Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
Ο «Οιδίπους», μια σύνθεση βασισμένη στον «Οιδίποδα Τύραννο» του Σοφοκλή και στο σενάριο του Πιερ Πάολο Παζολίνι για την ομώνυμη ταινία, ανεβαίνει σε σκηνοθεσία Δημήτρη Καραντζά.
Η παράσταση προσκαλεί τον κόσμο, αυτό το ιδιαίτερο καλοκαίρι, σε ανοιχτά θέατρα της Αττικής και της επαρχίας, κάνοντας την πρεμιέρα της την Τρίτη 21 Ιουλίου, στο Βεάκειο Θέατρο του Πειραιά.
Πρωταγωνιστεί η ηθοποιός Μαρία Κεχαγιόγλου. Μίλησε μαζί μας.
Μιλήστε μας για την παράσταση -ποια κεντρικά θέματα συναντάμε στον πυρήνα της;
«Κεντρικό θέμα του έργου είναι η ανθρώπινη ανάγκη για αυτογνωσία. Ο Οιδίπους πορεύεται από το σκοτάδι της άγνοιας στο φως της γνώσης. Τραγική ειρωνεία είναι, ότι αυτό το φως είναι τόσο εκτυφλωτικό που τον ωθεί στην αυτοτύφλωσή του. Στο τέλος, ο Οιδίπους καταργεί την όρασή του, γιατί δεν τον ωφελεί πια. Βλέπει αυτό που σ’ όλη του τη ζωή δεν έβλεπε. Και, φυσικά, δεν μπορούμε να μη σκεφτούμε την ανάγκη του ανθρώπου να βλέπει μόνο αυτά που θέλει και να εθελοτυφλεί σε αυτά που φοβάται ότι ξεπερνούν τις αντοχές του, την αδυναμία του να διακρίνει αυτά που είναι μπροστά στα μάτια του. Το ίδιο του το όνομα (Οιδίπους-πρησμένα πόδια), φέρει το πρώτο του βίωμα μετά τη γέννησή του: το ότι οι γονείς του, του τρύπησαν τα πόδια μ’ ένα τσιγκέλι και τον άφησαν έκθετο σε μια ερημιά. Έτσι, όταν η Ιοκάστη του αποκαλύπτει το δικό της μυστικό (“το μοναδικό παιδί μας -τριώ μερώ βρέφος- τα πόδια του δεμένα, πέταξε ο Λάιος σ’ απάτητο βουνό”) είναι δυνατόν να μην κάνει τη σύνδεση; Αυτή που όλοι οι θεατές κάνουν; Κι όμως, δεν είναι έτοιμος να δει τις πασιφανείς ομοιότητες. Μητέρα-γιος και μαζί ανδρόγυνο, παλεύουν συνεχώς ανάμεσα στο επιθυμητό και το σωστό. Οι εσωτερικές τους συγκρούσεις έχουν να κάνουν και με την ανάγκη τους να ξεφύγουν από το πεπρωμένο τους, την αγωνία τους να ορίσουν οι ίδιοι τη μοίρα τους».
Λίγα λόγια σας για τη σύνθεση του έργου του Σοφοκλή με το σενάριο του Παζολίνι;
«Η διασκευή της παράστασής μας επιδιώκει να δημιουργήσει οικειότητα ανάμεσα στον θεατή και το αριστούργημα του Σοφοκλή. Υπάρχει ο βασικός κορμός των επεισοδίων και διάσπαρτες αφηγήσεις από το σενάριο του Παζολίνι, που η σύνθεσή τους δημιουργεί την αίσθηση ότι όλα αυτά τα τρομερά συμβαίνουν όντως. Η έννοια της σωματικότητας, η έλξη των σωμάτων, τα βλέμματα που ανταλλάσσουν οι ήρωες, μύχιες σκέψεις που αποκαλύπτονται, όλα αυτά λειτουργούν σαν ένα μάτι, όπως αυτό της κινηματογραφικής κάμερας που κάνει focus σε λεπτομέρειες και ξαφνικά φωτίζονται περιοχές πολύ οικείες αλλά και σκοτεινές».
Μιλήστε μας για την παρουσία σας στην παράσταση.
«Ερμηνεύω τον Τειρεσία και την Ιοκάστη: δυο εκδοχές της γνώσης. Ο Τειρεσίας την αποκαλύπτει, η Ιοκάστη την αποκρύπτει. Σαν ένα παιχνίδισμα μυστηριακό, σαν τη σελήνη που μας εμφανίζεται και μας κρύβεται στα σύννεφα».
Κάποιες σκέψεις, κάποια συναισθήματα από την επαφή σας με το έργο;
«Κάνω κάποιες πεζές σκέψεις…Τι θα γινόταν αν ο Οιδίποδας δεν έδινε σημασία σε ένα σχόλιο κάποιου μεθυσμένου που του είπε ότι δεν είναι γνήσιο παιδί των γονιών και δεν πήγαινε ποτέ στους Δελφούς. Προφανώς δεν θα είχαμε το έργο…Ή γιατί μόλις πήρε τον περίφημο χρησμό ότι θα σκοτώσει τον πατέρα του και θα παντρευτεί τη μάνα του, αμέσως μετά σκότωσε έναν ηλικιωμένο, ύστερα από μια απλή λογομαχία…
Η ερώτηση που κάνει ο Τειρεσίας στον Οιδίποδα: “Ξέρεις ποιος είσαι; Ξέρεις τη γενιά σου;”, μ’ έχει κάνει να σκεφτώ για τον εαυτό μου πόσα πραγματικά γνωρίζω για τις ρίζες μου, την καταγωγή μου… Εκεί που μπορούμε να φτάσουμε είναι τρεις, άντε τέσσερις γενιές πίσω. Από κει και πέρα σκοτάδι!»
Τους τελευταίους μήνες, η COVID-19 εισέβαλε στις ζωές μας. Κάποιο σχόλιό σας για όσα ζήσαμε και ζούμε;
«Για μένα, η περίοδος του υποχρεωτικού εγκλεισμού ήταν μια δυσάρεστη εμπειρία. Έντονη αλλά με πολύ στρες και φόβο. Ξαφνικά αποχωρίστηκα δύο –αν όχι τα σημαντικότερα- πολύ σημαντικά πράγματα -τη δουλειά μου και την ανθρώπινη επαφή. Θυμάμαι αυτές τις βόλτες σαν τη μόνη δίωρη διαφυγή και τον έναν άνθρωπο που θα συναντούσα. Θυμάμαι και ανατριχιάζω το πώς η έξοδος για το σουπερμάρκετ είχε αναδειχτεί ως το γεγονός της ημέρας… Και παρόλο που αυτή η περίοδος και ο φόβος του ιού θα αφήσουν τα σημάδια τους πάνω μας, κάτι που θέλει να πάει μπροστά, έρχεται να αντισταθμίσει τις απώλειες».
Πώς βλέπετε την επίδραση του ιού στον χώρο της τέχνης σας;
«Στο θέατρο, οι συνέπειες του ιού είναι καταστροφικές. Όλα τα σχέδια, οι συμφωνίες ματαιωθήκαν ή αναβλήθηκαν για άγνωστο πότε. Η ανεργία που θα αντιμετωπίσουμε, τρομάζει. Τα εργασιακά στο επάγγελμά μου ήταν που ήταν χάλια, έγιναν πολύ χειρότερα μετά το 2012 με την κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων, και τώρα, πραγματικά, δεν ξέρω τι θα απομείνει όρθιο. Αλλά και η ίδια η ουσία της τέχνης μας πλήττεται. Από απόσταση, θέατρο δε γίνεται. Αυτό είναι κάτι που το διαπιστώνω καθημερινά και ως ηθοποιός στην πρόβα και ως δασκάλα υποκριτικής στο μάθημα».
Κάτι που σας φτιάχνει τη διάθεση;
«Η θάλασσα και οι ζεστοί άνθρωποι».
Κάτι που τη χαλά;
«Η έλλειψη σεβασμού στον συνάνθρωπο».
Ταυτότητα Παράστασης
Σκηνοθεσία: Δημήτρης Καραντζάς
Μετάφραση (Οιδίποδα του Σοφοκλή): Μίνως Βολανάκης
Μετάφραση (Οιδίποδα του Παζολίνι): Δημήτρης Αρβανιτάκης
Διασκευή: Θεοδώρα Καπράλου
Σκηνοθεσία- διαμόρφωση σκηνικού χώρου: Δημήτρης Καραντζάς
Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη
Μουσική: Γιώργος Πούλιος
Βοηθός σκηνοθέτη, Φωτογραφίες & Εικαστικό αφίσας: Γκέλυ Καλαμπάκα
Ερμηνεύουν: Μιχάλης Σαράντης, Μαρία Κεχαγιόγλου, Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης
Αναλυτικά οι παραστάσεις:
Τρι 21/7 στις 21:30 – Βεάκειο Θέατρο – Πειραιάς
Τετ 22/7 στις 21:30 – Κατράκειο Θέατρο – Νίκαια
Πεμ 23/7 στις 21:30 – Θέατρο Πέτρας – Πετρούπολη
Παρ 25/7 στις 21:30 – Κηποθέατρο Παπάγου
Σαβ 26/7 στις 21:30 – Κηποθέατρο Παπάγου
Δευ 27/7 στις 21:30 – Δημοτικό θέατρο του Άλσους (Δ. Κιντής) – Ηλιούπολη
Τρι 28/7 στις 21:30 – Αρχαίο θέατρο Οινιαδών – Μεσολόγγι
Τετ 29/7 στις 21:30 – Υπαίθριο θέατρο ΕΗΜ – Φρόντζου – Γιάννενα
Πεμ 30/7 στις 21:30 – Royal Theater – Πάτρα
Παρ 31/7 στις 21:30 – Θέατρο Βράχων Μελίνα Μερκούρη – Βύρωνας
Δευ 10/8 στις 21:30 – Αθλητικό & Πολιτιστικό Πάρκο Νέας Μάκρης – Νέα Μάκρη
Τρι 11/8 στις 21:30 – Θέατρο Κάστρου – Καλαμάτα
Τρι 18/8 στις 21:00 – Ευριπίδειο Θέατρο Σαλαμίνας – Σαλαμίνα
Κυρ 23/8 στις 21:00 – Αρχαίο Θέατρο Δίου – Δίον
Δευ 24/8 στις 21:00 – Αρχαίο Θέατρο Φιλίππων – Καβάλα
Τρι 25/8 στις 21:00 – Θέατρο Κήπου – Θεσσαλονίκη
Τετ 26/8 στις 21:00 – Θέατρο Κήπου – Θεσσαλονίκη
