Η Cypria Auctions έχει την τιμή να παρουσιάσει στη δημοπρασία του Δεκεμβρίου ένα σπάνιο και ιστορικά σημαντικό πορτρέτο της Κατερίνας Μπότσαρη από τον κορυφαίο Γερμανό καλλιτέχνη Joseph Karl Stieler (1781–1858). Αυτό το εξαιρετικό έργο, το οποίο βρίσκεται στο επίκεντρο της δημοπρασίας, αποκαλύπτει μια συναρπαστική ιστορία που ενώνει την Ελλάδα και τη Γερμανία μέσα από τις πινελιές και τα χρώματα του αριστοτέχνη Γερμανού πορτρετίστα της αυλής του Βασιλιά Λουδοβίκου του Πρώτου.
Το ελληνικό τοπίο στο φόντο αναδεικνύει τη χάρη της Κατερίνας, αιχμαλωτίζοντας παράλληλα τη δύναμη της κληρονομιάς της. Με εκτιμώμενη τιμή μεταξύ €90,000 και €180,000, το έργο προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία στους συλλέκτες να αποκτήσουν ένα αριστούργημα που συνδυάζει τέχνη, ιστορία και πολιτιστική κληρονομιά.
Η αισθητική και ιστορική αξία του πορτρέτου του Stieler
Ο Joseph Karl Stieler, διάσημος για τα νεοκλασικά του πορτρέτα, διακρίθηκε για την προσοχή του στη λεπτομέρεια και την ικανότητά του να συνδυάζει τον εξιδανικευμένο ρεαλισμό με τη ζωντανή απεικόνιση των προσώπων. Το ήρεμο τοπίο στο φόντο, δεν αναδεικνύει απλώς τα χαρακτηριστικά της Κατερίνας, γνωστής και ως «Ρόζας», αλλά την τοποθετεί μέσα στο πολιτιστικό και ιστορικό πλαίσιο της ελληνικής κληρονομιάς. Το λεπτομερές χρυσοκέντητο γιλέκο και το κόκκινο φέσι της «φορεσιά της Αμαλίας», και τα οποία αποτελούσαν ένα αμάλγαμα γερμανικού ρομαντισμού με στοιχεία της ελληνικής παράδοσης, αποτυπώνουν τη σύνδεση του πορτρέτου με την ιστορική και πολιτιστική ταυτότητα του έθνους. Η απεραντοσύνη του φόντου παραπέμπουν στους θριάμβους μιας πατρίδας που φαίνεται σαν κάποιος να παρατηρεί από μακριά. Τα χαρακτηριστικά της Κατερίνας, θελκτικά όσο και αυστηρά και αποφασιστικά, μαρτυρούν μια εσωτερική δύναμη που σφυρηλατήθηκε μέσα από τις δυσκολίες. Σ΄αυτό το υπέροχο πορτρέτο, ο Stieler αποδίδει στη Μπότσαρη ένα συμβολισμό που ξεπερνά κατά πολύ τον ρομαντικό ιδεαλισμό της Γερμανίας του 19ου αιώνα. Ο Stieler προσεγγίζει την Μπότσαρη ως θεματοφύλακα της ελληνικής παράδοσης και ως σύμβολο της ανθεκτικότητας και του ηρωισμού του ελληνικού έθνους.
Κατερίνα Μπότσαρη
Γεννημένη γύρω στο 1818 στα Ιωάννινα, η Κατερίνα Μπότσαρη βρέθηκε από μικρή ηλικία μέσα στη δίνη της Ελληνικής Επανάστασης. Μετά τον θάνατο του πατέρα της, Μάρκου Μπότσαρη, η Κατερίνα και η οικογένειά της αντιμετώπισαν τεράστιες δυσκολίες. Η ίδια, αιχμαλωτίστηκε και σκλαβώθηκε, αλλά αργότερα απελευθερώθηκε μέσω ανταλλαγής ομήρων—μια πράξη που αποδεικνύει τη σημασία της οικογένειάς της και τον βαθύ σεβασμό που ενέπνεε η καταγωγή της. Η ζωή της πήρε μια απρόσμενη τροπή όταν η Βασίλισσα Αμαλία την διόρισε ως κυρία επί των τιμών της.
To 1841 η Μπότσαρη ταξίδεψε μαζί με την Βασίλισσα Αμαλία, στο Μόναχο. Η ομορφιά της προσέλκυσε το ενδιαφέρον του Λουδοβίκου Α’ της Βαυαρίας ο οποίος παράγγειλε το πορτρέτο της στον Stieler για την περίφημη «Συλλογή των Καλλονών» η οποία εκτίθεται στο μουσείο Nymphenburg. Σύμφωνα με τα αρχεία του Nymphenburg, ο Stieler αναπαρήγαγε το πορτρέτο της Κατερίνας Μπότσαρη για το υψηλό κόστος των «45 louis d’or», υποδηλώνοντας έτσι ότι δεν επρόκειτο για μια απλή αντιγραφή, αλλά για μια υψηλής ποιότητας αναπαραγωγή. Κατά τον 19ο αιώνα, ήταν σύνηθες τα δημοφιλή ή σημαντικά έργα να αναπαράγονται, και στα αρχεία του Nymphenburg υπάρχουν υπόνοιες και για πιθανότητα τρίτης αναπαραγωγής του πορτρέτου της Μπότσαρη.
«Και τα δύο πορτρέτα, τόσο αυτό που βρίσκεται στο μουσείο όσο και αυτό που πρόκειται να δημοπρατήσουμε, είναι τα ίδια, με ενδεχομένως ελάχιστες διαφορές στις λεπτομέρειες,» αναφέρει η Ρίτσα Κυριάκου Σύμβουλος Τέχνης και Διευθύντρια της Cypria Auctions. Το πορτρέτο που δημοπρατεί η Cypria αρχικά δημοπρατήθηκε από τον οίκο Sotheby’s στο Λονδίνο την 1η Ιουνίου 1983 ως Lot No. 260 και έκτοτε παρέμεινε σε ιδιωτική συλλογή για περισσότερες από τέσσερις δεκαετίες.
«Αυτό το πορτρέτο είναι κάτι περισσότερο από ένα έργο τέχνης», λέει η Κυριάκου. «Είναι ένα έργο που αποτυπώνει το πνεύμα μιας γυναίκας που η ζωή της ταυτίστηκε με τη παλιγγενεσία του ελληνικού έθνους, προσφέροντας μια γέφυρα ανάμεσα στον πολιτισμό της Ελλάδας και τη ρομαντική οπτική της Γερμανίας.»
Επιστημονική Επιβεβαίωση
Το 2023, επιστημονική ανάλυση επιβεβαίωσε την αυθεντικότητα του πίνακα. Οι αναλύσεις αποκάλυψαν κρυφές επιγραφές με την υπογραφή του κάτω από ένα μεταγενέστερο στρώμα καμβά. Οι επιγραφές καταγράφουν το όνομα της Κατερίνας, τον τόπο καταγωγής της στα Ιωάννινα, το έτος γέννησής της ως το 1818 ή το 1820 και την αναφορά «Nymphenburg, 1842».
Η χρήση χρωστικών του 19ου αιώνα και τα ευρήματα αυτά όχι μόνο τεκμηριώνουν την ιστορική αξία του έργου αλλά το καθιστούν ένα σπάνιο κομμάτι τέχνης που ενώνει τον κόσμο της ιστορίας, της τέχνης και του συμβολισμού.
Auction Highlights
Η δημοπρασία της Cypria Auctions τον Δεκέμβριο προσφέρει μια πλούσια συλλογή ελληνικής τέχνης από μοναδικά έργα που διατρέχουν αιώνες ιστορίας και ποικίλα καλλιτεχνικά ρεύματα.
Στο επίκεντρο βρίσκεται το πορτρέτο της Κατερίνας Μπότσαρη από τον Stieler, ένα έργο που αντηχεί προσωπικό και εθνικό συμβολισμό. Δίπλα σε αυτό το αριστούργημα παρουσιάζονται εξίσου σπουδαία έργα από μερικούς από τους πιο καταξιωμένους Έλληνες καλλιτέχνες, όπως ο Κωνσταντίνος Βολανάκης και ο Δημήτρης Μυταράς. Μαζί, τα έργα αυτά αποτυπώνουν το εύρος και το βάθος της ελληνικής καλλιτεχνικής έκφρασης.
Παιδιά στην Παραλία παίζουν με Καραβάκι, του Κωνσταντίνου Βολανάκη
Ένα ήρεμο, αλλά ταυτόχρονα συγκινητικό τοπίο μιας ελληνικής ακτής. Μια βάρκα ακινητοποιημένη στην άμμο, δεσπόζει στο κέντρο της σύνθεσης, με φόντο έναν απέραντο, μελαγχολικό ουρανό που συνενώνεται με τη θάλασσα. Οι ήρεμες αποχρώσεις και η προσεκτική λεπτομέρεια δημιουργούν μια στοχαστική ατμόσφαιρα, όπου η παιδική αθωότητα των μορφών στο πρώτο πλάνο διασταυρώνεται με τη σιωπηλή δύναμη της φύσης.
Σύνθεση του Δημήτρη Μυταρά
Ένα σύγχρονο αριστούργημα που συνδυάζει σουρεαλιστικές φόρμες με έντονες χρωματικές αντιθέσεις. Δύο καθιστές γυναικείες μορφές και ένας ερωτιδέας δεσπόζουν στη σύνθεση, ενώ το σχεδόν εκτυφλωτικό κίτρινο φόντο μεταμορφώνει τον χώρο σε ένα ονειρικό σκηνικό. Οι πλούσιες μωβ και κόκκινες αποχρώσεις δημιουργούν ένταση και ενέργεια, αποτυπώνοντας τον μοναδικό τρόπο με τον οποίο ο Μυταράς εξερευνά την ανθρώπινη συναισθηματική κατάσταση.
«Και τα τρία αυτά τα έργα, από τον συμβολισμό του Stieler, μέχρι τη νοσταλγική ματιά του Βολανάκη και το τολμηρό χρώμα του Μυταρά, προσφέρουν μια μοναδική ευκαιρία να ανακαλύψει κανείς την εξέλιξη της ελληνικής τέχνης,» σχολιάζει η Κυριάκου. «Μαζί αφηγούνται μια ιστορία παράδοσης και μεταμόρφωσης».
Auction Details
Η δημοπρασία θα πραγματοποιηθεί στις 10 Δεκεμβρίου 2024, στις 7:00 μ.μ., στη Gallery K, Εύρου 14, Στρόβολος, Λευκωσία. Το κοινό θα μπορεί να επισκεφθεί την συλλογή, η οποία αποτελείται από περισσότερα από 150 έργα, από τις 27 Νοεμβρίου έως τις 10 Δεκεμβρίου.
Για όσους δεν μπορούν να παρευρεθούν στη δημοπρασία το βράδυ της 10ης Δεκεμβρίου, η Cypria Auctions παρέχει την δυνατότητα ζωντανής συμμετοχής μέσω Invaluable και Drouot καθώς και την δυνατότητα τηλεφωνικών και γραπτών προσφορών μέσω του ιστότοπου της [https://cypriaauctions.com/current-auction/].
Μια Εξαιρετικά Σημαντική Δημοπρασία
Από το αινιγματικό πορτρέτο του Stieler μέχρι την ατμοσφαιρική ακτή του Βολανάκη και τον δυναμισμό του Μυταρά, η δημοπρασία του Δεκεμβρίου προσφέρει ένα ταξίδι μέσα στον χρόνο, τον πολιτισμό και την ταυτότητα.
«Αυτή η συλλογή εκπροσωπεί την ανθεκτικότητα ενός λαού και τη διαχρονική δύναμη της καλλιτεχνικής έκφρασης,» καταλήγει η Κυριάκου. «Δεν είναι απλώς μια δημοπρασία – είναι ένα κομμάτι ιστορίας και κληρονομιάς. Είναι μια σπάνια ευκαιρία να αποκτήσει κανείς όχι μόνο ένα ζωγραφικό έργο, αλλά ένα απτό κομμάτι ιστορίας που συνεχίζει να εμπνέει και να διαμορφώνει την πολιτιστική μας ταυτότητα.»
