Η «Ναπολεοντία», μία κομψή, ψευδοϊστορική, ξεκαρδιστική κωμωδία του κορυφαίου Νεοέλληνα συγγραφέα Ανδρέα Στάικου, παρουσιάζεται, από Δευτέρα έως και Παρασκευή (εκτός από 21-23 Ιουνίου), στο Θέατρο Αλεξάνδρεια (Κήπος) [Σπάρτης 14, πλατεία Αμερικής].
Για την παράσταση μιλήσαμε με την Κερασία Σαμαρά, η οποία σκηνοθετεί και πρωταγωνιστεί.
Μετά από τις «Επικίνδυνες Μαγειρικές», επιλέξατε πάλι ένα έργο του μεγάλου μας συγγραφέα Ανδρέα Στάικου. Τι σας γοητεύει στον συγγραφέα και με ποιο κριτήριο επιλέξατε την «Ναπολεοντία»;
«Με τον Ανδρέα Στάικο γνωριζόμαστε από το 1989, όταν εκείνος ερχόταν στις παραστάσεις του Λευτέρη Βογιατζή κι εμείς πηγαίναμε στις δικές του. Το απόλυτο δέλεαρ στο έργο του Ανδρέα είναι, κατά τη γνώμη μου, η εκλεπτυσμένη, γεμάτη νύξεις και συγκινησιακές αναφορές, γλώσσα που χρησιμοποιεί. Η αίσθηση της εποχής, η υπονόμευση των ηρώων του, το υποδόριο χιούμορ του, χρησιμοποιούν ως όχημα τον ήχο αυτής της ξεχασμένης, αλλά τόσο ακόμη ζωντανής, μέσα μας, γλώσσας. Και είναι ένα θέμα, στις μέρες μας η ελληνική γλώσσα. Ένα θέμα που πονάει πολύ όσους ασχολούνται με αυτήν και την αγαπούν.
Στην επιλογή του έργου έπαιξε ρόλο το πηγαίο χιούμορ του, το επετειακό θέμα του, καθώς και οι ομοιότητες της εποχής του με τη δική μας».
Με ποιον τρόπο η «Ναπολεοντία» συνομιλεί με το σήμερα;
«Η Ναπολεοντία του 1833, συναντά, μέσα από τον πανέμορφο ήχο της γλώσσας της, τη σημερινή Ελλάδα. Για μένα, η γλώσσα είναι η καταγωγή και ο προορισμός μας. Καθορίζει τον τρόπο που πορευόμαστε στην Ιστορία, καθρεφτίζει τη φιλοσοφία του ατόμου και του συνόλου. Σήμερα, λοιπόν, η γλώσσα μας απαξιώνεται, καθώς αφ’ ενός στην ίδια μας τη χώρα μεταφράζουμε τον Παπαδιαμάντη και καταργούμε τα αρχαία ελληνικά, ενώ στο εξωτερικό, ξεκινά ένα ρεύμα ταύτισής της με ρατσιστικά ιδεώδη. Ας σταθούμε, όμως, σ’ εμάς. Αντί να χωριζόμαστε σε δήθεν “λόγιους” και δήθεν “προοδευτικούς”, ας νιώσουμε απλώς τυχεροί που έχουμε τη δυνατότητα να αντλήσουμε γνώση και ομορφιά από αυτήν την ανεξάντλητη δεξαμενή της ελληνικής γλώσσας -αρχαία, καθαρεύουσα, δημοτική, ντοπιολαλιά- και ας εκτιμήσουμε τον θησαυρό που μας παραδόθηκε.
Όμως, υπάρχουν κι άλλα στοιχεία που καθιστούν την “Ναπολεοντία” επίκαιρη, όπως οι αναφορές στον ραγιαδισμό, την ξενομανία και, κυρίως, η πεποίθηση ότι κάθε τίμιος αγώνας καταλήγει σε χέρια αμήχανα και δουλικά».
Πώς προσεγγίσατε σκηνοθετικά το έργο;
«Προσπάθησα να του δώσω σάρκα και αίμα μέσα από το γέλιο, αυτό το ζωτικό φάρμακο, που συνδέει όλους τους ανθρώπους. Δεν φοβήθηκα τα γκαγκ, τα χοντροκομμένα αστεία, την παιδικότητα. Εστίασα στη σύγκρουση ανάμεσα στον κόσμο της αθωότητας και της αυταπάρνησης και σε εκείνον της απόλυτης επιτήδευσης. Πρόσθεσα ζωντανά τραγούδια, σε μουσική του Τάκη Μπαρμπέρη, που απογειώνουν το κέφι και ευφραίνουν με τον λυρισμό τους».
Μιλήστε μας για τον ρόλο που υποδύεστε στην παράσταση.
«Ονομάζομαι “Πολυτίμη”, και όχι άδικα. Πρόκειται για μία εύπορη, μάλλον κακομαθημένη γυναίκα, που συνδέεται με την ευρωπαϊκή κουλτούρα της εποχής της και προσπαθεί ανεπιτυχώς να αφομοιώσει το ήθος της ελληνικής πραγματικότητας. Είναι νεόπλουτη και εξαρτημένη από την πολυτέλεια που της προσφέρει η οικογενειακή εστία».
Ανάμεσα στο χθες και το αύριο, στην ιστορία, τις επετείους και το τώρα, τι σημαίνει για εσάς μνήμη και λήθη;
«Η μνήμη είναι το σπίτι μας, είναι αισθήσεις και μυρωδιές, είναι δάκρυα στα μάτια δίχως λόγο, είναι το υλικό από το οποίο αποτελούμαστε. Εμείς οι ίδιοι είμαστε στοιβαγμένα σπαράγματα από μνήμες, είτε δικές μας μνήμες, είτε κληροδοτημένες από παλαιά. Η λήθη είναι θάνατος…».
Ταυτότητα παράστασης
Παίζουν οι ηθοποιοί: Κερασία Σαμαρά, Μιχάλης Μαρκάτης, Βίκυ Μαραγκάκη, Ιζαμπέλλα Φούλοπ. Στο ρόλο του αγωνιστή της Επανάστασης, ο Χάρης Γρηγορόπουλος.
Κείμενο: Ανδρέας Στάικος, σκηνοθεσία: Κερασία Σαμαρά, σκηνικά – κοστούμια: Τώνια Αβδελοπούλου, εικαστική δημιουργία: Βασίλης Διονυσόπουλος, φωτισμοί: Βαγγέλης Μούντριχας, πρωτότυπη μουσική σύνθεση: Τάκης Μπαρμπέρης, χορογραφίες: Αγγελική Στελλάτου, βοηθός σκηνοθέτη: Σοφία Παλάτη, ιστορικός σύμβουλος: Ηρακλής Λογοθέτης, φωτογραφίες: Τζένη Γαβρά, κινηματογράφηση trailer: Νίκος Βουτενιώτης, ψηφιακή επεξεργασία έντυπου υλικού: Χρήστος Μωραΐτης, επικοινωνία: Δέσποινα Ερρίκου, Ράνια Παπαδοπούλου, διεύθυνση Παραγωγής: Αναστασία Ιακωβίδου, παραγωγή: Θέσις ΑΜΚΕ. Διάρκεια παράστασης: 80 λεπτά (χωρίς διάλειμμα).
Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
