Με αφορμή μια σκληρή πραγματικότητα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε, καθώς τα παιδιά είναι το μέλλον του κάθε τόπου και μας δείχνουν τον δρόμο, η σύγχρονη Ελληνίδα εικαστικός Μαρίβα Ζαχάρωφ παρουσιάζει το φωτογραφικό της έργο, με τίτλο «Το Δέντρο και το Ποτάμι», στην έκθεση που εγκαινιάζεται στη Δημοτική Πινακοθήκη Λέφα (Ι. Κοκκώνη 15 – Ψυχικό), την Πέμπτη 1 Φεβρουαρίου, στις 8 το βράδυ.
Σε επιμέλεια της ιστορικού τέχνης – μουσειολόγου Ελίζας Γερολυμάτου, η έκθεση, η οποία οργανώνεται από τον «Οργανισμό Κοινωνικής Αλληλεγγύης – Προστασίας Πολιτισμού και Αθλητισμού» του Δήμου Φιλοθέης – Ψυχικού (ΟΚΑΠΑ), θα διαρκέσει έως τις 6 Απριλίου.
Από τις 25 Δεκεμβρίου 2016 έως την 1η Μαρτίου 2017, η Μαρίβα Ζαχάρωφ βρέθηκε στο Μπανγκλαντές, όπου, αρχικά, έγινε δεκτή σε ένα διεθνές Art Camp στην επαρχιακή πόλη της Kushtia και, εν συνεχεία, έκανε εργαστήρια ζωγραφικής με παιδιά που ζούσαν στο όριο της φτώχειας στην επαρχία της Paril Nawada.
Η φωτογραφική της μηχανή ήταν μέσο καταγραφής μιας σκληρής πραγματικότητας, αλλά και του σύνθετου και, συνάμα, απλού έργου που παρήγαγε μέσα από την κοινότητα, με αφορμή τα παιδικά εργαστήρια τέχνης και τη δημιουργική και υπερβατική φαντασία των παιδιών.
Η έκθεση χωρίζεται σε τέσσερις υποενότητες, ανάλογα με τις θεματικές: παιδική εργασία, περιβαλλοντική μόλυνση, το νερό και την εκπαίδευση και το δικαίωμα στη μόρφωση. Οι φωτογραφίες είναι έγχρωμες, δεν έχουν υποστεί καμία επεξεργασία που να αλλοιώνει τον χαρακτήρα τους, ενώ παρουσιάζονται σαν συμμετρικές και ασύμμετρες εγκαταστάσεις στον χώρο, με αφορμή το έργο του Piet Mondrian και την αναφορά του στη θεοσοφία.
Το Δέντρο και το Ποτάμι είναι τα δυο κύρια υπερβατικά σύμβολα, γύρω από τα οποία δημιουργήθηκε αυτή η δουλειά, προκειμένου να τονίσει την αλήθεια, να αφυπνίσει, να ταρακουνήσει και να οδηγήσει το κοινό σε ενσυνείδητη δράση γύρω από οικουμενικά και πανανθρώπινα ζητήματα που αφορούν στην ποιότητα ζωής και εξέλιξης του ανθρώπου από την παιδική του ηλικία.
Οι φωτογραφίες αναφορικά με «Το Ποτάμι» τραβήχτηκαν τον Ιανουάριο του 2017, στον ποταμό Sadarghat, μέρος της Puran Dhaka (παλιάς πρωτεύουσας). Ο ποταμός χωρίζει την παλιά πόλη σε δύο μέρη. Οι κάτοικοι τον διασχίζουν καθημερινά με χειροκίνητες βάρκες, ενώ έχει πολλά παρακλάδια που οδηγούν στα τροπικά δάση Sundarbans, όπου κατοικεί η περίφημη τίγρης της Βεγγάλης, αλλά και στην Καλκούτα των Ινδιών. Είναι εμπορικός κόμβος και μεταφέρονται καθημερινά, από τη μια όχθη στην άλλη, εμπορεύματα, αλλά και ανθρώπινο εργατικό δυναμικό. Τα ποσοστά μόλυνσης των υδάτων είναι τεράστια και το νερό έχει πλέον χρηστεί από εμπειρογνώμονες τοξικό.
Οι πολυεθνικές και τα εργοστάσια χύνουν ανεξέλεγκτα τα λύματά τους, με αποτέλεσμα να αυξάνεται το περιβαλλοντικό πρόβλημα. Μολονότι το Μπανγκλαντές έχει πάρα πολλά ποτάμια, υπάρχει τεράστιο πρόβλημα με το νερό, το οποίο πρέπει ο καθένας να φιλτράρει από μηχανή που διατηρεί στο σπίτι του, πριν το πιεί. Επίσης, σε πολλές περιοχές του Μπανγκλαντές, υπάρχουν τεράστια ποσοστά αρσενικού στο νερό, που καθιστούν αδύνατη την πόση του, με αποτέλεσμα οι κάτοικοι να αναγκάζονται να τις εγκαταλείπουν.
Το πολυπρόσωπο κομμάτι που αφορά στη ζωή στις επαρχίες τραβήχτηκε, κυρίως, σε χωριά Ινδουιστών που ζούσαν κάτω από το όριο της φτώχειας. Παρόλη την κακή κατάσταση, αναπτύσσουν ένα σύστημα κοινωνικής αλληλεγγύης, που δεν έχουμε καταφέρει να αναπτύξουμε εμείς. Τα χωριά τους και οι κοινότητες με τα σπίτια είναι χωρισμένα γεωγραφικά, ανάλογα με το θρήσκευμα των κατοίκων. Ινδουιστές και Μουσουλμάνοι συνυπάρχουν αρμονικά και συναντιούνται κάτω από μεγάλα υπεραιωνόβια δένδρα, για να ανταλλάξουν τα νέα τους και να αλληλοβοηθηθούν.
Το «Δέντρο», που έχει καθαρά συμβολικό, αλλά και θρησκευτικό χαρακτήρα, καθώς είναι αντικείμενο ανιμιστικής λατρείας, γίνεται πηγή ζωής και ενώνει κυριολεκτικά και μεταφορικά τους ανθρώπους.
Όσο για την εκπαίδευση, σύμφωνα με τα λεγόμενα δασκάλων, πολλά παιδιά, λόγω κούρασης, αδυνατούν να τελειώσουν το Δημοτικό, καθώς εργάζονται από την ηλικία των 5 και 7 ετών για 12 ώρες την ημέρα. Κάποια φτάνουν στο Πανεπιστήμιο, αλλά είναι πολύ λιγότερα, συγκριτικά με αυτά που ξεκινούν από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Το κράτος δίνει στους γονείς επίδομα 100ΒΤD (1,20 ευρώ) το μήνα για το κάθε παιδί και ένα γεύμα, προκειμένου τα παιδιά να πηγαίνουν σχολείο.
Την έκθεση πλαισιώνει δωρεάν εκπαιδευτικό πρόγραμμα, ανοιχτό σε όλα τα σχολεία της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Το πρόγραμμα οργανώνεται από τη «Δημοτική Κοινωφελή Επιχείρηση Φιλοθέης – Ψυχικού».
Πληροφορίες
Δημοτική Πινακοθήκη Λέφα: Ι. Κοκκώνη 15 – Ψυχικό, τηλ.: 210 6717097. Ωράριο λειτουργίας: Δευτέρα, Τρίτη, Πέμπτη και Παρασκευή: 10.00 – 18.00, Τετάρτη: 13.00 – 20.00.