Η ζωή την τιμώρησε. Ο έρωτας την απογοήτευσε. Η τέχνη τη δικαίωσε. Και ο θάνατος τη διεκδίκησε και την πήρε, τελικά, με τόσο παράξενο τρόπο. Με ένα φουλάρι, που έγινε η αγχόνη της.
Η θρυλική ιέρεια του μοντέρνου χορού, η ξυπόλητη χορεύτρια, που στήριζε τις δημιουργίες της στην αρχαία ελληνική χορογραφία και, σε κάθε της κίνηση, μετουσίωνε την ύπαρξή της και μάγευε το κοινό, ζωντανεύει μέσα από το θεατρικό έργο «Ισιδώρα Ντάνκαν – Η ζωή μου», που έγραψε και σκηνοθετεί ο Θανάσης Θεολόγης, το οποίο παρουσιάζεται για τρίτη χρονιά, στο ανανεωμένο θέατρο Άλφα αυτήν τη φορά, από την Τετάρτη 27 Ιανουαρίου, και κάθε Τετάρτη, στις 9.15 το βράδυ, για περιορισμένες παραστάσεις.
Καταγράφοντας τους πιο σημαντικούς έρωτες, τα τραγικά γεγονότα και τις τεράστιες επιτυχίες της ζωής της χορεύτριας – χορογράφου, που, παρά τις τραγωδίες που τη βρήκαν, στάθηκε στα πόδια της, αφού γι’ αυτήν η τέχνη ήταν ακόμη και πάνω από τη ζωή, το έργο παρακολουθεί την πορεία της, από τα παιδικά της χρόνια στην Αμερική και την περιοδεία της στην Ευρώπη, μέχρι την αναχώρησή της στη Ρωσία.
Έρωτας, τέχνη, ζωή. Ένα τρίπτυχο που απασχόλησε, απασχολεί και θα απασχολεί αιώνια την παγκόσμια λογοτεχνία και το θέατρο. Τέχνη, ζωή, έρωτας. Δύσκολος συνδυασμός… Πώς να τα συμβιβάσει κανείς; Ζωή, έρωτας, τέχνη. Πώς να τα διαχωρίσει κανείς; Αφού η τέχνη είναι έρωτας. Κι ο έρωτας θαυμαστής της τέχνης. Αφού η ζωή είναι τέχνη. Και η τέχνη εμπνέεται από τη ζωή.
Θρίαμβοι και τραγωδίες
Γεννημένη στο Σαν Φρανσίσκο, το 1877, η Αμερικανορωσίδα Άντζελα Ισιδώρα Ντάνκαν έκανε το επαγγελματικό της ντεμπούτο το 1896, στο Σικάγο, όπου γνώρισε τον θεατρικό παραγωγό Ογκυστέν Νταλί και έγινε μέλος του περιοδεύοντος συγκροτήματός του, ερμηνεύοντας διάφορους ρόλους.
Μετά τα 22 της, έζησε και δούλεψε σε πολλές μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις. Στο Λονδίνο, ήρθε σε επαφή με πρωτοπόρους πνευματικούς κύκλους της εποχής, μέσω των οποίων μυήθηκε στην αρχαιοελληνική γλυπτική, στην ιταλική ζωγραφική της αναγεννησιακής περιόδου και στη συμφωνική μουσική. Στη Γερμανία, γνώρισε τη φιλοσοφία του Φρειδερίκου Νίτσε, για τον οποίο ο χορός αποτελούσε τρόπο σκέψης, όπως και για εκείνη. Σύντομα, διαμόρφωσε τη δική της φιλοσοφία για την τέχνη του χορού, που προσανατολιζόταν στα αρχαιοελληνικά της πρότυπα: τη φυσικότητα και την ελευθερία.
Από το 1904 έως το 1907, έζησε και δούλεψε σε Ελλάδα, Γερμανία, Ρωσία και Σκανδιναβία και συνεργάστηκε με πλήθος κορυφαίων καλλιτεχνών της εποχής. Το 1904 ίδρυσε την πρώτη της σχολή χορού έξω από το Βερολίνο, όπου άρχισε να εξελίσσει τη θεωρία της γύρω από τη χορευτική εκπαίδευση. Κατόπιν, άνοιξε σχολές στη Γαλλία, τη Γερμανία και τη Ρωσία, ενώ το κοινό την αποθέωνε σε κάθε εμφάνισή της.
Παρά τον μεγάλο θρίαμβο που σημείωνε στην Ευρώπη και την Αμερική, η προσωπική της ζωή σημαδεύτηκε από τραγωδίες. Απέκτησε μία κόρη με τον Γκόρντον Γκρεγκ και έναν γιο με τον Πάρις Σίνγκερ. Τα δύο παιδιά πέθαναν νωρίς με τραγικό τρόπο. Καθώς γυρνούσαν με την νταντά τους, ο οδηγός αναγκάστηκε να σταματήσει, για να αποφύγει ένα τρακάρισμα. Όταν βγήκε, για να βάλει μπροστά το αυτοκίνητο με τη μανιβέλα, ξέχασε να βάλει χειρόφρενο και το αμάξι κινήθηκε και έπεσε στον Σηκουάνα. Το τρίτο παιδί που απέκτησε γεννήθηκε νεκρό.
Μετά το δυστύχημα, πήγε στην Κέρκυρα, όπου έζησε αρκετούς μήνες με την Ιταλίδα ομοφυλόφιλη ηθοποιό Ελεονώρα Ντούζε, ενώ το 1922, παντρεύτηκε τον Σεργκέι Γιεσένιν, έναν πολύ μικρότερό της Ρώσο ποιητή. Η πολυτάραχη και τραγική ζωή της επεφύλασσε και έναν τραγικό θάνατο. Πέθανε το 1927, σε ηλικία 50 ετών, όταν το μακρύ μαντήλι, που φορούσε στον λαιμό της, πιάστηκε στη ρόδα του εν κινήσει αυτοκινήτου της και την έπνιξε.
Ταυτότητα παράστασης
Κείμενο – σκηνοθεσία: Θανάσης Θεολόγης, χορογραφίες: Τάνια Μιλτένοβα, σκηνικά – κοστούμια: Ρέα Ολυμπίου, βοηθός σκηνοθέτη: Ηλέκτρα Θεολόγη, αφίσα: Math Studio. Ερμηνεία: Ιωάννα Δελάκου, στο πιάνο: ο μουσικοσυνθέτης Γιούρι Στούπελ, στο φλάουτο: η Ηλέκτρα Θεολόγη.
Πληροφορίες
Θέατρο Άλφα: Πατησίων 37 και Στουρνάρη – Αθήνα, τηλ.: 215 5515498, ταμείο: 210 5238742. Τιμές εισιτηρίων: κανονικό: 12 ευρώ, φοιτητικό – 65+: 8 ευρώ, άνεργοι – ατέλειες: 5 ευρώ, ειδικές τιμές για σχολές χορού, τιμή γκρουπ: 8 ευρώ.
Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
