«Οι “Πλόες” είναι ο τίτλος που αρμόζει στην ετήσια έκθεση του Ιδρύματος του Πέτρου και της Μαρίκας Κυδωνιέως. Παραπέμπει στη ναυτική ιστορία των Ανδρίων, των Κυδωνιέων, και ταυτόχρονα επισημαίνει την αταβιστική διάθεση του Έλληνα για ταξίδι, αναζήτηση, εξωστρέφεια», ανέφερε η υπουργός Πολιτισμού, κα Λίνα Μενδώνη, στα εγκαίνια της έκθεσης «Γιάννης Τσαρούχης (1910 – 1989): Επίκαιρος και διαχρονικός», το Σάββατο στην Άνδρο, παρουσία του Πρόεδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου.
«Είμαι βέβαιη ότι σήμερα ο Τσαρούχης είναι ευτυχής, βλέποντας τις δημιουργίες του στην Άνδρο. Αγαπούσε τις Κυκλάδες. Την αρμονία και την λιτότητα που εκπέμπει η φύση και η τέχνη τους στη μακρά ιστορική διάρκεια. Κι αυτό το δήλωνε ο ίδιος. Είχα τη μοναδική τύχη να παρακολουθήσω, ως νεαρή αρχαιολόγος, τους διαλόγους, τις συζητήσεις, του Τσαρούχη με τους ομότεχνους φίλους του στις Τρεις Αμμουδιές στη Τζια, όταν μετά τη βουτιά στα πεντακάθαρα κυκλαδίτικα νερά απολάμβαναν την αχινοσαλάτα τους.
Η έκθεση που εγκαινιάστηκε από τον Εξοχώτατο Πρόεδρο της Δημοκρατίας, μας προσφέρει μια διαφορετική, πιο άμεση εμπειρία του έργου του Γιάννη Τσαρούχη, επιτρέποντάς μας να απολαύσουμε την ιδιαίτερη αισθητική του», ανέφερε, μεταξύ άλλων, στον χαιρετισμό της η κα Μενδώνη.
Π. Παυλόπουλος: «…ο Γιάννης Τσαρούχης υπηρέτησε την Παιδεία με το πνεύμα του»
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έκανε λόγο για μια εμβληματική έκθεση του μεγάλου Έλληνα καλλιτέχνη. Ειδικότερα, ο κ. Παυλόπουλος υπογράμμισε ότι πέραν της Τέχνης του, ο Γιάννης Τσαρούχης υπηρέτησε την Παιδεία με το πνεύμα του, και ειδικότερα με τον λόγο του, γραπτό και προφορικό. «Σε τέτοιο μάλιστα βαθμό σύνθεσης των δύο αυτών συνιστωσών της δημιουργίας του, ώστε πολλές φορές είναι δύσκολο ν’ αποφανθούμε με ακρίβεια αν ήταν ένας μεγάλος ζωγράφος που κάθε έργο του απαθανάτιζε όψεις του Πνεύματος, ή αν ήταν ένας άνθρωπος του Πνεύματος που εκφραζόταν ιδίως μέσω της Τέχνης του, της ζωγραφικής» σημείωσε.
Υπενθύμισε, επίσης, ότι ο Γιάννης Τσαρούχης ταξίδεψε συχνά -ιδίως κατά τη διάρκεια της σκοτεινής και στυγνής εφτάχρονης δικτατορίας- εκτός Ελλάδας, με κύριο προορισμό την Ευρώπη, ήλθε σε επαφή με τα ρεύματα της Αναγέννησης και του Ιμπρεσιονισμού, γνώρισε κορυφαίους ζωγράφους, πλην όμως ουδέποτε ενέδωσε στον «πειρασμό» της στείρας μίμησης. «Κάθε άλλο. Αυτή του η εμπειρία τον ενέπνευσε από την μια πλευρά να εμπεδώσει την ελληνικότητα της δημιουργίας του και, από την άλλη πλευρά, να εμπλουτίσει τη δημιουργία του αυτή με τα στοιχεία εκείνα, τα οποία της επέτρεψαν να ξεπεράσει τα σύνορα της Ελλάδας, μπολιάζοντας γόνιμα τον Ευρωπαϊκό -κυρίως αυτόν- Πολιτισμό με πολύτιμους βλαστούς της Ελληνικής Παιδείας», πρόσθεσε.
Τέλος, υπογράμμισε ότι ο Γιάννης Τσαρούχης δεν αρκέστηκε στην αποκάλυψη και την αναστήλωση της ελληνικής παράδοσης αλλά επιδόθηκε, μέσα από κάθε πτυχή του έργου του, σε μια, σισύφεια σχεδόν, προσπάθεια ανάδειξης και αξιοποίησης των κορυφαίων διδαγμάτων της.
«Επίκαιρος και διαχρονικός»
Στην έκθεση αυτή, με την ατμόσφαιρα των χρωμάτων του ζωγράφου και του κόσμου των μορφών του, μπορεί κανείς να παρακολουθήσει τον συσχετισμό πρωτοτύπων και «πολλαπλών» έργων. Εκτός των άλλων, ο θεατής έρχεται σε επαφή με έργα που ένα προς ένα τα είχε επιλέξει ο ζωγράφος, προκειμένου να αποκαλύψει το δικό του Πάνθεο θεμάτων και μοτίβων. Περισσότερο όμως από όλα, ο θεατής έρχεται σε επαφή, με τη μαγεία και το μυστήριο της δημιουργίας ενός ανήσυχου πνεύματος όπως ήταν ο ίδιος ο Γ. Τσαρούχης ως προσωπικότητα. H έκθεση αυτή, με άλλα λόγια, τονίζει τη «φιλοσοφία» αξιών ζωής και τέχνης που υπαγορεύει, μέχρι και σήμερα, ο Γιάννης Τσαρούχης, ένας καλλιτέχνης επίκαιρος και ταυτοχρόνως διαχρονικός.
Η έκθεση των 91 έργων του Γιάννη Τσαρούχη -34 πρωτοτύπων και 57 «πολλαπλών», που επιμελείται η Ιστορικός Τέχνης & Θεωρίας του Πολιτισμού (ΕΚΠΑ) Αθηνά Σχινά, πραγματοποιείται με τη συνεργασία του Ιδρύματος Γιάννη Τσαρούχη και της Συλλογής Δημήτρη Τσίτουρα και θα διαρκέσει έως τις 30 Σεπτεμβρίου.
Ώρες λειτουργίας: 10.30 – 14.30 & 18.30 – 21.30 καθημερινά, εκτός Τρίτης.
Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
