Στην κοινωνία της Χαλκίδας και της Εύβοιας αποδόθηκε χθες, Κυριακή 23 Μαΐου, το Αρχαιολογικό Μουσείο Χαλκίδας «Αρέθουσα», το οποίο εγκαινίασε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, παρουσία του Περιφερειάρχη Στερεάς Ελλάδας Φάνη Σπανού, του Αντιπεριφερειάρχη Εύβοιας Γιώργου Κελαϊδίτη, βουλευτών του νομού, της Δημάρχου Χαλκιδέων Έλενας Βάκα και του Μητροπολίτη κ. Χρυσόστομου, ο οποίος τέλεσε τον αγιασμό.
Η ομιλία της Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού
«Σεβασμιώτατε, κύριοι βουλευτές, κύριε Περιφερειάρχη, κυρία Δήμαρχε Χαλκιδέων, κύριοι Δήμαρχοι, κύριοι εκπρόσωποι της τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης, αγαπητοί συνάδελφοι εν τη επιστήμη, κυρίες και κύριοι,
Μόλις δέκα μέρες από το άνοιγμα των Μουσείων και κατ΄ ουσία από το άνοιγμα των πολιτιστικών υποδομών και την επαναλειτουργία του Πολιτισμού, είμαστε σήμερα εδώ, όλοι μαζί, για τα εγκαίνια του Διαχρονικού Μουσείου της Χαλκίδας, την «Αρέθουσα».
Είναι πραγματικά μεγάλη χαρά να βρίσκεται κανείς σε μία τέτοια εκδήλωση απόδοσης στους φορείς, στους οποίους ανήκει, μιας σημαντικής πολιτιστικής υποδομής, μιας κιβωτού μνήμης και ιστορίας.
Το συγκεκριμένο Μουσείο στεγάζεται, φιλοξενείται, σε ένα βιομηχανικό κτήριο, το οποίο σώθηκε, καθώς του απεδόθη η χρήση του Μουσείου. Είναι πολύ σημαντικό ότι το κτήριο αυτό βρίσκεται στην είσοδο της πόλης και δηλώνει στον επισκέπτη την αξία και την ιστορική διάρκεια αυτής της πόλης, αυτού του τόπου.
Τι είναι ένα Μουσείο; Γιατί είναι σημαντικό να υπάρχουν μουσεία; Τα μουσεία είναι σύνθετοι οργανισμοί που αυτονόητα λειτουργούν ως κιβωτοί προστασίας μοναδικών έργων τέχνης, ως θύλακες μνήμης και ιστορίας, ως κέντρα εκπαίδευσης και επιμόρφωσης, ως τόποι ψυχαγωγίας και καλλιέργειας, αλλά και δημιουργίας «εμπειριών», ως μοχλοί ανάπτυξης για τις τοπικές κοινωνίες.
Στην «Οικονομία των εμπειριών» τα Μουσεία, οι αρχαιολογικοί χώροι, οι μορφές σύγχρονης τέχνης που μπορούν να φιλοξενούνται στους τόπους αυτούς, προσφέρουν εκείνες τις εμπειρίες που εμπλουτίζουν και διαφοροποιούν την καθημερινότητα των πολιτών. Συγχρόνως όμως εμπλουτίζουν και το τουριστικό προϊόν της χώρας και του τόπου.
Στο Υπουργείο Πολιτισμού σήμερα υιοθετούμε ολιστικές και περιεκτικές στρατηγικές διαχείρισης των πολιτιστικών πόρων, ώστε να επιτυγχάνεται το μέγιστο δυνατό πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα και οικονομίες κλίμακας.
Προχωρούμε σε άνοιγμα των παραδοσιακών στεγανών και δυναμική σύνθεση της πολιτιστικής κληρονομιάς με το σύγχρονο πολιτισμό, καθώς και σε συνδυαστική και συμπληρωματική λειτουργία με τους διαφόρους κλάδους του τουρισμού, όπως της γαστρονομίας.
Υιοθετούμε πολιτικές για την διάχυση και ισόρροπη κατεύθυνση και κατανομή των επισκεπτών και την άρση των σημαντικών ενδοπεριφερειακών και διαπεριφερειακών ανισοτήτων, που οδηγούν στον υπερκορεσμό συγκεκριμένων υπερ-προβεβλημένων προορισμών και την απόλυτη ένδεια άλλων.
Από τον Ιούλιο 2019 ως σήμερα, σε λιγότερο από 2 χρόνια υπερδιπλασιάσαμε τα έργα Πολιτισμού που εκτελούνται στην τρέχουσα χρηματοδοτική περίοδο 2014-2021 σε όλη την επικράτεια. Δηλαδή εντάξαμε περισσότερα έργα απ΄ όσα είχαν ενταχθεί την τετραετία 2015-2019, με αποτέλεσμα σήμερα, οι υπηρεσίες του Υπουργείου να εκτελούν περισσότερα από 330 έργα σε όλη την Ελλάδα, δημιουργώντας περίπου 3.000 θέσεις εργασίας, όλων των επιπέδων, επιστημονικών, τεχνικών κ.ά.
Με πολλή δουλειά και σφιχτό συντονισμό ολοκληρώνονται έργα που χρόνιζαν. Αναφέρω ενδεικτικά: την Εθνική Πινακοθήκη, το Μέγαρο Τσίλλερ- Λοβέρδου, το Μουσείο Νεώτερου Ελληνικού Πολιτισμού στην Αθήνα, σήμερα την Αρέθουσα, εντός του 2021 το Μουσείο της Σάμης στην Κεφαλλονιά, το Ξενοκράτειο στο Μεσολόγγι, το Μουσείο των Αιγών και των Χανίων, και πολλά άλλα. Όλα έργα που ξεκίνησαν την περίοδο 2010-2014, ολοκληρώνονται τώρα.
Η συστηματική και στοχευμένη ανάπτυξη των υποδομών (αρχαιολογικών χώρων και μουσείων) και η αναβάθμιση των παρεχομένων υπηρεσιών προς τους επισκέπτες των υποδομών αυτών, αποτελούν προτεραιότητα για την ισόρροπη και βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας μας.
Ιδιαίτερα, στην μετά-Covid εποχή, όπου η ισορροπία ανάμεσα στις ποικίλες προσδοκίες και τις σκληρές αναγκαιότητες θα πρέπει να αναζητηθεί σε ένα σύνθετο πλέγμα πολιτικών, που εκτείνεται από την ενίσχυση δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων, την προστασία και την ενίσχυση της απασχόλησης, μέχρι στοχευμένες δράσεις marketing.
Η αναβάθμιση των πολιτιστικών υποδομών της χώρας μας, αλλά και των παρεχομένων υπηρεσιών, όπως η προσβασιμότητα ή η συνδρομή στην «αργυρή οικονομία», είναι αναγκαία προϋπόθεση για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας του τουριστικού προϊόντος, καθώς είναι πολύ πιθανό να ενταθεί ο ανταγωνισμός ανάμεσα στις χώρες του ευρωπαϊκού νότου και τις άλλες χώρες της Μεσογείου.
Η Περιφερειακή Ενότητα της Εύβοιας και η Χαλκίδα ειδικότερα, διαθέτουν μοναδικά συγκριτικά πλεονεκτήματα, τα οποία προσφέρουν τεράστια περιθώρια ανάπτυξης. Ο σχεδιασμός της νέας προγραμματικής περιόδου, που είναι σε εξέλιξη, δημιουργεί ευκαιρίες και δυνατότητες για τη συγκρότηση στρατηγικών αξιοποίησης και ανάδειξης της σημαντικής φυσικής κληρονομιάς, αλλά και του σημαντικού πολιτιστικού αποθέματος της ευρύτερης περιοχής. Όχι μόνο της Εύβοιας, ολόκληρης της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας. Συγκεκριμένα, για τον τόπο που βρισκόμαστε, η μικρή σχετικά απόσταση από το μητροπολιτικό κέντρο της Αθήνας θα πρέπει να προσμετρηθεί ως ένα σημαντικό πλεονέκτημα, το οποίο θα πρέπει όλοι να βοηθήσουμε ώστε να το εκμεταλλευτεί ο τόπος.
Το εργαλείο των πολιτιστικών διαδρομών εμπλουτίζει με νέες αναγνώσεις το περιεχόμενο του πολιτιστικού τουρισμού, που αποτελεί έναν από τους ταχύτερα αναπτυσσόμενους κλάδους του τουρισμού, επιφέροντας ήδη περίπου το 40% των συνολικών του εσόδων. Η Εύβοια και η Χαλκίδα αποτελούν ιδανικούς τόπους για την δημιουργία πολιτιστικών διαδρομών και την προώθηση αυτού του τουρισμού, που παρουσιάζει ήπια εποχικότητα και προσελκύει επισκέπτες υψηλών εισοδημάτων, οι οποίοι αφιερώνουν συνήθως πολλές ημέρες παραμονής στο ταξίδι τους.
Το Υπουργείο Πολιτισμού σε συνεργασία με την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας έχει εκτελέσει και εκτελεί σημαντικά έργα Πολιτισμού στην πόλη, όπως η οικία Βαϊλου ή η παλαίστρα. Ηδη οι προγραμματικές συμβάσεις πολιτισμικής αναπτυξης για την αποκατάσταση της Δημοτικής Αγοράς και της Αγίας Παρασκευής σε συνδυασμό με την Αρέθουσα, αλλά και η αποκατάσταση του εμβληματικού οθωμανικού αρχοντικού επί της οδού Παίδων που δρομολογείται, το συγκρότημα Γεωργιάδη, δημιουργούν νέες προοπτικές ανάπτυξης για την Χαλκίδα. Τώρα είναι το momentum από πολλές απόψεις. Τώρα υπάρχουν οι προϋποθέσεις και σε ανθρώπινο δυναμικό και σε χρηματοδοτικά εργαλεία.
Καταλήγοντας, θα ήθελα να ευχαριστήσω από καρδιάς, τον φίλο Περιφερειάρχη κ. Φάνη Σπανό για την εξαιρετική συνεργασία, αλλά στο πρόσωπό του να ευχαριστήσω και τους προκατόχους του, οι οποίοι υποστήριξαν, όχι μόνο το συγκεκριμένο έργο, αλλά και όλα τα έργα Πολιτισμού, τα οποία έγιναν και γίνονται, στη Χαλκίδα, στην Εύβοια, στη Στερεά Ελλάδα.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω από καρδιάς και να συγχαρώ, την προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Εύβοιας κ. Αγγελική Σίμωσι, η οποία με τη γνωστή ευαισθησία, τον παρορμητισμό και τον δυναμισμό της, μας αναγκάζει να μπούμε στη σειρά και να υπηρετήσουμε τον σκοπό της. Της αξίζουν συγχαρητήρια, ακριβώς για αυτό το πάθος. Όλα τα πράγματα, ιδιαίτερα στη χώρα μας, γίνονται όταν κάποιος τα πιστέψει πολύ. Όταν παθιαστεί με αυτά. Στο πρόσωπο της κυρίας Σίμωσι θα ήθελα να ευχαριστήσω όλα τα στελέχη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ευβοίας για την αφοσίωσή τους, όχι μόνο στο συγκεκριμένο έργο, αλλά σε όλο το έργο, το οποίο επιτελεί με ιδιαίτερη αφοσίωση η συγκεκριμένη Εφορεία Αρχαιοτήτων.
Τέλος, θα ήθελα να ευχαριστήσω και τις συναδέλφους μου, προκατόχους της κυρίας Σίμωσι, οι οποίες είναι παρούσες, την κ. Καραπασχαλίδου και την κ. Γερούση, που η κάθε μία, με τον τρόπο της, την περίοδο που ήταν στο τιμόνι της Εφορείας, προσέφεραν όχι μόνο για βρισκόμαστε σήμερα εδώ και να εγκαινιάζουμε την ”Αρέθουσα”, αλλά προσέφεραν για την αναβάθμιση της πολιτιστικής φυσιογνωμίας της Χαλκίδας και της Εύβοιας.
Τέλος, ευχαριστώ όλους εσάς που είστε σήμερα εδώ, όχι σε εύκολες συνθήκες. Υπό άλλες συνθήκες, αν δεν είχαμε περάσει τη μεγάλη πανδημία, θα ήταν πολύ περισσότερος κόσμος, θα ήταν στην ουσία ένα πανηγύρι, γιατί είναι πραγματικά πάρα πολύ σημαντικό η πόλη της Χαλκίδας να αποκτά ένα μουσείο αντάξιο του παρελθόντος, της φυσιογνωμίας, αλλά και του μέλλοντός της».
Το Μουσείο στεγάζεται σε βιομηχανικό κτήριο που είναι κηρυγμένο μνημείo και αποτελεί μάρτυρα της βιομηχανικής δραστηριότητας των αρχών του 20ου αιώνα. Στη θεματική έκθεση του νέου μουσείου αναπτύσσονται διαχρονικά ζητήματα πολιτειακής οργάνωσης, οικονομίας, πολιτισμικών ταυτοτήτων και λατρείας και παρουσιάζονται αντιπροσωπευτικά εκθέματα από τον νομό Ευβοίας και τη Σκύρο.
Η έκθεση εμπλουτίζεται με διαδραστικό χάρτη περιήγησης σε θέσεις αρχαιολογικού ενδιαφέροντος στην Εύβοια και τη Σκύρο, ντοκιμαντέρ και πολυμεσικές εφαρμογές μέσω των οποίων επιτυγχάνεται η διάδραση με τον επισκέπτη. Το Μουσείο είναι προσβάσιμο σε ΑμεΑ.
Η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων, Αγγελικής Σίμωσι ανέπτυξε την θεματική των εκθεμάτων του μουσείου, τα οποία αναφέρονται στην πολιτειακή οργάνωση, την οικονομία, την πολιτισμική ταυτότητα και την λατρεία της Εύβοιας.
Όπως δήλωσε ο Περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας Φάνης Σπανός, «Εγκαινιάζοντας τη μόνιμη έκθεση του Αρχαιολογικού Μουσείου Χαλκίδας “Αρέθουσα” πραγματώνεται ένας στόχος δεκαετιών. Να συγκεντρωθούν τα πιο ξεχωριστά δείγματα της Ιστορίας και του Πολιτισμού της Εύβοιας και της Σκύρου σε ένα εμβληματικό σημείο, στην είσοδο της πόλης της Χαλκίδας. Παράλληλα, τοποθετούμε ένα μεγάλο και σημαντικό κομμάτι στο νοητό ψηφιδωτό του Πολιτιστικού χάρτη όλης της Στερεάς Ελλάδας, αλλά και της Πατρίδας μας. Μοιραζόμαστε τη χαρά και προσμένουμε την επιστροφή στην κανονικότητα, για να ξαναβρεθούμε εδώ με τα παιδιά μας, με φίλους και τους επισκέπτες μας, προκειμένου να γνωρίσουν όλοι την ιστορία του τόπου μας, αλλά και να θαυμάσουν αυτό το νέο στολίδι της Στερεάς Ελλάδας.