Τα Κρατικά Λογοτεχνικά Βραβεία, θεσμός κύρους και ουσίας στο χώρο των Γραμμάτων, αποτελούν την έμπρακτη αναγνώριση της Πολιτείας προς το έργο και την προσφορά των δημιουργών και αποσκοπούν στην προβολή και τη διάδοση της Ελληνικής γραφής και σκέψης και στην υποστήριξη της ελληνικής βιβλιοπαραγωγής.
Στη διαδικασία εφαρμόζεται η νομοθεσία που διέπει τον θεσμό των Κρατικών Λογοτεχνικών Βραβείων (ν. 3905/23-12-2010, άρθρο 40), και βάσει αυτής ορίστηκαν οι αρμόδιες Επιτροπές (ΦΕΚ 1058/Υ.Ο.Δ.Δ./23-12-2020, ΦΕΚ 817/Υ.Ο.Δ.Δ./01-10-2021, ΦΕΚ 494/Υ.Ο.Δ.Δ./17-06-2022 και ΦΕΚ 447/Υ.Ο.Δ.Δ/12-5-2023), που εξέτασαν διεξοδικά τη βιβλιοπαραγωγή του έτους 2021.
Τα Βραβεία απονέμονται σε δημιουργούς που με την πένα τους υπηρέτησαν την Τέχνη του Λόγου και ξεχώρισαν για την πρωτοτυπία της γραφής τους, την τεχνική, την αφηγηματική αρτιότητα, την αισθητική ποιότητα και τη θεματολογία που προάγει τον διάλογο πάνω σε ευαίσθητα κοινωνικά ζητήματα.
Αναλυτικά, ανακοινώνονται σήμερα:
Ι. ΚΡΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ 2022
l Το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων απονέμεται στη Μαρία Λαϊνά για τη συνολική προσφορά της στα Γράμματα.
l Το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 2022 απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Σωτήρη Δημητρίου για το έργο του Ουρανός απ’ άλλους τόπους, εκδόσεις Πατάκη.
l Το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος – Νουβέλας 2022 απονέμεται κατά πλειοψηφία στη Νάσια Διονυσίου για το έργο της Τι είναι ένας κάμπος, εκδόσεις Πόλις.
l Το Κρατικό Βραβείο Ποίησης 2022 απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Θανάση Χατζόπουλο για το έργο του Υπό κατασκευήν σημαίες, εκδόσεις Πόλις.
l Το Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου – Κριτικής 2022 απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Παναγή Παναγιωτόπουλο για το έργο του Περιπέτειες της μεσαίας τάξης. Κοινωνιολογικές καταγραφές στην Ελλάδα της ύστερης μεταπολίτευσης, εκδόσεις Επίκεντρο.
l Το Κρατικό Βραβείο Μαρτυρίας – Bιογραφίας – Χρονικού – Ταξιδιωτικής Λογοτεχνίας 2022 απονέμεται κατά πλειοψηφία εξ ημισείας στην Τασούλα Βερβενιώτη για το έργο της Οι άμαχοι του Ελληνικού Εμφυλίου. Η δυναμική της μνήμης, εκδόσεις Κουκκίδα, και στον Χρήστο Χρηστίδη, για το έργο του Γεώργιος Καρτάλης, εκδόσεις του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων.
l Το Ειδικό Κρατικό Βραβείο 2022, για βιβλίο που προάγει σημαντικά τον διάλογο πάνω σε ευαίσθητα κοινωνικά ζητήματα, απονέμεται κατά πλειοψηφία στη Χίλντα Παπαδημητρίου, για το έργο της Ένοχος μέχρι αποδείξεως του εναντίου, εκδόσεις Μεταίχμιο.
Σημειώνεται ότι, για το έτος 2022, η αρμόδια Επιτροπή αποφάσισε ομόφωνα να μην απονείμει Κρατικό Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου/ης Συγγραφέα έως 35 ετών και τιμητική διάκριση σε λογοτεχνικό περιοδικό.
ΙΙ. ΚΡΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΗΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ 2022
l Το Κρατικό Βραβείο Μετάφρασης Έργου Ξένης Λογοτεχνίας σε Ελληνική Γλώσσα 2022 απονέμεται στον Γιώργο Κεντρωτή, για τη μετάφραση του έργου του Georg Trakl, Άπαντα τα ποιήματα, εκδόσεις Ρώμη.
l Το Κρατικό Βραβείο Απόδοσης Έργου της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας στα Νέα Ελληνικά 2022 απονέμεται στον Νικόλαο Π. Μπεζαντάκο, για τη μετάφραση του έργου Ανθολογία της αρχαίας ελληνικής ερωτικής λογοτεχνίας (Τόμ. Α΄ Ποίηση & Τόμ. Β΄ Πεζογραφία), εκδόσεις Σύλλογος προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων.
l Το Κρατικό Βραβείο Μετάφρασης Έργου Ελληνικής Γλώσσας σε Ξένη Γλώσσα 2022 απονέμεται εξ ημισείας στον Πάνο Καραγιώργο, για τη μετάφραση του έργου Κωστής Παλαμάς/Ποιητική Ανθολογία, εκδόσεις Φιλύρα, και στον Loïc Marcou, για τη μετάφραση του έργου της Διδώς Σωτηρίου, Electra, εκδόσεις H & O éditions.
ΙΙI. ΚΡΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΠΑΙΔΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ 2022
l Το Κρατικό Βραβείο Παιδικού Λογοτεχνικού Βιβλίου 2022 απονέμεται κατά πλειοψηφία στην Αργυρώ Πιπίνη για το έργο με τίτλο Ζάζα (εικονογράφηση Πέτρος Μπουλούμπασης), εκδόσεις Καλειδοσκόπιο.
l Το Κρατικό Βραβείο Εφηβικού-Νεανικού Λογοτεχνικού Βιβλίου 2022 απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Μάνο Κοντολέοντα για το έργο με τίτλο Η μάσκα του Καπιτάνο, εκδόσεις Πατάκη.
l Το Κρατικό Βραβείο Εικονογραφημένου Παιδικού Βιβλίου 2022 απονέμεται κατά πλειοψηφία στην εικονογράφο Πέρσα Ζαχαριά και στη συγγραφέα Μυρτώ Καλοφωλιά για το έργο με τίτλο Μοναχική υπόθεση, εκδόσεις Καλειδοσκόπιο.
l Το Κρατικό Βραβείο Βιβλίου Γνώσεων για παιδιά 2022 απονέμεται κατά πλειοψηφία εξ ημισείας στην Αγγελική Δαρλάση για το έργο με τίτλο Οι μεγάλοι…. μικροί: οι επιστήμονες (εικονογράφηση Σοφία Παπαδοπούλου), εκδόσεις Μεταίχμιο, και στη Βάσια Εξάρχου για το έργο με τίτλο Ο κύκλος των Κυκλάδων (εικονογράφηση Βάσια Εξάρχου, Δημήτρης Δουράμπεης, Άννυ Δαδούκη), εκδόσεις Κέδρος.
Υπενθυμίζεται η σύνθεση των αρμόδιων Επιτροπών:
Επιτροπή για τα ετήσια Βραβεία Λογοτεχνίας και το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων, το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα, το Ειδικό Θεματικό Βραβείο και τα Βραβεία Δοκιμίου – Μαρτυρίας
1. Άλκηστη Σοφού, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Νεοελληνικού Ινστιτούτου στο Τμήμα Κλασικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Σορβόνης, Πρόεδρος
2. Σοφία-Λαμπρινή Ντενίση, Καθηγήτρια Ιστορίας και Κριτικής της Λογοτεχνίας στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, Αντιπρόεδρος
3. Αναστασία Νάτσινα, Επίκουρη Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, Μέλος
4. Δημήτρης Αθηνάκης, Συγγραφέας, Μέλος
5. Ηλίας Καφάογλου, Συγγραφέας, Μέλος
6. Ανδρέας Μήτσου, Συγγραφέας, Μέλος
7. Νίκος Βατόπουλος, Κριτικός, Μέλος
8. Κώστας Καραβίδας, Κριτικός, Μέλος
9. Λίνα Πανταλέων, Κριτικός, Μέλος
Επιτροπή για τα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνικής Μετάφρασης
1. Ιωάννης Τσόλκας, Καθηγητής Ιστορίας της Ιταλικής Λογοτεχνίας και Ευρωπαϊκού πολιτισμού στο Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (Μέλος Δ.Ε.Π. Α.Ε.Ι. γνωστικού αντικειμένου σχετικού με τη φιλολογία), Πρόεδρος
2. Βασίλειος Σαμπατακάκης, Αναπληρωτής Καθηγητής Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Lund (Σουηδία), Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Νεοελληνικών Σπουδών, Νεοελληνιστής, Αντιπρόεδρος
3. Ρουμπίνη Δημοπούλου , Μόνιμη Επίκουρη Καθηγήτρια Λατινικής Λογοτεχνίας του Μεσαίωνα και Αναγέννησης στον Τομέα Κλασικής Φιλολογίας του Τμήματος Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (Μέλος Δ.Ε.Π. Α.Ε.Ι. γνωστικού αντικειμένου σχετικού με την ελληνική ιστορία, κοινωνία ή πολιτική), Μέλος
4. Δημήτριος Φίλιας, Καθηγητής Λογοτεχνικής Μετάφρασης στο Τμήμα Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης & Διερμηνείας του Ιονίου Πανεπιστημίου (Μέλος Δ.Ε.Π. Α.Ε.Ι. γνωστικού αντικειμένου σχετικού με τη μετάφραση), Μέλος
5. Μόσχος Μορφακίδης-Φυλακτός, Καθηγητής Ελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο της Γρανάδας, Διευθυντής του Κέντρου Βυζαντινών, Νεοελληνικών και Κυπριακών Σπουδών, Νεοελληνιστής, Μέλος
6. Κωνσταντίνος Καλφόπουλος, Κριτικός, Μέλος
7. Κωνσταντίνος Μπούρας, Κριτικός, Μέλος
8. Μαρία Κιτροέφ, Μεταφράστρια, Μέλος
9. Κλεάνθη-Ισμήνη (Κλαίτη) Σωτηριάδου, Μεταφράστρια, Μέλος
Επιτροπή για τα Κρατικά Βραβεία Παιδικού Βιβλίου
1. Μελπομένη (Μένη) Κανατσούλη, Καθηγήτρια του Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Πρόεδρος
2. Τασούλα Τσιλιμένη, Καθηγήτρια του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Συγγραφέας, Αντιπρόεδρος
3. Αναστασία (Σούλα) Οικονομίδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Τμήματος Επιστημών της Εκπαίδευσης στην Προσχολική Ηλικία του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, Μέλος
4. Ιωάννης Παπαδάτος, Αναπληρωτής Καθηγητής του Τμήματος Επιστημών της Προσχολικής Αγωγής και του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού του Πανεπιστημίου Αιγαίου, Κριτικός, Μέλος
5. Δημήτριος Πολίτης, Αναπληρωτής Καθηγητής του Τμήματος Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία του Πανεπιστημίου Πατρών, Μέλος
6. Ζωή Κοσκινίδου, Κριτικός, Μέλος
7. Ευσταθία (Τέτη) Σώλου, Εικονογράφος, Μέλος
8. Πρόδρομος (Μάκης) Τσίτας, Συγγραφέας, Μέλος
9. Αχιλλέας-Αλέξανδρος Ραζής, Εικονογράφος, Μέλος
Τέλος, όπως ορίζει η νομοθεσία που διέπει τον θεσμό των Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας (ν. 3905/2010), δίνεται στη δημοσιότητα το σκεπτικό βράβευσης των αρμόδιων Επιτροπών για κάθε κατηγορία.
