Για άλλη μια χρονιά το Φεστιβάλ του Δημήτρη Σπύρου απέδειξε γιατί είναι η σημαντικότερη κινηματογραφική διοργάνωση για παιδιά, σ’ αυτή τη χώρα. Φέτος μάλιστα έφυγα με την αίσθηση πως σε αυτό το Φεστιβάλ είδα τις πιο ποιοτικά επιλεγμένες ταινίες της χρονιάς. «Ξύπνησα με ένα όνειρο» λέγεται η ταινία του Πάμπλο Σολάρζ, από την Αργεντινή, με ήρωα τον Φελίπε, έναν έφηβο που ονειρεύεται μια καριέρα ηθοποιού, περνώντας τις μέρες του στους άδειους δρόμους της μικρής παραλιακής πόλης οπού ζει – και όταν λέμε «ονειρεύεται» κυριολεκτούμε: Είναι τόσο παθιασμένος με την υποκριτική, που ακόμα και στον ύπνο του βλέπει ολόκληρες παραστάσεις και ξυπνάει μες στη νύχτα για να τις καταγράψει. Μια σκηνοθεσία που μπλέκει εφευρετικά τη μυθοπλασία με το ντοκιμαντέρ, ένας ρυθμός που σε δονεί, αλλά και μια συχνότητα ευαισθησίας που λίγες ταινίες αγγίζουν – εξ’ ου και το πρώτο βραβείο που επάξια κέρδισε, μαζί με το βραβείο σκηνοθεσίας.
Η δική μου αγαπημένη ταινία ήταν το απολύτως συγκλονιστικό «Bauryna Salu» από το Καζακστάν: Ο πρωταγωνιστής του, ο 12χρονος Γιερσουλτάν Γιερμάν δίνει – και το υπογράφω αυτό – μακράν την καλύτερη κινηματογραφική ερμηνεία που είδα φέτος. Ο πυρήνας του δράματος, ηθογραφικός: Σύμφωνα με ένα παλιό νομαδικό έθιμο (που δίνει τον τίτλο του στην ταινία), ο Γερσουλτάν δίνεται τη στιγμή της γέννησής του στη γιαγιά του για να τον αναθρέψει. Αυτό ακριβώς συνέβη και στον σκηνοθέτη της ταινίας, Ασκάτ Κουτσιντσιρέκοφ, που μας «αιχμαλωτίζει» από το πρώτο καρέ της εναρκτήριας σκηνής της ταινίας, όπου βλέπουμε τον μικρό πρωταγωνιστή να εργάζεται σε ένα ορυχείο αλατιού, δουλειά που θα ξεθέωνε έναν γεροδεμένο ενήλικα. Μια ζωή πικρή που γίνεται ακόμα χειρότερη όταν, στα 12 του χρόνια, η γιαγιά του πεθαίνει και αυτός πρέπει να επιστρέψει στον πατέρα που τον «έδωσε», και ξαφνικά, μέσα από την ηθογραφία και τον ρεαλισμό, προκύπτει ένα δράμα που αγγίζει μέχρι και τις εντάσεις ενός Τένεσι Γουίλιαμς. Η ταινία έφυγε με το Βραβείο της ΟΚΛΕ και αυτό της Βουλής των Ελλήνων.
Χρόνια τώρα επισκέπτομαι το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας για Παιδιά και Νέους. Ομολογώ πως δεν είχα σκεφτεί να το κάνω πριν αποκτήσω παιδί – και το πρώτο μου ταξίδι στον Πύργο έγινε περισσότερο με το σκεπτικό της κινηματογραφικής του «εκπαίδευσης» (ανεβαίνουμε μαζί, κάθε χρόνο), παρά με αυτό της δικής μου σινεφιλικής ανάγκης. Από το πρώτο λεπτό εκεί κατάλαβα πόσο λάθος ήμουν: Η αίθουσα, μονίμως γεμάτη με ενθουσιασμένα παιδιά που, αντιλαμβάνομαι αμέσως πως έχουν «τραφεί» χρόνια με τις ταινίες που προσεκτικά επιλέγουν οι άνθρωποι του Φεστιβάλ. Τόσο που έχουν και την ωριμότητα του κινηματογραφικού θεατή, αλλά και το καθαρό βλέμμα ενός παιδιού, έτοιμο να παραδοθεί στο θέαμα που του προσφέρεται. Συγκρίνετε τώρα αυτή την εικόνα με εκείνη των αλαλαζόντων παιδιών στα multiplex (ή και τα συνοικιακά σινεμά, δυστυχώς) όπου οι γονείς τα «παρκάρουν» ασυντρόφευτα για να κερδίσουν ένα δίωρο ανάπαυλας (ή επιπλέον τρεχάλας): Η απόσταση που τις χωρίζει είναι γιγαντιαία. Γιατί η κινηματογραφική παιδεία, πως να το κάνουμε, αφήνει και αυτή ένα «αποτύπωμα» στη συλλογική τους αντίληψη.
Τα βραβεία του 26ου Φεστιβάλ Oλυμπίας
ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ ΜΕΓΑΛΟΥ ΜΗΚΟΥΣ
Ξύπνησα με ένα όνειρο / I woke up with a dream, Pablo Solarz, Αργεντινή-Ουρουγουάη / Αrgentina-Uruguay, 76’, 2022
ΒΡΑΒΕΙΟ ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑΣ ΤΑΙΝΙΑΣ ΜΕΓΑΛΟΥ ΜΗΚΟΥΣ
Pablo Solarz
Ξύπνησα με ένα όνειρο / I woke up with a dream, Αργεντινή-Ουρουγουάη / Αrgentina-Uruguay, 76’, 2022
ΒΡΑΒΕΙΟ ΣΕΝΑΡΙΟΥ ΤΑΙΝΙΑΣ ΜΕΓΑΛΟΥ ΜΗΚΟΥΣ
Zoljargal Purevdash
Μακάρι να ‘πεφτα σε χειμερία νάρκη / If only I could hibernate, Moγγολία-Γαλλία-Ελβετία-Κατάρ / Mongolia-France-Switzerland-Qatar, 98’, 2023
ΒΡΑΒΕΙΟ ΕΡΜΗΝΕΙΑΣ ΠΑΙΔΙΟΥ ΣΕ ΤΑΙΝΙΑ ΜΕΓΑΛΟΥ ΜΗΚΟΥΣ
Hala Zein
Nezouh, O ξεριζωμός / Nezouh, Soudade Kaadan, Ηνωμένο Βασίλειο-Συρία-Γαλλία-Κατάρ / UK-Syria-France-Qatar, 103’, 2022
ΚΡΙΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΑΙΝΙΩΝ ΜΙΚΡΟΥ ΜΗΚΟΥΣ ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑΣ
ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ ΜΙΚΡΟΥ ΜΗΚΟΥΣ ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑΣ
Μάγμα / Magma, Luca Meisters, Ολλανδία / Νetherlands, 15′, 2023
ΚΡΙΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΑΙΝΙΩΝ ΜΙΚΡΟΥ ΜΗΚΟΥΣ ANIMATION
ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ ΜΙΚΡΟΥ ΜΗΚΟΥΣ ANIMATION
Η χήνα / The Goose, Jan Mika, Czech Republic-France, 2023
ΚΡΙΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ
ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΜΕΓΑΛΟΥ ΜΗΚΟΥΣ
Νεοσσοί / Fledglings, Lidia Duda, Πολωνία / Poland, 84’, 2022
ΒΡΑΒΕΙΟ ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑΣ ΣΕ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΜΕΓΑΛΟΥ ΜΗΚΟΥΣ
Αν είσαι άντρας / If you are a man, Simon Panay, Γαλλία-Μπουρκίνα Φάσο / France-Burkina Faso, 76’, 2022
ΒΡΑΒΕΙΟ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΜΙΚΡΟΥ & ΜΕΣΑΙΟΥ ΜΗΚΟΥΣ
Αβτόνα / Αvt’une, Αni Grigoryan, Αρμενία / Armenia, 26’, 2022
ΕΙΔΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ
ΒΡΑΒΕΙΟ ΟΚΛΕ
Μπαουρίνα Σαλού / Bauryna Salu, Askhat Kuchinchirekov, Καζακστάν / Kazakhstan, 106’, 2023
ΒΡΑΒΕΙΟ ΠΕΚΚ
Μακάρι να ‘πεφτα σε χειμερία νάρκη / If only I could hibernate, Zoljargal Purevdash, Moγγολία-Γαλλία-Ελβετία-Κατάρ / Mongolia-France-Switzerland-Qatar, 98’, 2023
ΒΡΑΒΕΙΟ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ «ΑΝΘΡΩΠΙΝΕΣ ΑΞΙΕΣ»
Μπαουρίνα Σαλού / Bauryna Salu, Askhat Kuchinchirekov, Καζακστάν / Kazakhstan, 106’, 2023
ΒΡΑΒΕΙΟ CIFEJ
Μακάρι να ‘πεφτα σε χειμερία νάρκη / If only I could hibernate, Zoljargal Purevdash, Moγγολία-Γαλλία-Ελβετία-Κατάρ / Mongolia-France-Switzerland-Qatar, 98’, 2023
ΒΡΑΒΕΙΟ ECFA ΜΕΓΑΛΟΥ ΜΗΚΟΥΣ
Πιτσιρίκια / Juniors, Hugo Thomas, Γαλλία / France, 95’, 2022
ΒΡΑΒΕΙΟ ECFA ΜΙΚΡΟΥ ΜΗΚΟΥΣ
Λιμνούλα / Pond, Lena von Döhren, Eva Rust, Eλβετία / Switzerland, 9′, 2023
ΒΡΑΒΕΙΟ ECFA ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ
Φτερωτοί κολυμβητές / Swimming with wings, Daphna Awardish Golan, Ολλανδία-Ισραήλ / Netherlands-Israel, 11’, 2023
ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΠΑΙΔΙΩΝ ΕΩΣ 12 ΕΤΩΝ
ΤΑΙΝΙΑ ΜΕΓΑΛΟΥ ΜΗΚΟΥΣ
Μεγάλα όνειρα / Big Dreams, Daniel Pánek, Czech Republic, 2023
ΤΑΙΝΙΑ ΜΙΚΡΟΥ ΜΗΚΟΥΣ ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑΣ
Κάτω από τον ίδιο ουρανό / Under the same sky, Ana Laura Calderón, Mexico, 2023
ΤΑΙΝΙΑ ΜΙΚΡΟΥ ΜΗΚΟΥΣ ANIMATION
Λιμνούλα / Pond, Lena von Döhren & Eva Rust, Switzerland, 2023
ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΠΑΙΔΙΩΝ ΑΝΩ ΤΩΝ 13 ΕΤΩΝ
ΤΑΙΝΙΑ ΜΕΓΑΛΟΥ ΜΗΚΟΥΣ
Τέλεια! / Sweet as, Jub Clerc, Australia, 2022
ΤΑΙΝΙΑ ΜΙΚΡΟΥ ΜΗΚΟΥΣ ANIMATION
Ζωολογικός Κήπος / Ζοο, Tariq Rimawi, Jordan-Germany, 2022
ΤΑΙΝΙΑ ΜΙΚΡΟΥ ΜΗΚΟΥΣ ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑΣ
Το γέρικο νεαρό κοράκι / The Old Young Crow, Liam LoPinto, USA, 2023
ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΜΙΚΡΟΥ/ΜΕΣΑΙΟΥ ΜΗΚΟΥΣ
Αβτόνα / Avtona, Ani Grigoryan, Armenia, 26′, 2022
ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΝΕΩΝ
ΤΑΙΝΙΑ ΜΙΚΡΟΥ ΜΗΚΟΥΣ ANIMATION
Η στολή μας / Our uniform, Yegane Moghaddam, Ιράν / Iran, 7’, 2023
ΤΑΙΝΙΑ ΜΙΚΡΟΥ ΜΗΚΟΥΣ ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑΣ
Κάτω από τον ίδιο ουρανό / Under the same sky, Ana Laura Calderón, Mεξικό / Mexico, 15’, 2023
23η CAMERA ZIZANIO
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ
ΗΛΙΚΙΑ έως 12 ετών / AGE up to 12 years old
1ο Βραβείο / 1st Award:
Η βία φέρνει βία _ 5ο Δημοτικό Σχολείο Χολαργού
2o Βραβείο/ 2nd Award:
Ο πόλεμος της ψείρας _ 10o 12/Θ Δημοτικό Σχολείο Νεάπολης, Δήμος Νεάπολης – Συκεών, Θεσσαλονίκη
3ο Βραβείο / 3rd Award:
Ντετέκτιβ Φυσ-το μυστήριο του χαμένου τρόπαιου _ 3ο Πειραματικό Δημοτικό Σχολείο Ευόσμου Θεσσαλονίκης
Eιδική μνεία
Διαστημικά Συντρίμμια _ 3o Δημοτικό Σχολείο Χίου
Eιδική μνεία
Tα γαϊδουράκια της Κύθνου _ 3ο Δημοτικό Σχολείο Κύθνου
ΗΛΙΚΙΑ / AGE 13-16
1ο Βραβείο / 1st Award:
Το σουβλατζίδικο _ Θεατρικό Εργαστήρι Εφήβων του Συλλόγου Γονέων του 1ου Γυμνασίου Χολαργού
2ο Βραβείο / 2nd Award:
Τι κάνουν οι φίλοι; _ Άρτεμις Τσένη
3ο Βραβείο / 3rd Award:
Το χάρτινο καράβι _ Νάσια Φιλιακούδη , Ζούχαν Ντάκντουκ
ΗΛΙΚΙΑ / AGE 17-20
1ο Βραβείο / 1st Award:
Το διαστημικό πεπόνι _ Ενιαίο Ειδικό Επαγγελματικό Γυμνάσιο- Λύκειο Σύρου
2ο Βραβείο / 2nd Award:
What if _Νίκος Βαριανίτης (Καλλιτεχνικο Σχολείο Κερατσινίου – Δραπετσώνας)
3ο Βραβείο / 3rd Award:
Μια Περίεργη Φιλία – Αλέξανδρος Βέρροιος
ΕΙΔΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ / SPECIAL AWARDS
Βραβείο Εγγραμματισμού στα Μέσα της Εκπαιδευτικής Ραδιοτηλεόρασης του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού
Διαστημικά συντρίμμια _ 3ο Δημοτικό Σχολείο Χίου
Βραβείο Συνηγόρου του Παιδιού
Έλα να μου πεις καληνύχτα _ Εργαστήρι Θεάτρου – Ξένια Καλογεροπούλου | Cinemathesis
Βραβείο Νίκου Καβουκίδη: The steakhouse
Θεατρικό Εργαστήρι Εφήβων του Συλλόγου Γονέων του 1ου Γυμνασίου Χολαργού
ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΤΜΗΜΑ
ΗΛΙΚΙΑ έως 12 ετών
1ο Βραβείο / 1st Award:
Reclaiming the Colour > E.B. Monsenhor Miguel de Oliveira / Portugal
2ο Βραβείο / 2nd Award:
Palapasabra > Escola Cooperativa Nou Patufet / Spain
3ο Βραβείο / 3rd Award:
Anxiety > First Primary School in Srebrenik / Bosnia Herzegovina
ΗΛΙΚΙΑ / AGE 13-16
1ο Βραβείο / 1st Award:
Tent Sculpture Memorial > Α.Ε.Ι Αudiovisual Forum, Lyceum of Livadion / Cyprus
2ο Βραβείο / 2nd Award:
Game Over > Sanador Films, IES Rodanas/ Spain
3ο Βραβείο / 3rd Award:
Patisserie
Dream > Lazar Jovanović / Serbia
ΗΛΙΚΙΑ / AGE 17-20
1ο Βραβείο / 1st Award:
Deer> Kolkjjaer Hansen (Station next) / Denmark
2ο Βραβείο / 2nd Award:
An odd friendship > Alexandros Verroios / Greece
Rena > Alexandros Damianidis, John Akrivopoulos / Greece
3ο Βραβείο / 3rd Award:
Call me sir > Esma Elif Ergul, Roos Van Gessek (IVKO Amsterdam-NFFS) / The Netherlands
ΔΙΕΘΝΕΣ ΤΜΗΜΑ
ΗΛΙΚΙΑ έως 12 ετών
My super power > Maxwell William Andrews / New Zealand
ΗΛΙΚΙΑ / AGE 13-16
American Dream > Renee Shi / USA
ΗΛΙΚΙΑ / AGE 17-20
The traveler > Jiahao Zhang / China