Skip to main content

Κωνσταντίνος Ξενάκης, «Κώδικες γραφής» από το παρελθόν

H γκαλερί Citronne συνεχίζει την ετήσια συνεργασία της με την Εφορία Αρχαιοτήτων Πειραιώς και Νήσων στο Αρχαιολογικό Μουσείο του Πόρου, με την οποία συνδιοργανώνει και συνεπιμελείται την «περιοδική έκθεση ενός σύγχρονου καλλιτέχνη». Στο πλαίσιο αυτό, παρουσιάζονται έργα του Κωνσταντίνου Ξενάκη (1931-2020), κολάζ, χάρτες και βιβλία-αντικείμενα, υπό τον γενικό τίτλο «Ελλάδα, Κώδικες Γραφής».

Καλλιτέχνης με διεθνή παρουσία, ο Κωνσταντίνος Ξενάκης αυτοκαθορίστηκε από ένα αίσθημα ευθύνης απέναντι στο κοινωνικό σύνολο. Η πολυσήμαντη εικαστική του γλώσσα εμπνέεται από σημεία και σύμβολα που ξεκινούν από τον αρχαίο κόσμο της Αιγύπτου και της Ελλάδας και φτάνουν έως την σύγχρονη πραγματικότητα: αστικές δομές, συστήματα ηλεκτρονικών υπολογιστών, χαοτικό διαδίκτυο.

Χαρτογράφησε και κωδικοποίησε, συνδύασε στοιχεία παρόντος και παρελθόντος, κατέγραψε και κατήγγειλε τα αδιέξοδα της επικοινωνίας, την έλλειψη κατανόησης, την ασυνεννοησία του σύγχρονου κόσμου. Τα έργα του ενοποιούν χρόνο και χώρο, καθώς τέτοια ερωτήματα ανέκαθεν κινητοποιούσαν μια παγκόσμια ανησυχία. Αναπτύσσονται πάνω στον άξονα Επανάληψη / Αντιπαράθεση / Υπέρθεση, μια κωδικοποιημένη εικόνα του σύγχρονου πολιτισμού. Έτσι, το έργο τέχνης καθίσταται μέσον ιδεολογικής κριτικής στο υπάρχον κοινωνικό-πολιτικό σύστημα.

Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 4 Οκτωβρίου.

Ο Κωνσταντίνος Ξενάκης έφυγε από την ζωή στις 5 Ιουνίου 2020. Η έκθεση «Ελλάδα, Κώδικες Γραφής» θα υπενθυμίσει την ισχυρή του φωνή και την επιδραστική του παρουσία ανάμεσά μας. Το Αρχαιολογικό Μουσείο του Πόρου και η γκαλερί CITRONNE θα αποτίσουν έτσι έναν φόρο τιμής στο έργο και την προσφορά του μεγάλου αυτού καλλιτέχνη στο εικαστικό γίγνεσθαι.

Βιογραφικό

Γεννήθηκε το 1931 στο Κάιρο, όπου έκανε και τα πρώτα του βήματα στη ζωγραφική. Σπούδασε στο Παρίσι (1956- 1961), αρχιτεκτονική και διακόσμηση στην École Supérieure des Arts Modernes και ζωγραφική στην Académie de la Grande Chaumière. Η πρώτη του ατομική έκθεση έγινε στη Σουηδία (1969, Sôdertalje Konsthal). Το 1970 πήγε με υποτροφία της DΑΑD στο Βερολίνο, όπου δίδαξε στο Schiller College και στη Hochschulle fur Bildende Kuste. Εκείνη την εποχή παρουσίασε και την πρώτη του ατομική έκθεση στην Ελλάδα (1971, Ινστιτούτο Γκαίτε, Αθήνα), η οποία λειτούργησε, μέσα στη δικτατορία, σαν μια τολμηρή παρέμβαση σε καλλιτεχνικό και πολιτικό επίπεδο. Από το 1973, εγκατεστημένος στη Γαλλία, δίδαξε στην Ecole Normale Superieure de l’Enseignement Technique (Cachan), συμμετείχε σε επιτροπές εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και ανέπτυξε έντονη καλλιτεχνική και εκθεσιακή δραστηριότητα στον διεθνή χώρο, με δεκάδες ατομικές εκθέσεις και μεγάλο αριθμό ομαδικών.

Tο 1996 τιμήθηκε με το βραβείο Delmas του Institut de France. Από το 1995 αρχίζει να μοιράζει τον χρόνο του μεταξύ Παρισιού και Αθήνας. Το 1996, τιμώντας την αιγυπτιώτικη καταγωγή του, παρουσιάζει στην Αλεξάνδρεια και στο Κάιρο αναδρομική έκθεση με τίτλο «Η Επιστροφή του Καλλιτέχνη: 1958-1996». Στην Ελλάδα εκθέτει σε τρία μέρη την αυτοβιογραφική σειρά με τίτλο «Το βιβλίο της ζωής» (1995, 1997, 2003), ενώ το 2003 γίνεται και αναδρομική παρουσίαση έργων του της τελευταίας εικοσαετίας (Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Θεσσαλονίκη). Έχουν κυκλοφορήσει στα ελληνικά δύο μονογραφίες για το έργο του, το 1995 και το 2009.

[email protected]