Ο πλούτος και η ποικιλία της συμιακής πολιτιστικής κληρονομιάς φιλοξενείται στον αναβαθμισμένο και πλήρως αποκατεστημένο χώρο του Διαχρονικού Μουσείου Σύμης, την επανέκθεση του οποίου, εγκαινίασε το απόγευμα της Παρασκευής 18 Σεπτεμβρίου, η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη.
Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε παρουσία του Υφυπουργού Τουρισμού και βουλευτή Δωδεκανήσου Μάνου Κόνσολα, του βουλευτή Δωδεκανήσου και κοσμήτορα της Βουλής Βασίλη Υψηλάντη, του Μητροπολίτη Σύμης Χρυσόστομου, του Δημάρχου Λευτέρη Παπακαλοδούκα, της προϊσταμένης της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου Μάνιας Μιχαηλίδου, πολλών υπηρεσιακών και τοπικών παραγόντων.
Όπως δήλωσε η κα Μενδώνη, «η Σύμη έχει ένα βαρύ πολιτιστικό απόθεμα που ξεκινά από την Προϊστορία, για να φτάσει μέχρι στις μέρες μας. Η Σύμη είχε διαχρονικά μια ιδιαίτερη πολιτιστική φυσιογνωμία, που συνδεόταν με την ευγένεια, την ευπρέπεια, τον ζήλο των Συμιακών για τα γράμματα. Αυτό το Μουσείο δεν χτίστηκε από την ελληνική πολιτεία, προσφέρθηκε από τους Συμιακούς.
Η γενναιοδωρία τους δημιουργεί ένα πρόσθετο χρέος στην Πολιτεία, να τιμήσει και να τιμά διαχρονικά τους δωρητές, οι οποίοι ανεξάρτητα από το αν είχαν πολλά ή λίγα στο βαλάντιό τους, έδωσαν την περιουσία τους, τον χώρο που τους ανήκε, τα σπίτια τους για να φιλοξενηθεί και να βρει στέγη η ιστορία του νησιού τους στη μακρά ιστορική της διάρκεια.
Κάθε νησί, κάθε γωνιά της Ελλάδος, δικαιούται τουλάχιστον έναν αρχαιολογικό χώρο οργανωμένο και τουλάχιστον ένα Μουσείο. Γιατί πέρα από την σημασία τους ως κιβωτοί της Ιστορίας και του Πολιτισμού, τα Μουσεία και οι αρχαιολογικοί χώροι, η νεότερη και σύγχρονη δημιουργία, είναι οικονομικά και αναπτυξιακά εργαλεία για μια Ελλάδα, που μόλις έβγαινε μπροστά, που είχε βρει την περπατησιά της, όμως δοκιμάζεται σήμερα από τον covid. Ωστόσο, είναι βέβαιο ότι χάρη στις βαθιές ρίζες της και στους ανθρώπους της κερδίζει τον χαμένο χρόνο, ξεπερνώντας την πανδημία, που πλήττει ολόκληρο τον πλανήτη».
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Σύμης, το οποίο βρίσκεται στην περιοχή Χωριό της πόλης της Σύμης, είναι ένα σύμπλεγμα οκτώ κτηρίων με τις αυλές και τους κήπους τους. Στα αρχοντικά Φαρμακίδη και Χατζηαγαπητού προστέθηκαν γειτονικές αποκατεστημένες παραδοσιακές οικίες, συνολικής έκτασης 1.385 τ.μ. σε τέσσερα υψομετρικά επίπεδα.
Η επανέκθεση των συλλογών του Μουσείου οργανώθηκε με κεντρικό άξονα τον κοινωνικό, οικονομικό και πνευματικό βίο κατά την περίοδο της ακμής στην ιστορία της Σύμης, παρουσιάζοντας με πλήρη τρόπο τη διαχρονική ιστορία και τη μνημειακή τοπογραφία του νησιού. Η διαδρομή της έκθεσης αποτυπώνει την οικιστική εξέλιξη της πόλης, τη ναυπηγική, τη σπογγαλιεία, το εμπόριο, την κοινωνική ζωή, τη λατρεία και την τέχνη που αναπτύχθηκε στη Σύμη, καθώς και τυπικούς χώρους της συμιακής κατοικίας, μαζί με τοπικές ενδυμασίες.