Ο μουσικός παραγωγός Coti K. και ο εικαστικός Δημήτρης Γεωργακόπουλος παρουσιάζουν την υπαίθρια ηχητική εγκατάσταση «Πτώση» στο κάστρο Ακροκορίνθου. Το έργο, που θα είναι ελευθέρα προσβάσιμο σε όλη τη διάρκεια της ημέρας έως τις 29 Αυγούστου, εντάσσεται στο πλαίσιο του προγράμματος 2023 του θεσμού «Όλη η Ελλάδα ένας πολιτισμός» του Υπουργείου Πολιτισμού.
Εμπνεόμενη από τον Ίκαρο, η εγκατάσταση έχει ως αφετηρία τα δύο κομβικά στοιχεία του μύθου, την αλαζονεία και την πτώση. Η πτώση σχετίζεται με το συνεπακόλουθο της αλαζονείας του ανθρώπου, που είναι αρχικά η συνειδητοποίηση ότι δεν μπορεί να υπάρξει έξω και πάνω από τη φύση, καθώς και ότι η δύναμή της είναι ικανή να εξαφανίσει κάθε νοητική κατασκευή του που δεν της ανήκει. Την πτώση ακολουθεί η συμφιλίωση, όπου ο άνθρωπος αντιλαμβάνεται τη σχέση του με τη φύση ως αναπόσπαστο κομμάτι της.
H εγκατάσταση είναι ένα γλυπτό που λειτουργεί ως αιολική άρπα. Αποφεύγοντας συνειδητά τη χρήση σύγχρονης τεχνολογίας, θέτει το ερώτημα σε ποιο βαθμό μπορούμε να δημιουργήσουμε χωρίς να επιβαρύνουμε το περιβάλλον· αφήνει στον επισκέπτη την επιλογή να το δει σαν έναν ναό των στοιχείων της φύσης, ή ένα ερείπιο-θραύσμα ενός πολιτισμού που ηττήθηκε και επιστράφηκε στη γη.
Με αφορμή την «Πτώση», οι δημιουργοί της μίλησαν μαζί μας.
Είναι η δεύτερη φορά που συνεργάζεστε. Τι βρήκε ο ένας στον άλλο σε αυτή τη σύμπραξη;
«Μπορεί να είναι η δεύτερη φορά που συνυπογράφουμε έργο, αλλά γνωριζόμαστε δεκαετίες και έχουμε ξανασυνεργαστεί με διαφορετικές ιδιότητες. Τα δύο τελευταία χρόνια, όμως, ξεκινήσαμε μια πιο στενή δημιουργική συνεργασία και ανακαλύψαμε ότι είμαστε πολύ συμβατοί και αλληλοσυμπληρωνόμαστε σε διάφορα επίπεδα· οι σκέψεις παίζουν πινγκ πονγκ μεταξύ μας με τόση άνεση και ταχύτητα που είναι σχεδόν τρομακτικό».
Πείτε μας δυο λόγια για την «Πτώση». Τί θα δούμε και τί θα ακούσουμε στον Ακροκόρινθο;
«Το έργο “Πτώση” είναι μια ηχητική εγκατάσταση με τη μορφή ενός ορθογωνίου παραλληλογράμμου που θέλαμε να μοιάζει σα να έχει πέσει από τον ουρανό και η δομή του να φαίνεται ότι διαλύεται αργά αλλά σταθερά από τον άνεμο. Λειτουργεί σαν αιολική άρπα, καθώς ο αέρας που εισέρχεται μέσα του, συμπιέζεται και εξέρχεται με δύναμη, περνώντας ανάμεσα από μία σειρά από χορδές. Ο απαλός ήχος που παράγεται είναι απόκοσμος αλλά και μαγευτικός. Ο άνεμος παίζει κυρίαρχο ρόλο στο έργο αυτό, γιατί το νοηματοδοτεί και σε επίπεδο μορφής και ως ήχος που η έντασή του εξαρτάται άμεσα από αυτόν».
Αναφέρετε την «Πτώση» ως έναν ναό των στοιχείων της φύσης ή ένα ερείπιο πολιτισμού που ηττήθηκε. Πόσο σημαντικός είναι ο διάλογος που ανοίγεται ανάμεσα στο έργο σας και τον αρχαιολογικό χώρο;
«Και οι δύο οπτικές για εμάς είναι εξίσου σημαντικές. Προσεγγίσαμε τη σχέση του ανθρώπου με τη φύση σαν μια σχέση ανισορροπίας, όπου ο άνθρωπος προσπαθεί να χτίσει έναν πολιτισμό που επιχειρεί να κυριαρχήσει πάνω της. Ένας τέτοιος πολιτισμός είναι καταδικασμένος να ηττηθεί, γιατί η λογική του είναι ξένο σώμα προς την ίδια τη φύση που τον περιβάλλει. Η οπτική της συμφιλίωσης του ανθρώπου μαζί της, είναι εκείνη που μετατρέπει το έργο μας από ερείπιο ενός πολιτισμού που ηττήθηκε σε ναό των στοιχείων της φύσης.
Η επιλογή της συγκεκριμένης τοποθεσίας στην είσοδο του αρχαιολογικού χώρου του Ακροκορίνθου είναι ιδανική για το έργο μας. Το αφηγηματικό μέρος του ηχητικού γλυπτού ως θραύσμα ενός εκλιπόντος πολιτισμού κυριαρχίας, συνομιλεί με τα ερείπια της ακρόπολης του Ακροκορίνθου. Ο τόπος αυτός των ερειπίων για εμάς είναι έντονα συναισθηματικά φορτισμένος. Στη πλάτη του επικάθονται δυόμισι χιλιάδες χρόνια ιστορίας με εναλλαγή εξουσιών από διαφορετικούς πολιτισμούς, που τώρα πια τα ίχνη τους είναι εκτεθειμένα στα στοιχεία της φύσης σε μια συνεχή διαδικασία αποσύνθεσης».
Επιλέξατε να κάνετε ένα έργο που αποφεύγει τη χρήση τεχνολογίας και δεν επιβαρύνει το περιβάλλον. Πώς σχολιάζετε τη σχέση του ανθρώπου με τη φύση;
«Όταν ξεκινήσαμε τη συζήτησή μας για το τί θα μπορούσε να είναι το έργο αυτό, μια από τις πρώτες σκέψεις ήταν το ερώτημα αν θα μπορούσαμε να κάνουμε ένα τεχνολογικό έργο που να μπορεί να έχει φτιαχτεί μετά από μια οικολογική καταστροφή· κάτι που θα λειτουργούσε χωρίς ρεύμα, με μεταχειρισμένα, επί το πλείστον, υλικά. Και αυτό με έναν τρόπο μάς οδήγησε στη σκέψη της πτώσης, ενός έργου μετά την καταστροφή της ψευδαίσθησης της αέναης οικονομικής και υλικής διαστολής. Το σχόλιο άρα είναι εμφανές».
Πώς θα θέλατε να αλληλεπιδράσουν οι επισκέπτες με το έργο σας;
«Ιδανικά, θα θέλαμε ο τρόπος που οι επισκέπτες θα προσεγγίσουν το έργο μας και θα αλληλεπιδράσουν μαζί του να εξαρτάται, κυρίως, από αυτούς. Θα μπορούσαμε να προτείνουμε να το περιεργαστούν με περιέργεια, περπατώντας γύρω του και μπαίνοντας μέσα του. Να αφεθούν στους απόκοσμους ήχους που παράγει και να ελευθερώσουν τη φαντασία τους στον μέγιστο βαθμό. Να το παρατηρήσουν σε σχέση με το τοπίο που βρίσκεται εγκατεστημένο και ο καθένας με τον τρόπο του να αφεθεί στους συνειρμούς που αυτό προκαλεί, χωρίς περιττές επεξηγήσεις».
Συντελεστές
Ιδέα, μελέτη, σχεδιασμός, επιμέλεια κατασκευής: Δημήτρης Γεωργακόπουλος & Coti K.
Aρχιτεκτονικός σύμβουλος: Μαρθα Γιαννακοπούλου
ΑΜΚΕ: Plectrum
