Σε κείμενο που εγκρίθηκε με 27 ψήφους υπέρ, 1 αποχή και καμία κατά, οι ευρωβουλευτές εκφράζουν τις ανησυχίες τους για την αυξανόμενη τάση λογοκρισίας και αυτολογοκρισίας στον κλάδο του βιβλίου σε ορισμένα κράτη-μέλη.
Επισήμαναν επίσης ζητήματα όπως ο αθέμιτος ανταγωνισμός μεταξύ κυρίαρχων διαδικτυακών διανομέων και ανεξάρτητων βιβλιοπωλείων, καθώς και την τρέχουσα έλλειψη χαρτιού και μελανιού και το αυξανόμενο κόστος τους που προκαλεί η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
«Είναι η πρώτη φορά εδώ και 10 χρόνια που το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εγκύπτει στις ανάγκες αυτού του σημαντικού τομέα. Έχουμε συγκεκριμένες προτάσεις για να βοηθήσουμε τον κλάδο να αντεπεξέλθει στις πολυάριθμες προκλήσεις που αντιμετωπίζει, όπως η περιβαλλοντική βιωσιμότητα, η τεχνητή νοημοσύνη, η διαλειτουργικότητα των ηλεκτρονικών βιβλίων και ο δίκαιος ανταγωνισμός», δήλωσε ο εισηγητής Τόμας Φρανκόφσκι.
«Στόχος μας είναι να προωθήσουμε την ανάγνωση και την έκδοση βιβλίων στις χώρες της Ε.Ε. μέσω ποικίλων πρωτοβουλιών, όπως το πρόγραμμα πρώτου βιβλίου για τα παιδιά, μια ειδική σήμανση για τα ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία στην Ε.Ε. και την εισαγωγή κουπονιών για τον πολιτισμό», πρόσθεσε.
Ενθάρρυνση της μετάφρασης
Η έκθεση καλεί την Επιτροπή και τα κράτη-μέλη να υποστηρίξουν τη μετάφραση βιβλίων σε περιφερειακές, μειονοτικές και λιγότερο χρησιμοποιούμενες γλώσσες και γενικά από γλώσσες εκτός από την αγγλική, καθώς και τη μετάφραση μη λογοτεχνικών ευρωπαϊκών βιβλίων.
Στήριξη του τομέα των παιδικών βιβλίων
Υπογραμμίζοντας τη σημασία της ανάγνωσης από την παιδική ηλικία, τα μέλη προτείνουν, μεταξύ άλλων, τη δημιουργία κατηγορίας παιδικού βιβλίου στα Βραβεία Λογοτεχνίας της Ε.Ε., καθώς και ένα πανευρωπαϊκό «πρόγραμμα πρώτου βιβλίου», το οποίο θα δίνει στο παιδί το πρώτο του βιβλίο και μια κάρτα πρόσβασης στη βιβλιοθήκη.
Προώθηση της ανάγνωσης
Επισημαίνοντας τη σταθερή μείωση της ανάγνωσης, η επιτροπή Πολιτισμού και Παιδείας ζητά να γίνουν τα βιβλία πιο προσιτά και προσβάσιμα στο κοινό με τη θέσπιση μηδενικού ΦΠΑ για όλες τις μορφές βιβλίων στα κράτη-μέλη.
Προτείνει επίσης τη διανομή «πολιτιστικών κουπονιών» που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αγορά ευρωπαϊκών λογοτεχνικών έργων.
Τέλος, τα μέλη αναφέρουν ότι εξακολουθεί να είναι ανεπαρκές το ποσοστό των βιβλίων που παράγονται σε μορφές προσβάσιμες σε εντυποανάπηρα άτομα και ζητούν να επιταχυνθεί η έρευνα και η καινοτομία που στοχεύει στην προσβασιμότητα.
Ένας “πράσινος” κλάδος
Η Επιτροπή και τα κράτη-μέλη πρέπει να υποστηρίξουν τον κλάδο στην πράσινη μετάβασή του σε όλα τα τμήματα της παραγωγής και διανομής, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης πρώτων υλών, της βιώσιμης συσκευασίας και της μεταφοράς. Σύμφωνα με τους ευρωβουλευτές, τα προγράμματα «εκτύπωσης κατ’ απαίτηση» και οι περιορισμοί για την πολτοποίηση βιβλίων θα μπορούσαν να φέρουν μεγαλύτερη βιωσιμότητα στον τομέα.
Ο τομέας του βιβλίου στην Ευρώπη είναι ένας από τους μεγαλύτερους πολιτιστικούς και δημιουργικούς κλάδους. Εκδίδονται περίπου 600.000 τίτλοι ετησίως, ενώ απασχολούνται περισσότερα από 500.000 άτομα.
Σύμφωνα με την Ομοσπονδία Ευρωπαίων Εκδοτών, τα έντυπα βιβλία αντιπροσωπεύουν περίπου το 85% των πωλήσεων βιβλίων στην ευρωπαϊκή αγορά και προτιμώνται ιδιαίτερα από τους νεαρούς αναγνώστες. Ταυτόχρονα, πολλά ευρωπαϊκά παιδικά βιβλία τυπώνονται στην Ασία λόγω αδυναμίας της Ευρώπης να ανταποκριθεί στις ανάγκες της παραγωγής.