Η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη απάντησε σε επίκαιρη ερώτηση αρ. 813/28.5.2021 του Βουλευτού ΣΥΡΙΖΑ, κ. Κωνσταντίνου Ζουράρι με θέμα «Ομόφωνη, θετική γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου στο αίτημα του Οίκου Dior για τις επιδείξεις του στις 14, 15 και 17 Ιουνίου 2021».
Πρωτολογία
κ. Βουλευτά,
Ο οίκος Dior πρότεινε στο Υπουργείο Τουρισμού, με αφορμή την επέτειο των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση, ένα σύνολο εορταστικών εκδηλώσεων που προβάλλει την Ελλάδα σε όλο τον κόσμο, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα τους Έλληνες δημιουργούς (γιατί χρησιμοποιεί μόνον Έλληνες δημιουργούς) και τεχνίτες και τα ελληνικά εργαστήρια.
Το Υπουργείο Τουρισμού διαβίβασε στο Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού τα αιτήματα του οίκου Dior, δια των συνεργαζόμενων με αυτόν στην Ελλάδα εταιρειών, για τη χορήγηση άδειας φωτογράφησης ή κινηματογράφησης και παρουσίαση της συλλογής “Cruise 2022” σε αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία, τον μήνα που διανύουμε, τον Ιούνιο του 2021.
Το τελικό αίτημα, όπως διαμορφώθηκε μετά από συνεργασία στελεχών του Υπουργείου Τουρισμού με τους αρμοδίους του συγκεκριμένου Οίκου, και μετά από διενέργεια αυτοψιών στους ζητηθέντες χώρους από τα αρμόδια στελέχη του Υπουργείου Πολιτισμού, του Υπουργείου Τουρισμού, εισήχθη με θετική γνωμοδότηση προς το ΚΑΣ από τις τρεις συναρμόδιες Διευθύνσεις του ΥΠΠΟΑ (ΔΙΠΚΑ, ΔΔΑΜΕΕΠ, ΔΔΕΑΜ) κατόπιν θετικών εισηγήσεων των αρμοδίων Εφορειών Αρχαιοτήτων Πόλης Αθηνών, Ανατολικής Αττικής και Κορινθίας. Αντίστοιχη διαδικασία ακολουθήθηκε και για την εισαγωγή του αιτήματος στο Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων δια της αρμόδιας Διεύθυνσης του Υπουργείου (ΔΙΠΑΝΣΜ) κατόπιν εισηγήσεως της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Αττικής.
Το αίτημα προς το ΚΑΣ, το οποίο περιελάμβανε λήψεις για το διάστημα από 16 έως 22 Ιουνίου, συνολικά για όλους τους χώρους, συμπεριλαμβανομένου και του χρόνου προετοιμασίας, αφορούσε τη διεξαγωγή φωτογράφησης στην Ακρόπολη. Στο αίτημα συμπεριλαμβανόταν και κινηματογράφηση, ως καταγραφή του εγχειρήματος με τη μορφή ρεπορτάζ.
Σε ο,τι αφορά στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού, το αίτημα αφορούσε λήψεις, σταθερές φωτογραφίες μόδας και γενικές, σε σημεία μέσα και έξω από το μνημείο, με την παρουσία μοντέλων με βραδινά φορέματα. Και εδώ, περιλαμβανόταν κινηματογράφηση για την καταγραφή του εγχειρήματος.
Επιπλέον, ζητήθηκε η φωτογράφηση και κινηματογράφηση στην αρχαία Αγορά, τον ναό του Ποσειδώνα στο Σούνιο και τον ναό του Διός στη Νεμέα, στο πλαίσιο της διαφημιστικής καμπάνιας της συλλογής.
Ως προς το Καλλιμάρμαρο, ζητήθηκε από το ΚΣΝΜ η άδεια παρουσίασης της συλλογής των ενδυμάτων Cruise 2021, φωτογράφισης, κινηματογράφησης, αεροκινηματογράφησης, απ’ ευθείας αναμετάδοση της εκδήλωσης σε παγκόσμιο επίπεδο και ανάρτησής της στον επίσημο ιστοχώρο του οίκου Dior.
Στις συνεδριάσεις του ΚΑΣ, στις 25ης/5/2021, και του ΚΣΝΜ, στις 27/5/2021, παρουσιάστηκε διεξοδικά το σύνολο των αιτημάτων και οι απόψεις των υπηρεσιών του ΥΠΠΟΑ και συζητήθηκαν γενικότερα ζητήματα ως προς το περιεχόμενο και το πνεύμα του εγχειρήματος, αλλά και τις επιμέρους τεχνικές και λειτουργικές λεπτομέρειες.
Τα 30 μέλη των Συμβουλίων, όπως είπατε κι εσείς, συνεκτιμώντας όλα τα δεδομένα γνωμοδότησαν ομόφωνα υπέρ της έγκρισης των αιτημάτων.
Το ΚΑΣ γνωμοδότησε ομόφωνα για την πραγματοποίηση φωτογράφησης στην Ακρόπολη, και όχι μέσα στον Παρθενώνα, όχι μέσα στον Ναό της Παναγίας της Αθηνιώτισσας, όταν υπήρχε, εννοώ στον χώρο αυτό τον οποίον καταλάμβανε. Ως προς την κινηματογράφηση, το Συμβούλιο έκρινε ότι θα πρέπει να περιοριστεί μόνο κατά την προετοιμασία του εγχειρήματος εντός του χώρου του παλαιού μουσείου και για τις λήψεις εκτός των Προπυλαίων της Ακροπόλεως. Επιπλέον, το Συμβούλιο γνωμοδότησε θετικά για τις λήψεις στο Ηρώδειο, την Αρχαία Αγορά, εκτός του ναού – δεν θα γίνει λήψη μέσα στον ναό του Ηφαίστου και της Αθηνάς Εργάνης, τον ναό του Ποσειδώνα (εκτός του ναού) και τη Νεμέα, τον Ναό του Διός και πάλι εκτός του ναού. Επομένως, το Συμβούλιο γνωμοδότησε για την πραγματοποίηση λήψεων όχι στο εσωτερικό των ναών.
Αντιστοίχως ομόφωνα θετική ήταν και η γνωμοδότηση του ΚΣΝΜ για την χρήση του Καλλιμάρμαρου.
Τα Συμβούλια έθεσαν μια σειρά όρους και προϋποθέσεις που περιλαμβάνονται στις αντίστοιχες αποφάσεις. Οι αποφάσεις των δύο αρμοδίων γενικών διευθυντριών εκδόθηκαν σήμερα και αφορούν στη διαδικασία των λήψεων, την εύρυθμη λειτουργία των χώρων, την προστασία των μνημείων, την καταβολή των τελών υπέρ του ΟΔΑΠ και τη χρήση των απεικονίσεων των αρχαιολογικών χώρων και μνημείων αρμοδιότητας του ΥΠΠΟΑ, σύμφωνα πάντα με τις διατάξεις του ν 3028/2002.
Ολοκληρώνοντας, θέλω να επισημάνω ότι και στην περίπτωση του Dior, ακολουθήθηκε κατά γράμμα η προβλεπόμενη εκ του νόμου διαδικασία η οποία ακολουθείται σε όλα τα συναφή αιτήματα.
Δευτερολογία
Ευχαριστώ πολύ κ. Προέδρε. Ομολογώ ότι δεν καταλαβαίνω την ανησυχία, κ. Ζουράι, ούτε τη δική σας ούτε της παράταξής σας σχετικά με τις εκδηλώσεις του Οίκου Dior. Σας είπα και το επαναλαμβάνω ότι τηρήθηκαν απολύτως οι προβλεπόμενες εκ του νόμου διαδικασίες οι οποίες ορίζουν όλα αυτά τα πράγματα τα οποία αναφέρετε και τα οποία σας προβληματίζουν και για τη φωτογράφηση και για την κινηματογράφηση. Γι’ αυτό ο Αρχαιολογικός Νόμος συζητά για φωτογραφήσεις και κινηματογραφήσεις σε αρχαιολογικούς χώρους,σε μνημεία και όλες αυτές οι διαδικασίες τηρήθηκαν. Επίσης, αυτούς που ονομάζετε «τριάκοντα τυράννους», είναι τριάντα, κύρους υψηλού, επιστήμονες που δεν είναι τόσο κολακευτικό να τους ονομάζετε τυράννους. Όσο δε για αυτά που ονομάσατε «τριάκοντα αργύρια», το ελληνικό κράτος και το Υπουργείο Πολιτισμού έχει καθορίσει τουλάχιστον από το 2011, τα τέλη τα οποία αντιστοιχούν στη χρήση των μνημείων, στην παραχώρηση των μνημείων στις κινηματογραφήσεις και στις φωτογραφήσεις. Επομένως, με βάση τη σχετική νομοθεσία, το σύνολο του σχετικού πλαισίου, καθορίζονται και τα τέλη τα οποία κατατίθενται από τον όποιο χρήστη, τον όποιον ενδιαφερόμενο στον Οργανισμό Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων. Δεν καταλαβαίνω λοιπόν γιατί τέτοια προσέγγιση μιας Ελλάδας κι ενός πολιτισμού – θα το επαναλάβω – εγκλωβισμένη στην ιδεοληψία, την απομόνωση και τη μιζέρια. Εμείς πιστεύουμε σε μια σύγχρονη, δημιουργική, εξωστρεφή Ελλάδα που χωρίς συμπλέγματα και εκπτώσεις διεκδικεί τη θέση που της ανήκει. Επίσης, δεν μπορώ να φανταστώ γιατί τις υπουργικές αποφάσεις βάσει των ομοφώνων γνωμοδοτήσεων των δύο Κεντρικών Συμβουλίων τις οποίες υπογράφουν οι αρμόδιες γενικές διευθύντριες – εδώ απλώς να επισημάνω ότι είναι οι ίδιες γενικές διευθύντριες οι οποίες επελέγησαν την περίοδο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – δεν μπορώ να φανταστώ πώς είναι δυνατόν να τις αμφισβητείτε ως νόμιμες. Προφανώς είναι νόμιμες. Δεν είναι δυνατόν. Το είπα και το λέω με κάθε ευκαιρία: οι υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ έχουν χρέος την προστασία των μνημείων, του πολιτιστικού αποθέματος. Δεν παραβαίνουν αυτό το καθήκον τους. Όχι, κ. βουλετά, είναι συνεπείς και με βάση το θεσμικό πλαίσιο το οποίο έχουν, διαχειρίζονται τα μνημεία, αποδίδουν τα μνημεία στην κοινωνία, παραχωρούν τα μνημεία σύμφωνα με τις διατάξεις του Αρχαιολογικού Νόμου και εισπράττουν τα νόμιμα τέλη τα οποία μία εικοσαετία έχουν επιβληθεί από την ελληνική Πολιτεία, με τροποποίηση, όπως σας είπα, το 2011.
Προκειμένου να δείτε όλους τους επιμέρους όρους καταθέτω στα πρακτικά και τις δύο αποφάσεις οι οποίες είναι το αποτέλεσμα των ομοφώνων γνωμοδοτήσεων και των δύο Κεντρικών Συμβουλίων του Υπουργείου.
Ευχαριστώ.