Το 23ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης ξεκίνησε χθες, καλοκαιρινό και υβριδικό, του… λιμανιού και του σαλονιού.
Έως τις 4/7, θα προβληθούν 151 ντοκιμαντέρ από όλο τον κόσμο, στην πρώτη υβριδική διοργάνωση του θεσμού, που λειτουργεί ως το απαραίτητο θερινό συμπλήρωμα στην αποκλειστικά ψηφιακή πρώτη γεύση που είχε πάρει το κοινό τον Μάρτιο.
Ειδικά διαμορφωμένοι υπαίθριοι χώροι στην Προβλήτα Α΄ του Λιμανιού Θεσσαλονίκης, αλλά και μερικά αγαπημένα θερινά σινεμά της πόλης (Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, Άλεξ, Απόλλων, Ελληνίς, Ναταλί, Σινέ Άλσος του Δήμου Νεάπολης-Συκεών, Σινέ Τζένη Καρέζη του Δήμου Παύλου Μελά) υποδέχονται το κοινό με φυσική παρουσία και όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας (92 ταινίες θα προβληθούν με αυτό τον τρόπο), ενώ ταυτόχρονα θα λειτουργεί και η «δοκιμασμένη» ψηφιακή πλατφόρμα online.filmfestival.gr του Φεστιβάλ (142 ταινίες θα είναι διαθέσιμες διαδικτυακά).
Την αυλαία του Φεστιβάλ ανοίγει το «Τίνα», ένα συναρπαστικό μουσικό ντοκιμαντέρ, για μια μυθική σταρ. Η δημιουργία των Νταν Λίντσεϊ και Τι Τζέι Μάρτιν ρίχνει μία διεισδυτική ματιά στη λαμπερή καριέρα και την εκρηκτική ζωή της Τίνα Τέρνερ.
Η απόλυτη ωδή σε μια παγκοσμίου φήμης σταρ και, ταυτόχρονα, το τρυφερό πορτρέτο μιας γυναίκας που ξεπέρασε ακραίες δυσκολίες προκειμένου να διαμορφώσει την καριέρα, την ταυτότητα και την κληρονομιά της με τους δικούς της όρους. Από την αρχή της πορείας της ως βασίλισσας της R&B ως τις περιοδείες που έσπασαν κάθε ρεκόρ προσέλευσης τη δεκαετία του 1980, η Τίνα Τέρνερ σηκώνει την αυλαία και μας προσκαλεί στην ιδιωτική της σφαίρα. Η ταινία, αποκαλύπτοντας τους πιο μύχιους αγώνες και τις προσωπικές στιγμές της, συνιστά μια ανεπανάληπτη, συγκλονιστική μαρτυρία για μια από τις σπουδαιότερες αγωνίστριες της σύγχρονης μουσικής.
Διεθνές διαγωνιστικό
Το βλέμμα όλων, βέβαια, στρέφεται στα φιλμ που συμμετέχουν στο διεθνές διαγωνιστικό τμήμα, διεκδικώντας τις δάφνες του θεσμού, και κινηματογραφούν επίκαιρες θεματικές. Το «Γουχάν Γουχάν» (Γιούνγκ Τσανγκ) μας εισάγει στα άδυτα της κινεζικής πόλης που έγινε γνωστή σε όλο τον πλανήτη, με το ξέσπασμα της πανδημίας.
Ο σκηνοθέτης φτιάχνει ένα κολάζ εμπειριών διαφορετικών κατοίκων της πόλης, θέλοντας να τονίσει πόσο σημαντική ήταν η ενότητα για την επιβίωσή τους. Από την άλλη, το μεξικανικό «Λουτσαδόρας» (Πάολα Κάλβο, Πάτρικ Τζάσιμ) μας συστήνει τρεις παλαίστριες της Σιουδάδ Χιουάρες, όπου τα ποσοστά γυναικοκτονιών βρίσκονται στα ύψη. Η μαχητική τριάδα οικειοποιείται τις τελετουργίες που συνοδεύουν την παραδοσιακή μεξικανική αντίληψη περί μάτσο ανδρισμού, με στόχο να ανατρέψει συμβάσεις και να αλλάξει την εικόνα των γυναικών στο Μεξικό, εντός και εκτός ρινγκ.
Εγχώριες παραγωγές
Στα ελληνικά ντοκιμαντέρ του διεθνούς διαγωνιστικού τμήματος, ξεχωρίζουν οι «Μέρες και Νύχτες της Δήμητρας Κ.», η νέα ταινία της πολύπειρης Εύας Στεφανή. Η δημιουργός συνομιλεί σε διάστημα δώδεκα ετών με τη Δήμητρα, σεξεργάτρια και πρόεδρο του σωματείου Ατόμων Εργαζομένων στο Σεξ Ελλάδας, γύρω από τα στερεότυπα της σεξουαλικής επιθυμίας, τις ατομικές ελευθερίες και τα τοπία των πόλεων που αλλάζουν τελεσίδικα.
Η Ανζελίκ Κουρούνη επιστρέφει με το άτυπο σίκουελ «Χρυσή Αυγή: Υπόθεση Όλων Μας», στο οποίο, με αφετηρία την ιστορική καταδίκη της ναζιστικής συμμορίας τον Οκτώβριο, ερευνά το κατά πόσο ο φασισμός έπαψε να απειλεί τη δημοκρατία αλλά και τη δυνατότητα θωράκισής της στο μέλλον. Με τη σειρά του, ο Χρήστος Μπάρμπας επιχειρεί, στο «Μέσα από το Τζάμι, Τρεις Πράξεις» μια ενδοσκοπική καταγραφή του προληπτικού εγκλεισμού του σε γηροκομείο της Αθήνας κατά τη διάρκεια του πρώτου εγκλεισμού, κάτι που συνέβη τότε για πρώτη φορά σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Τέλος, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το πολυαναμενόμενο ντοκιμαντέρ του Έντγκαρ Ράιτ για το θρυλικό συγκρότημα Sparks, με τίτλο «The Sparks Brothers».
Χρυσός Αλέξανδρος Newcomers «Δημήτρης Εϊπίδης»
Η απώλεια, τον περασμένο Ιανουάριο, του Δημήτρη Εϊπίδη, εμβληματικής προσωπικότητας για την ιστορία του Φεστιβάλ γενικότερα και της διοργάνωσης για τα ντοκιμαντέρ ειδικότερα, δεν θα μπορούσε να αφήσει ανεπηρέαστη τη διεξαγωγή του θεσμού. Έτσι, προς τιμήν του, το μεγάλο βραβείο του τμήματος Newcomers, το οποίο εκείνος ξεκίνησε, μετονομάζεται σε Χρυσός Αλέξανδρος Newcomers «Δημήτρης Εϊπίδης». Παράλληλα, ετοιμάστηκε για εκείνον μια ειδική δίγλωσση έκδοση 232 σελίδων, η οποία ανατρέχει στο όραμα και την επαγγελματική πορεία του, φιλοξενώντας επίσης κείμενα γνωστών προσωπικοτήτων του παγκόσμιου σινεμά και συνεργατών του, όπως ο Μπέλα Ταρ, η Σάρα Ντράιβερ και ο Τζαφάρ Παναχί.