε προγράμματα φιλοξενίας καλλιτεχνών στο Watermill Center, στο Atelier des Arques και στο Delfina Foundation. Το 2023 συμμετείχε στην έκθεση Plásmata II: Ioannina, καθώς και στην Ευρωπαϊκή Πρωτεύουσα της Ευρώπης Τιμισοάρα, ενώ εγκαινίασε το δικό της καλλιτεχνικό residency στη Λέρο με τίτλο «Politics of border waters and the unwanted body.»
Ελεωνόρα Ζαχαριά
Πτυχιούχος του Τμήματος Μουσικών Σπουδών Ιονίου Πανεπιστημίου, με ειδίκευση στην «Διεύθυνση Παιδικής, Σχολικής και Νεανικής Χορωδίας». Είναι πτυχιούχος Μονωδίας (soprano) και έχει παρακολουθήσει μαθήματα πιάνου για 9 χρόνια. Τα τελευταία χρόνια ερευνά τεχνικές ελληνικού παραδοσιακού τραγουδιού έχοντας πραγματοποιήσει πολλές διασκευές. Εργάζεται ως Μαέστρος στην Χορωδία Ενηλίκων στην Αθήνα, ως βοηθός Μαέστρου στην Παιδική Χορωδία του Ι.Ν.Αγίας Βαρβάρας Αργυρούπολης, ενώ διδάσκει μουσική γενικής παιδείας από το 2022. Το 2023 η παιδική χορωδία της κατέλαβε Αργυρό Δίπλωμα στο «5th European Choir Games & Grand Prix of Nations» της Σουηδίας. Παράλληλα εργάζεται ως τραγουδίστρια στο Μουσικό σχήμα του Μπάμπη Τσέρτου, ως χορωδός στον Συλλόγου Υπαλλήλων Τραπέζης Ελλάδος και ως μέλος του πειραματικού φωνητικού σχήματος της ηχητικής εγκατάστασης Six Breaths per Minute από το 2023.
Αλίκη Σιούστη
Σπουδάζει τραγούδι στο Βασιλικό Κονσερβατόριο της Χάγης με ειδίκευση στην παλαιά μουσική. Είναι αριστούχα απόφοιτος του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου στην κατεύθυνση της Διεύθυνσης Ορχήστρας. Σπούδασε στο Ωδείο Αθηνών πιάνο, βιολί, και «Ερμηνεία φωνητικής μουσικής από το Μεσαίωνα στο Μπαρόκ» στο Κέντρο Παλαιάς Μουσικής του ΩΑ. Κατέχει πτυχίο Αρμονίας και Αντίστιξης. Το 2024 επιλέχτηκε να συμμετάσχει στην Ακαδημία Μπαχ του Ton Koopman, στη θερινή ακαδημία της Emma Kirkby στο Neuburg an der Donau και στην όπερα Teseo του Χέντελ υπό την καθοδήγηση του Michael Chance. Είναι μέλος της Bachkoor Holland καθώς και του Αναγεννησιακού φωνητικού συνόλου The Clerkes Extrarordinarie και Cantores Sancti Pauli. Έχει εμφανιστεί σε χώρους όπως η Εθνική Λυρική Σκηνή, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, η Βασιλική του Αγίου Πέτρου στο Βατικανό, ο Άγιος Φραγκίσκος της Ασίζης, η Westerkerk στο Άμστερνταμ, η Nieuwe Kerk στο Ντελφτ, η Sankt Ursula στη Βιέννη, η Αγγλικανική Εκκλησία του Αγίου Παύλου, κ.α.