Έφυγε από τη ζωή την Παρασκευή στην Αθήνα η Σόνια Ιλίνσκαγια, σε ηλικία 86 ετών, σημαντική μελετήτρια και μεταφράστρια της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας.
Η Σόνια Ιλίνσκαγια γεννήθηκε το 1938 στη Μόσχα και εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Ελλάδα το 1983. Δίδαξε ως καθηγήτρια της Νέας Ελληνικής Φιλολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
Διανοούμενη με όλη την σημασία της λέξης, χαρακτηριστική εκπρόσωπος της ρωσικής πνευματικής σεμνότητας – η οποία πηγάζει από βαθιά γνώση του αντικειμένου της – ακούραστη μελετήτρια της ελληνικής λογοτεχνίας, μύστις της καβαφικής ποίησης.
Η Σόνια Ιλίνσκαγια άφησε ανεξίτηλο αποτύπωμα στην έρευνα και την ανάδειξη της ελληνικής πνευματικής περιπέτειας του 20ού αιώνα.
Πέθανε η Σόνια Ιλίνσκαγια. 🙁
Υπήρξε η κατεξοχήν μεταφράστρια ελληνικής ποίησης στα ρωσικά.https://t.co/S9fHmGrXpi— apolyterion (@apolyterion) January 20, 2024
Η Σόνια Ιλίνσκαγια γεννήθηκε το 1938 στη Μόσχα και σπούδασε κλασική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Λομονόσοφ της Μόσχας με παράλληλη ειδίκευση στη νεοελληνική και τη ρωσική φιλολογία.
Ασχολήθηκε με τη διάδοση, μελέτη και μετάφραση της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας.
Εκλέχθηκε τακτικό μέλος της Ένωσης Συγγραφέων της ΕΣΣΔ ως κριτικός και μεταφράστρια της Νέας Ελληνικής Λογοτεχνίας. Το 1971 υποστήριξε τη διδακτορική διατριβή της με θέμα Συμβολή στη μελέτη της μεταπολεμικής ποίησης στην Ελλάδα. Η μοίρα μιας γενιάς.
Υπήρξε ερευνήτρια του Ινστιτούτου Σλαβικών και Βαλκανικών Μελετών της Ακαδημίας Επιστημών της ΕΣΣΔ. Το 1959 παντρεύτηκε τον συγγραφέα Μήτσο Αλεξανδρόπουλο.
Το 1983 εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Ελλάδα και δίδαξε ως καθηγήτρια της Νέας Ελληνικής Φιλολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
Η κόρη της, Όλγα Αλεξανδροπούλου είναι καθηγήτρια στη Φιλοσοφική Σχολή στο ΕΚΠΑ.
Ανακοίνωση της Εταιρείας Συγγραφέων για τον θάνατο της Σόνια Ιλίνσκαγια
Με βαθιά θλίψη πληροφορηθήκαμε τον θάνατο της βραβευμένης με το βραβείο Διδώ Σωτηρίου και επίτιμου μέλος της Εταιρείας μας, Σόνιας Ιλίνσκαγια. Η Σόνια Ιλίνσκαγια γεννήθηκε το 1938 στη Μόσχα και σπούδασε κλασσική φιλολογία με παράλληλη ειδίκευση στη νεοελληνική και τη ρωσική λογοτεχνία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Λομονόσοφ της Μόσχας, όπου έλαβε και διδακτορικό δίπλωμα (1971). Εκεί γνωρίστηκε με τον μετέπειτα σύζυγό της Έλληνα συγγραφέα Μήτσο Αλεξανδρόπουλο. Μέχρι το 1983 διετέλεσε ερευνήτρια του Ινστιτούτου Σλαβικών και Βαλκανικών Μελετών της Ακαδημίας Επιστημών της ΕΣΣΔ. Κατόπιν εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Ελλάδα, όπου από το 1985 ως το 2005 εργάστηκε ως καθηγήτρια Νέας Ελληνικής Φιλολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Έγραψε 12 βιβλία στα ελληνικά και τα ρωσικά και μεγάλο αριθμό μελετών. Το 2002 τής απονεμήθηκε το Doctorat d’ Etat για το σύνολο των καβαφικών μελετών της από την Ακαδημία Επιστημών της Ρωσίας. Το 2007 η Εταιρεία Συγγραφέων τής απένειμε το βραβείο «Διδώ Σωτηρίου» για τη διάδοση των ελληνικών γραμμάτων στην Ελλάδα και το εξωτερικό και ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας το παράσημο του «Ταξιάρχη του Τάγματος της Τιμής». Το 2008 έλαβε το «Διάσημο της Τιμής» από το Υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας «για τη συμβολή της στη φιλία των λαών».
Η κηδεία της θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη στις 11.00 στο δεύτερο Νεκροταφείο.
Εκ μέρους του Δ.Σ. και των μελών της Εταιρείας Συγγραφέων εκφράζουμε τα βαθύτερα και ειλικρινή μας συλλυπητήρια στους οικείους της.
Αποχαιρετισμός στη Σόνια Ιλίνσκαγια
Ανάμεσα σε δύο πατρίδες, τη Ρωσία και την Ελλάδα, μοίρασε τη ζωή και το σπουδαίο έργο της η Σόνια Ιλίνσκαγια. Η γνωριμία της στη Μόσχα με τον Μήτσο Αλεξανδρόπουλο συνετέλεσε στην ανάπτυξη του ενδιαφέροντός της για τη νεοελληνική λογοτεχνία, αποτέλεσμα του οποίου υπήρξε η διδακτορική διατριβή της Συμβολή στη μελέτη της μεταπολεμικής ποίησης στην Ελλάδα. Η μοίρα μιας γενιάς . Το βιβλίο αυτό για το θέμα του υπήρξε πρωτοποριακό στη Ρωσία και την Ελλάδα, γιατί έθεσε πολύ νωρίς για τα ελληνικά δεδομένα και με βαθιά γνώση τις ιστορικές διαστάσεις, τα όρια και τα καλλιτεχνικά χαρακτηριστικά των ποιητών που εμφανίστηκαν στη διάρκεια του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου. Ανάλογης θεματικής υπήρξαν οι Επισημάνσεις. Από την πορεία της ελληνικής ποίησης του 20ού αιώνα, Αθήνα, 1992.
Η διπλή ερευνητική της στόχευση, για να φωτίσει και να προβάλει τη λογοτεχνική ζωή στις δύο χώρες με μελετήματα που φανέρωναν τη μεταξύ τους επικοινωνία στο πεδίο των γραμμάτων και συνέδεαν την παράλληλη πνευματική τους άνθηση και τις καλλιτεχνικές τους ανησυχίες, διακρίνεται στα βιβλία της: Μιχαήλ Λυκιαρδόπουλος. Ένας Έλληνας στο χώρο του ρωσικού συμβολισμού, Αθήνα, 1989, Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 στον καθρέφτη της ρωσικής ποίησης , Αθήνα, 2001, έξοχο δείγμα του ρωσικού φιλελληνισμού, Ελληνορωσικά συναπαντήματα , Αθήνα, 2004 και Ρωσική λογοτεχνία στην Ελλάδα. 19ος αιώνας, Αθήνα, 2006, αποτέλεσμα μακρόχρονης συστηματικής έρευνας.
Μεγάλο μέρος του έργου της είναι αφιερωμένο στην ποίηση του K. Π. Καβάφη με σειρά βιβλίων (μεταφράσεων, εκδόσεων και μελετημάτων για το έργο του) στην Ελλάδα και τη Ρωσία. Ειδικότερα η Ρωσική Καβαφειάδα. Μόσχα, 2000, κυριολεκτικά γνώρισε τον Αλεξανδρινό στο επιστημονικό και στο πλατύ ρωσικό κοινό.
Η υψηλή ποιότητα της γραφής της και η αφοσίωσή της ιδιαίτερα στη μελέτη της ποίησης φαίνεται εξάλλου και στις άλλες ρωσικές μεταφράσεις της Ελλήνων ποιητών και πεζογράφων ( Γιάννης Ρίτσος. Η ζωή και το έργο του , Μόσχα, 1986).
Βαθιά καλλιεργημένη, με ευρύτατη ευρωπαϊκή παιδεία, με καθαρή στοχαστική ματιά και κριτική οξύνοια αποτύπωσε κυριολεκτικά στις μελέτες της την ψυχική της ευγένεια και τον δίκαιο λόγο της.
ΕΡΗ ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ [20.1.2024]
Συλλυπητήριο μήνυμα της Υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη
Πληροφορούμενη τον θάνατο της Σόνιας Ιλίνσκαγια η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη έκανε την ακόλουθη δήλωση:
Η Σόνια Ιλίνσκαγια, που «έφυγε» στις 19 Ιανουαρίου, είναι απώλεια για τα ελληνικά γράμματα. Ασχολήθηκε με τη νεοελληνική λογοτεχνία ,ενώ η διδακτορική της διατριβή αφορούσε στη μεταπολεμική ελληνική ποίηση. Χάρη στη Σόνια, οι Ρώσοι γνωρίζουν τη νεότερη ελληνική γραμματεία, τον Καβάφη, τον Καρυωτάκη, τον Σεφέρη, τον Ρίτσο, τον Ελύτη και τη μεταπολεμική γενιά των Νεοελλήνων ποιητών. Το 1983, εξελέγη καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, φέρνοντας σε επαφή το ελληνικό βιβλιοφιλικό κοινό με τη ρωσική παραγωγή του 19ου αιώνα αλλά και τους Ρώσους ποιητές που ύμνησαν την Ελληνική Επανάσταση του 1821.
Τελευταία της συνεισφορά, η μετάφραση του συνόλου του ποιητικού έργου του Καβάφη στα ρωσικά. Η Σόνια Ιλίνσκαγια εργάστηκε με πάθος και αφοσίωση για την Ελλάδα που τόσο αγάπησε.
Την αποχαιρετώ με σεβασμό.
