Τα περίφημα «Ηλιοτρόπια» (1889) είναι το διασημότερο έργο του Μουσείου Βαν Γκογκ στο Άμστερνταμ. Το έργο είναι τόσο αγαπητό στο κοινό, ώστε επί δεκαετίες ολόκληρες ήταν αδύνατο να κατέβει -παρά την ανάγκη μελέτης από τους ειδικούς.
Ωστόσο, ο περίφημος πίνακας, που πριν από λίγους μήνες υποβλήθηκε επί έξι εβδομάδες σε εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης, αποκάλυψε τα μυστικά του με τη συνδρομή μιας μικρής φορητής συσκευής, που προσφέρει τη δυνατότητα επιτόπιας εργασίας.
Η ομάδα, με επικεφαλής την Έλα Χέντρικς, Καθηγήτρια συντήρησης έργων τέχνης στο Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ, παρουσίασε τα νέα ευρήματα στο πλαίσιο της έκθεσης «Van Gogh and the Sunflowers» (Ο Βαν Γκογκ και τα Ηλιοτρόπια), που εγκαινιάστηκε στις 21 Ιουνίου και θα διαρκέσει έως την 1η Σεπτεμβρίου.
Η Καθηγήτρια και οι συνεργάτες της μελέτησαν κάθε εκατοστό του πίνακα χρησιμοποιώντας έναν συνδυασμό μη επεμβατικών φασματοσκοπικών τεχνικών, δηλαδή υπεριώδεις, υπέρυθρες και ακτίνες Χ.
Παρομοιάζοντας τη μέθοδο με μαγνητική τομογραφία ανθρώπινου σώματος, συνέκριναν τον πίνακα που βρίσκεται στο Άμστερνταμ με τα «Ηλιοτρόπια» που είχε ζωγραφίσει ο Βαν Γκογκ ένα χρόνο νωρίτερα, το 1888, έργο που βρίσκεται στην Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου.
Ανακάλυψαν δύο δακτυλικά αποτυπώματα του στο επάνω μέρος του έργου, τα οποία άφησε ο ζωγράφος πιθανότατα την ώρα που επιχειρούσε να δώσει ύψος στον καμβά. Τα αποτυπώματα δείχνουν ότι ο πίνακας είχε προχωρήσει αρκετά όταν ο καλλιτέχνης κατέληξε τι θα κάνει με το ύψος των λουλουδιών.
Παρά το γεγονός ότι μόλις που διακρίνονται, οι συντηρητές υποστηρίζουν ότι είναι ασφαλές να υποθέσουμε ότι πρόκειται για τα δακτυλικά αποτυπώματα του Βαν Γκογκ, παρότι υπάρχει ολόκληρη συλλογή με αποτυπώματα των δακτύλων του που εντοπίστηκαν στις άκρες των έργων. Τα αποτυπώματα χρησιμοποιούνται σε αρκετές περιπτώσεις ως μέθοδος ταυτοποίησης, αλλά η Έλα Χέντρικς απαντώντας σε σχετική ερώτηση είπε ότι δεν τίθεται ζήτημα αυθεντικότητας των έργων που βρίσκονται το Μουσείο Βαν Γκογκ του Άμστερνταμ.
Η έκθεση στο Μουσείο βαν Γκογκ περιλαμβάνει συνολικά 22 έργα του ζωγράφου με ηλιοτρόπια, όπως και μερικά εξαιρετικά σπάνια σχέδιά του.
