Skip to main content

Μυστικιστικός «Προμηθέας Δεσμώτης» φιλοσοφικού υπόβαθρου

Τραγωδία με φιλοσοφικό και πολιτικό υπόβαθρο, το ποιητικό αριστούργημα του Αισχύλου που μιλά για την ελεύθερη βούληση και την αμφισβήτηση της εξουσίας, ο «Προμηθέας Δεσμώτης», παρουσιάζεται από το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Ιωαννίνων, σε σκηνοθεσία του Κώστα Φιλίππογλου, στη νέα μετάφραση του ποιητή Γιώργου Μπλάνα.

Η παράσταση θα κάνει πρεμιέρα την Παρασκευή 17 και το Σάββατο 18 Ιουλίου, στο Αρχαίο Θέατρο Δωδώνης, που ανοίγει μετά από 17 χρόνια, συμβολικά, φέτος, μόνο για τις δύο παραστάσεις τού «Προμηθέα Δεσμώτη», όπως ειπώθηκε στην πρόσφατη συνεδρίαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (ΚΑΣ). Καινοτομία θα αποτελέσει το γεγονός ότι οι παραστάσεις θα δοθούν το απόγευμα, όσο ακόμα υπάρχει φυσικό φως, τόσο για λόγους πρακτικούς, καθώς το μνημείο βρίσκεται σε φάση αναστήλωσης, όσο και προσέγγισης του αυθεντικού τρόπου απόδοσης του αρχαίου δράματος.

Στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, η παράσταση θα παρουσιαστεί την Παρασκευή 21 και το Σάββατο 22 Αυγούστου, ενώ η περιοδεία της σε διάφορα θέατρα θα ολοκληρωθεί στις 19 Σεπτεμβρίου.

Η τιμωρία θα είναι αμείλικτη

Ο απείθαρχος Τιτάνας, Προμηθέας, αμφισβητεί την εξουσία του Δία, χαρίζοντας τη φωτιά στους ανθρώπους. Η τιμωρία θα είναι αμείλικτη. Με διαταγή του πατέρα των θεών, θα δεθεί σε έναν άγριο βράχο, στα πέρατα του κόσμου. Ωστόσο, εκείνος δεν θα σταματήσει να καταφέρεται κατά της εξουσίας, εξαγριώνοντας τον Δία, ο οποίος τον καταποντίζει στον Τάρταρο.

Ο Προμηθέας κραυγάζει πως η αμφισβήτηση της εξουσίας είναι, πάντα, ένα ρήγμα, ένα άλμα, ένα δημιουργικό ξέσπασμα της ελεύθερης βούλησης, χωρίς τακτικούς ελιγμούς, χωρίς «στρατηγικούς» περιορισμούς, και γίνεται, έτσι, η πρώτη φωνή στην ανθρώπινη Ιστορία, που δηλώνει ευθαρσώς: «Είμαι ρεαλιστής, γιατί ζητώ το αδύνατο. Και το ζητώ, χωρίς άλλον λόγο από τον εαυτό μου».

«Περιμένοντας τους μύστες να τα ανακαλύψουν»

Ο σκηνοθέτης της παράστασης σημειώνει: «Ο “Προμηθέας Δεσμώτης” του Αισχύλου είναι μια τραγωδία, που, από γραφής, μοιάζει ακίνητη. Είναι απλή, δωρική και λιτή, με υπεραναπτυγμένο τον ρόλο του πρωταγωνιστή. Είναι ένα έργο πολιτικό, έντονα ποιητικό, ιδίως στην έξοχη μετάφραση του Γιώργου Μπλάνα, γεμάτο από μεταφυσικά και μυθολογικά στοιχεία.

Ο Αισχύλος ήταν υπέρμαχος της αθηναϊκής δημοκρατίας, αλλά και λάτρης της μεταφυσικής. Ήταν μυημένος στα Ελευσίνια Μυστήρια, αλλά και ένας καλλιτέχνης βαθιά διονυσιακός. Η αγάπη του για το κρασί, τα μυστήρια και την έκσταση ήταν παροιμιώδης. Πίσω από τις λέξεις του, κρύβονται δεκάδες σύμβολα και κρυφά νοήματα. Και θα βρίσκονται εκεί στους αιώνες, περιμένοντας τους μύστες να τα ανακαλύψουν.
Όταν, λοιπόν, άρχισα να προσεγγίζω, κινησιολογικά και με έντονη σωματικότητα, όλες αυτές τις περιγραφές του προμηθεϊκού λόγου, άρχισαν να ξεδιπλώνονται μπροστά στα μάτια μου εικόνες ονείρων, γεμάτες από ψυχαναλυτικά σύμβολα. Και εγώ, οδηγώντας το, άρχισα να βιώνω αρχέγονα συναισθήματα.

Συνεχίζοντας να δουλεύω σε αυτόν τον δρόμο της κίνησης και των εικόνων, ξεδιπλωνόταν μπροστά μου ένας κόσμος μαγικός. Έτσι, η φαινομενικά πιο ακίνητη και εγκλωβιστική τραγωδία έγινε μια παράσταση με πλούσιες εναλλαγές εικόνων. Μια παράσταση έντονα κινητική και συγκινητική.

Όλα τα μυστικιστικά ή πυθαγόρεια σύμβολα, που κρύβονται πίσω από τις λέξεις του Αισχύλου, πήραν τη θέση τους. Έφυγαν από τον κόσμο της κατανόησης και της ανάλυσης και βρέθηκαν βαθιά μέσα στον κόσμο της μαγείας και τις εικόνες των ονείρων. Και βρήκαν οι λέξεις και η ποίηση του Αισχύλου τη δυναμική τους. Βρήκαν την έντασή τους, βρήκαν την ύλη τους. Γιατί είναι φτιαγμένες από την ύλη, που είναι φτιαγμένα τα όνειρα, όπως και όλοι εμείς, κατά τον Ουίλιαμ Σαίξπηρ».

Ταυτότητα παράστασης
Σκηνοθεσία: Κώστας Φιλίππογλου, μετάφραση: Γιώργος Μπλάνας, κίνηση – καλλιτεχνική συνεργασία: Φρόσω Κορρού, σκηνικά – κοστούμια: Kenny MacLellan, μουσική: Lost Bodies, σχεδιασμός φωτισμών: Νίκος Βλασόπουλος, βοηθός σκηνοθέτις: Εριφύλη Στεφανίδου, βοηθός σκηνοθέτη: Γιώτα Σερεμέτη, βοηθοί σκηνογράφου: Σοφία Κατσουλιέρ – Άννα Σαπουνάκη, βοηθός ενδυματολόγου: Ανθούλα Μαμαλού, φωτογραφίες: Θωμάς Χρυσοχοΐδης, team video: ΠΑΝΚ ΤΑΝΚ, παραγωγή: Μαροσούλης Δ. Θεόδωρος. Διανομή: Προμηθέας: Τάσος Νούσιας, Ήφαιστος, Ωκεανός: Γεράσιμος Γεννατάς, Κράτος, Ερμής: Δημήτρης Κουρούμπαλης Ιώ: Marlene Kaminski, Κορυφαίες χορού: Αικατερίνη Λούρα, Ίριδα Μάρα, χορός: Δέσποινα Λαγουδάκη, Χριστίνα Μπίτου, Βιβή Μπουτάτη, Πηνελόπη Μωρούτ, Νατάσα Σαραντοπούλου. Στον Χορό, συμμετέχει όλος ο θίασος.

Πρόγραμμα περιοδείας

Ιούλιος

Παρασκευή 17 και Σάββατο 18: Αρχαίο Θέατρο Δωδώνης
Κυριακή 19: Ιωάννινα, Υπαίθριο Θέατρο ΕΗΜ – Φρόντζου

Αύγουστος

Κυριακή 2: Ραφήνα, Ανοιχτό Θέατρο Γυμνασίου – Λυκείου
Δευτέρα 3: Νέα Μάκρη – Αμφιθέατρο Πολιτιστικού και Αθλητικού Πάρκου
Δευτέρα 10: Πάτρα – Αρχαίο Ρωμαϊκό Ωδείο
Τρίτη 11: Αρχαίο Θέατρο Μεσσήνης
Παρασκευή 21 και Σάββατο 22: Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου
Δευτέρα 24: Ηλιούπολη – Δημοτικό Θέατρο Άλσους «Δ. Κιντής»
Τετάρτη 26 και Πέμπτη 27: Θέατρο Δάσους – Θεσσαλονίκη
Παρασκευή 28: Αρχαίο Θέατρο Δίου

Σεπτέμβριος

Τετάρτη 2: Γαλάτσι  – Άλσος Βεΐκου
Κυριακή 6: Βύρωνας – Θέατρο Βράχων «Μελίνα Μερκούρη»
Τετάρτη 16: Κορυδαλλός – Δημοτικό Θέατρο «Θανάσης Βέγγος»
Πέμπτη 17: Κηποθέατρο Παπάγου
Σάββατο 19: Βεάκειο Θέατρο Πειραιά

Πληροφορίες
Προπώληση εισιτηρίων: καταστήματα: Public, Παπασωτηρίου, Ιανός, Seven Spots, Reload, Media Markt, τηλεφωνικά: 11876, ηλεκτρονικά: viva.gr.

[email protected]