Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
«Ο Θάνατος του εμποράκου», το αριστούργημα του μεγάλου Αμερικανού συγγραφέα Άρθουρ Μίλλερ –που του χάρισε το βραβείο Πούλιτζερ, ανεβαίνει στο Θέατρο Εμπορικόν σε σκηνοθεσία Γιώργου Σκεύα, με τον Δημήτρη Καταλειφό στον εμβληματικό ρόλο του Ουίλυ Λόμαν, εβδομήντα χρόνια μετά από την πρώτη παρουσίαση του έργου, το 1949, στη Νέα Υόρκη [Σαρρή 11, Αθήνα].
Ο Ουίλλυ Λόμαν, ένας περιοδεύων πλασιέ, στις αρχές των εξήντα του χρόνων, βλέπει τη δουλειά του να πηγαίνει χειρότερα από ποτέ.
Στα όρια της νευρικής κατάπτωσης, αγωνίζεται να αποδείξει στον εαυτό του και τους άλλους πως είχε δίκιο, πως οι αρχές του και όλα όσα πίστευε στη ζωή του ήταν σωστά. Πασχίζοντας να συλλάβει την αιτία που τα πράγματα πήγαν στραβά, βυθίζεται στο παρελθόν.
Το αμερικάνικο όνειρο, το κυνήγι του χρήματος, ο καταναλωτισμός και τα υλικά αγαθά, η οικογένεια και οι σχέσεις πατέρα- γιου, ο μύθος της φυγής με στόχο τον γρήγορο πλουτισμό, είναι μερικά από τα θέματα που πραγματεύεται το έργο, καθιστώντας το συγκλονιστικά επίκαιρο στην εποχή μας.
Είχαμε τη μεγάλη χαρά να μιλήσουμε με τον πρωταγωνιστή της παράστασης, τον πολυδιάστατα εμπλεκόμενο με την υποκριτική Τέχνη, Δημήτρη Καταλειφό.
Θα θέλατε να μας πείτε λίγα λόγια για το έργο;
«Το έργο μιλάει για την καταδίκη του ανθρώπου να κυνηγάει την επιτυχία και το χρήμα, μέσα σε μια βαθιά ανταγωνιστική κοινωνία. Ο εμποράκος, όπως τόσοι και τόσοι άνθρωποι, έχει ξεγελαστεί από τις επαγγελίες του αμερικάνικου ονείρου και παγιδεύεται χωρίς να αντιληφθεί ότι το περίφημο αυτό όνειρο είναι περισσότερο ένας εφιάλτης».
Κρατάτε τον εμβληματικό ρόλο του Ουίλυ Λόμαν. Μια περιγραφή σας γι’ αυτόν;
«Είναι ένας καλός άνθρωπος που παγιδεύτηκε σε ένα όνειρο και δεν κατάφερε ποτέ να δει την πραγματικότητα, την πραγματική του κλίση και τις πραγματικές του ανάγκες. Ένας τραγικός ήρωας που δεν βλέπει ποτέ την αλήθεια και την ωμότητα του καπιταλισμού, από τον οποίο καταστρέφεται».
Κάποιο σχόλιό σας για τη σκηνοθετική προσέγγιση του Γιώργου Σκεύα;
«Ο Γιώργος Σκεύας σκηνοθέτησε το έργο προσπαθώντας να αναδείξει τα πολλά του επίπεδα μέσα σε έναν λιτό χώρο και με έμφαση στην ερμηνεία των χαρακτήρων. Κράτησε την εποχή και δεν θέλησε να το επικαιροποιήσει ή να το πειράξει με οποιονδήποτε τρόπο. Πιστεύω πως ήταν σωστές οι επιλογές του, γιατί το έργο μιλάει από μόνο του».
Σκέψεις και συναισθήματά σας από την επαφή σας με το έργο;
«Το έργο είναι ένα αριστούργημα και χαίρομαι που συμμετέχω. Με μελαγχολεί η βαθιά του αλήθεια ότι, σε έναν βαθμό, όλοι αναγκαζόμαστε να πουλάμε τον εαυτό μας για να επιβιώσουμε».
Πείτε μας μια ατάκα, περιγράψτε μας μια σκηνή. Ό,τι σας έρθει πρώτο στον νου.
«Ο ανταγωνισμός είναι εξωφρενικός. Το λέει ο Ουίλυ. Ζούμε μέσα σε μια τέτοια εποχή και οι άνθρωποι παγιδεύονται όλο και περισσότερο μέσα σε αυτόν τον ανταγωνισμό».
Κάποια πρόσωπα, κάποιες στιγμές που ξεχωρίζετε από την πλούσια καλλιτεχνική σας διαδρομή;
«Γνώρισα σημαντικούς και ευγενείς ανθρώπους αλλά, δυστυχώς, πολύ λίγους. Δεν θα ήθελα να τους κατονομάσω. Τα πρότυπά μου ήταν και παραμένουν η Λαμπέτη και ο Κουν, τους οποίους δεν γνώρισα προσωπικά».
Μια καλή συμβουλή που σας έχουν δώσει;
«Ερήμην τους, εφόσον δεν τους γνώρισα, ότι το θέατρο απαιτεί μια γνήσια κατάθεση ψυχής».
Μία που θα δίνατε εσείς, σε κάποιον που κάνει τώρα τα πρώτα βήματα στον χώρο της τέχνης σας;
«Η τέχνη του θεάτρου είναι σπουδαία. Αν την αντιμετωπίσει κάποιος περισσότερο ως επάγγελμα, απλώς φθείρεται».
Κάποιο σχόλιό σας για τη χώρα μας;
«Φοβάμαι πως θα καταλήξει σε μια τουριστική χώρα, με ξένους επενδυτές. Δεν υπάρχει όραμα για μια πιο πνευματική ζωή και άλλες αξίες πέρα από τις υλικές».
Ένας στίχος από κάποιο τραγούδι που αγαπάτε;
«“Όλα είναι ένα ψέμα, μια ανάσα, μια πνοή”».
Ένα βιβλίο που διαβάσατε τελευταία και σας άρεσε;
«Ο “Μπάρτλεμπι” του Χέρμαν Μέλβιλ, στη θαυμάσια μετάφραση της Αθηνάς Δημητριάδη».
Κάτι που σας φτιάχνει τη διάθεση;
«Το τσιγάρο».
Κάτι που τη χαλά;
«Το ότι έχει απαγορευτεί στο καφενείο που πηγαίνω».
Μια αγωνία σας;
«Προς τα πού πάει ο σύγχρονος κόσμος».
Μια ευχή σας;
«Να γίνουμε πιο ευγενείς και γενναιόδωροι. Οι περισσότεροι άνθρωποι που έχω γνωρίσει ήταν τσιγκούνηδες. Υλικά και συναισθηματικά. Για μένα η τσιγκουνιά είναι το μεγαλύτερο ελάττωμα».
Συντελεστές παράστασης
Μετάφραση – Δραματουργική Επεξεργασία: Γιώργος Σκεύας
Σκηνοθεσία – Σκηνογραφία: Γιώργος Σκεύας
Πρωταγωνιστούν: Δημήτρης Καταλειφός, Μαρία Καλλιμάνη, Γιώργος Νούσης, Γιώργος Ζιόβας, Χρήστος Ευθυμίου, Χαρά Μάτα Γιαννάτου, Τάσος Λέκκας, Δημήτρης Αποστολόπουλος, Γιώργος Πατεράκης, Χρύσα Γκινίκη, Ιοκάστη – Aγαύη Παπανικολάου.
