Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
Το δικό της θεατρικό μονόλογο, «Κβάντα», ερμηνεύει η Χριστίνα Χριστοφή, σε σκηνοθεσία Ζωρζίνας Τζουμάκα, στη σκηνή του «Μπιπ» [Αγίου Μελετίου 25 & Κυκλάδων, Κυψέλη].
Μια ηθοποιός ξεχνά τα λόγια της, όμως δεν θέλει να εγκαταλείψει τη σκηνή. Καρφωμένη στη θέση της, φορώντας το κοστούμι του ρόλου της, αφηγείται ιστορίες περιμένοντας το χειροκρότημα. Ιστορίες για τον χρόνο, το σύμπαν, τις πυρηνικές εκρήξεις, τις διαψεύσεις και τις προδοσίες. Ιστορίες για το απέραντο και το μηδαμινό. Μια ερωτική εξομολόγηση με αντικείμενο του πόθου τον «εκλεκτό θεατή» του θεάτρου και της ζωής.
«Την ξέρετε την ιστορία της Κβάντα; Είναι πολύ παλιά.
Τόσο παλιά όσο κι εκείνος ο μύθος που λέει πως κάνουμε προσωπικές επιλογές.
Λες και ο καθένας μας έχει το δικό του τρένο και το οδηγεί
και πίσω του έχει βαγόνια που τα σέρνει.
Και διαλέγει μόνος του τη διαδρομή, τους επιβάτες, τους σταθμούς, τα διαλέγει όλα μόνος του. Σήμερα όμως κατάλαβα ότι εγώ δεν έχω το δικό μου τρένο.
Κανείς μας δεν έχει.
Είμαστε όλοι συνεπιβάτες. Και το τρένο είναι ένα και μοναδικό.
Και δεν κινείται.
Έχει σταματήσει.
Ή μάλλον ήταν πάντα σταματημένο.
Εμείς κινούμαστε με φόρα μέσα στο τρένο γιατί γεννιόμαστε με φόρα.
Με φόρα. Και πηγαίνουμε, και πηγαίνουμε…
Νομίζουμε πως κινούμαστε στο χρόνο
αλλά είμαστε ακίνητοι, εγκλωβισμένοι σε μια άπειρη στιγμή.
Και πηγαίνουμε…
Αριστερά και δεξιά, παράθυρα, πρόσωπα, τοπία…
Ή μάλλον το ίδιο τοπίο.
Μέχρι να τελειώσουν όλα.
Μέχρι να σκάσουμε με όλη μας τη φόρα πάνω σε ένα κάθισμα,
σε ένα κλειστό παράθυρο,
σε έναν επιβάτη, κάπου τέλος πάντων».
Η συγγραφέας, ηθοποιός και σκηνοθέτης Χριστίνα Χριστοφή μίλησε μαζί μας.
Θα θέλατε να μας συστήσετε το έργο;
«Η Κβάντα είναι ένας θεατρικός μονόλογος. Μία ηθοποιός έχει προετοιμαστεί να παρουσιάσει στους θεατές της έναν κλασικό θεατρικό μονόλογο, αλλά ξεχνάει τα λόγια της. Δεν εγκαταλείπει τη σκηνή και αρχίζει να μοιράζεται ιστορίες με τους θεατές. Ιστορίες για τον Ντόριαν Γκρέι, ιστορίες με τον Ζίγκμουντ και τον Σίσυφο και την κβαντική φυσική».
Ποια μεγάλα, κεντρικά θέματα προσεγγίζει στον πυρήνα του;
«Ο έρωτας, ο θάνατος, ο χρόνος. Πιο συγκεκριμένα, ο ανεκπλήρωτος έρωτας, ο χρόνος που περνάει ή έτσι νομίζουμε, οι προσδοκίες και οι προδοσίες, οι συναντήσεις που έγιναν και αυτές που δεν έγιναν, οι ατάκες που ειπώθηκαν και αυτές που δεν ειπώθηκαν ποτέ και τις περιμένουμε μια ζωή… “Χωρίς θεατές δεν υπάρχουν ρόλοι”. Όλοι παίζουμε ρόλους στη ζωή και η Κβάντα μάς προκαλεί να ανακαλύψουμε για ποιον παίζουμε τους ρόλους αυτούς. Ποιος είναι αυτός ο εκλεκτός θεατής που θέλουμε να μας χειροκροτήσει για όλα όσα καταφέρνουμε. Σύμφωνα εξάλλου με την κβαντική φυσική: “Ο παρατηρητής είναι μέρος του πειράματος…”».
Τι κάνει μια ηθοποιό να ξεχάσει τα λόγια της;
«Η ανάγκη μιας ηθοποιού να μην εγκαταλείψει τη σκηνή, τον ρόλο της, ακόμα και αν κάπου αλλού συμβαίνει κάτι σημαντικό, κάτι που αλλάζει τη ζωή της. Και ας ανοίξουμε λίγο τις έννοιες “ηθοποιός”, “σκηνή” ή “ρόλος” πέρα από το χώρο του θεάτρου, έτσι σαν άσκηση εργασίας…».
Ποια είναι η Κβάντα;
«Είναι μια θεά, μια μάγισσα, αυτή που μπορεί να βρίσκεται και εδώ και εκεί και παντού, αυτή που υπερβαίνει τον χώρο και τον χρόνο».
Κάποια σκέψη, κάποιο έναυσμα που σας οδήγησε στη συγγραφή του συγκεκριμένου θεατρικού;
«Εκείνη την περίοδο διάβαζα, προσπαθούσα να καταλάβω, τις βασικές αρχές της κβαντικής φυσικής. Δύσκολες έννοιες. Αλλά όταν έρχεται η επιστήμη να πει κάτι που μοιάζει να βγήκε από θεολογικό κείμενο: “είμαστε όλοι ένα”, τότε τα πράγματα γίνονται πολύ ενδιαφέροντα…».
Μια περιγραφή για τη σκηνοθετική προσέγγιση της Ζωρζίνας Τζουμάκα;
«Το θέατρο μέσα στο θέατρο δεν είναι εύκολο να το διαχειριστεί κανείς σκηνοθετικά. Η Ζωρζίνα Τζουμάκα έχει εμπειρία σε αυτό και τα κατάφερε πολύ καλά, κατά τη γνώμη μου. Εμπιστεύτηκε το έργο αλλά και εμένα σαν ηθοποιό, αποσαφήνισε τη δραματουργία και “κέντησε” μια παράσταση με ατμόσφαιρες, αποκαλύπτοντας στοιχεία του έργου που ούτε εγώ τα είχα υποψιαστεί. Πιστεύω ότι η σκηνοθετική προσέγγιση της Ζωρζίνας απογείωσε την Κβάντα και την ευχαριστώ πολύ!».
Θα μας πείτε κάποια λόγια που ακούγονται στην παράσταση; Όποια σας έρθουν πρώτα στον νου.
«“Υπάρχει κάτι που δεν λέγεται”».
Ένα βιβλίο που αγαπάτε;
«Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ, “Η άμυνα του Λούζιν”».
Ένας στίχος αγαπημένου σας τραγουδιού;
«“We float, take life as it comes”, PJ Harvey».
Κάτι που σας χαλά τη διάθεση;
«Οι άνθρωποι».
Και κάτι που τη φτιάχνει;
«Οι άνθρωποι. Και η φύση, και τα ζώα».