Η νέα περιοδική έκθεση του Μουσείου της Τράπεζας της Ελλάδος με τίτλο «e-Πληρωμές: ένας οδικός χάρτης», η οποία εγκαινιάστηκε από τον Διοικητή της Τράπεζας κ. Γιάννη Στουρνάρα, είναι αφιερωμένη στις ηλεκτρονικές πληρωμές λιανικής, που αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα της καθημερινότητάς μας [Αμερικής 3, Αθήνα].
Η έκθεση, η οποία προσφέρει την ευκαιρία στον επισκέπτη να ανακαλύψει όλες τις σύγχρονες δυνατότητες που του παρέχει η τεχνολογία για να κάνει τις συναλλαγές του με ευκολία και προπαντός με ασφάλεια, μέσα σε ένα περιβάλλον που εξελίσσεται με ραγδαίους ρυθμούς, παρουσιάζει τα διαθέσιμα μέσα πληρωμών, καθώς και τους μηχανισμούς και τα συστήματα που υποστηρίζουν την ομαλή και ασφαλή διεκπεραίωσή τους.
Φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα εγχειρίδιο χρήσης για τις ηλεκτρονικές πληρωμές και να βοηθήσει τον επισκέπτη να λύσει τις απορίες του σχετικά με αυτές. Εντάσσεται δε στη συνδρομἠ της Τράπεζας της Ελλάδος στην προώθηση της οικονομικής εκπαίδευσης του πληθυσμού της χώρας.
Όπως αναφέρει στον πρόλογο του καταλόγου της έκθεσης ο κ. Στουρνάρας, «στην έκθεση, οι πληρωμές παρουσιάζονται από την οπτική γωνία της κεντρικής τράπεζας της χώρας, πράγμα που σημαίνει ότι, πέρα από τα διαθέσιμα μέσα πληρωμών, αναδεικνύονται παράλληλα οι μηχανισμοί και τα συστήματα που λειτουργούν πίσω από τις πληρωμές. Συγχρόνως, αναδεικνύεται και ο ρόλος της Τράπεζας της Ελλάδος στην εν λόγω διαδικασία».
Λίγα λόγια για τις πληρωμές
Η εξέλιξη και η ταχύτατη διάδοση της ψηφιακής τεχνολογίας είχε ως αποτέλεσμα και την έντονη αύξηση της χρήσης ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής. Τόσο η χρήση των καρτών όσο και η χρήση εφαρμογών που παρέχουν πρόσβαση στον λογαριασμό πληρωμών, μέσω του διαδικτύου ή/και του δικτύου κινητής τηλεφωνίας, παρουσιάζουν αξιοσημείωτη αύξηση. Χαρακτηριστικά για τη χώρα μας, το 2013 οι πληρωμές με κάρτα ήταν 78 εκατ., ενώ το 2018 ανήλθαν σε 629 εκατ. Αντίστοιχα, οι πληρωμές με μεταφορά πίστωσης που εκκινούν με ηλεκτρονικό τρόπο, το 2013 ήταν 122 εκατ., ενώ το 2018 ανήλθαν σε 297 εκατ. Ο αριθμός των πληρωμών με τα παραπάνω μέσα, αθροιστικά για το 2018, αποτελεί το 97% του συνόλου των ηλεκτρονικών πληρωμών (63% του όγκου αφορά τις πληρωμές με κάρτες και 34% τις μεταφορές πίστωσης). Οι πληρωμές με άμεση χρέωση, αν και διπλασιάστηκαν σχεδόν σε αριθμό από το 2013 (14 εκατ. πληρωμές το 2013, 29 εκατ. πληρωμές το 2018), αποτελούν μόλις το 2,5% του συνόλου των ηλεκτρονικών πληρωμών. Παράλληλα, οι επιταγές, οι οποίες αποτελούν επίσης μέσο για πληρωμές χωρίς τη χρήση μετρητών, εμφανίζουν σημαντική κάμψη στη χρήση τους τα τελευταία χρόνια (από 11 εκατ. το 2013 σε 6 εκατ. το 2018).
Η έκθεση
Η έκθεση ξεκινάει από τον λογαριασμό πληρωμών, που αποτελεί τη βασική προϋπόθεση για να πραγματοποιηθεί μια πληρωμή, και στη συνέχεια παρουσιάζει τα τέσσερα μέσα με τα οποία μπορούμε σήμερα να πραγματοποιήσουμε πληρωμές:
• μεταφορά πίστωσης
• κάρτα πληρωμών
• επιταγή
• άμεση χρέωση.
Ταυτόχρονα εξηγεί τις βασικές έννοιες που σχετίζονται με τη δομή και τη λειτουργία τους. Επίσης παρουσιάζει τους μηχανισμούς και τα συστήματα που λειτουργούν πίσω από αυτές.
Μια high tech διαδραστική εμπειρία
Μια έκθεση για τις ηλεκτρονικές πληρωμές δεν θα μπορούσε παρά να αξιοποιεί τις δυνατότητες της τεχνολογίας. Τα εκθέματα και το υλικό που την απαρτίζουν έχουν διαδραστικό χαρακτήρα και ο επισκέπτης καλείται να συμμετάσχει ενεργά και να διευρύνει το γνωστικό του υπόβαθρο, αποκτώντας μια σφαιρική εικόνα των λύσεων που έχει στη διάθεσή του ως προς τα μέσα πληρωμών. Η έκθεση περιλαμβάνει έναν διαδραστικό χάρτη πληρωμών, με τη διαδρομή που ξεκινάει από τον εντολέα και καταλήγει στον δικαιούχο. Περιλαμβάνει ακόμη εκπαιδευτικά βίντεο, ένα video game, κουίζ και τη «φωτεινή» πορεία της εξουσιοδότησης μιας πληρωμής με πιστωτική κάρτα.
Όλα αυτά τα στοιχεία συνθέτουν ένα πρωτοποριακό περιβάλλον, που διασφαλίζει ότι η εμπειρία του επισκέπτη θα είναι ευχάριστη, την ίδια στιγμή που η προσωπική του εμπλοκή εξασφαλίζει ότι θα μάθει από πρώτο χέρι τις δυνατότητες που έχει στη διάθεσή του, αλλά και τις αφανείς διαδρομές τις οποίες ακολουθούν οι πληρωμές στον δρόμο προς την υλοποίησή τους.
Η έκθεση αναπτύσσεται δίπλα στη μόνιμη έκθεση του Μουσείου της Τράπεζας της Ελλάδος, με τα παραδοσιακά μέσα πληρωμής, δηλαδή τα τραπεζογραμμάτια, τα νομίσματα και τα άλλα τεκμήρια της οικονομικής μας ιστορίας, σε έναν πολύ ενδιαφέροντα «διάλογο» μεταξύ παρελθόντος και μέλλοντος.
Ένα app για τις ηλεκτρονικές πληρωμές
Η έκθεση παρουσιάζει και την πρώτη εφαρμογή της Τράπεζας της Ελλάδος για κινητό τηλέφωνο. Προσομοιάζει ένα ψηφιακό πορτοφόλι, ενώ, μέσα από ένα διασκεδαστικό παιχνίδι ερωτήσεων πολλαπλών επιλογών, ο επισκέπτης μαθαίνει να κάνει μια πληρωμή με τον καλύτερο τρόπο. Η εφαρμογή είναι διαθέσιμη δωρεάν από το App Store για συσκευές με iOS και από το Google Play για συσκευές Android.
Ένα συλλεκτικό μετάλλιο τριών όψεων
Με αφορμή την έκθεση, το Ίδρυμα Έκδοσης Τραπεζογραμματίων και Αξιών (ΙΕΤΑ) της Τράπεζας της Ελλάδος δημιούργησε το αναμνηστικό μετάλλιο του Μουσείου για το 2019, στο οποίο εφάρμοσε μία πρωτοποριακή μέθοδο εκτύπωσης, που επιτρέπει, υπό διαφορετική γωνία θέασης, να εμφανίζεται και άλλη μία εικόνα. Πρόκειται για ένα μετάλλιο με τρεις όψεις και δύο πλευρές, κάτι που γίνεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα.
Στην μία όψη του μεταλλίου είναι τυπωμένη μια λανθάνουσα εικόνα (latent image). Αυτό σημαίνει ότι, όταν κοιτά κάποιος το μετάλλιο από δύο διαφορετικές γωνίες, εμφανίζονται αντίστοιχα δύο διαφορετικά σχέδια. Αυτό ίσως δεν είναι κάτι νέο στις εικαστικές τέχνες, άλλα πάνω σε νομίσματα λίγες απόπειρες έχουν γίνει παγκοσμίως, λόγω των τεχνικών δυσκολιών που υπαγορεύει το μικρό μέγεθος. Το ένα σχέδιο είναι το λογότυπο του Μουσείου της ΤτΕ και το άλλο είναι το ανθέμιο, το λογότυπο του ΙΕΤΑ). Η άλλη δε όψη του νομίσματος απεικονίζει σε ελεύθερη απόδοση Στατήρα Χίου με παράσταση Σφίγγας.
Η εκτύπωση αυτού του μεταλλίου είναι προσπάθεια πολλών δοκιμίων, που ξεκίνησαν εδώ και πολύ καιρό, πριν πάρουμε ένα ομολογουμένως άριστο αποτέλεσμα. Είναι φανερό ότι, πέρα από τα υψηλής εικαστικής αξίας προϊόντα του ΙΕΤΑ, υπάρχει συγχρόνως και η πολύ μεγάλη τεχνική και τεχνολογική δυνατότητα που διαθέτει το ΙΕΤΑ και είναι αποτέλεσμα του υψηλά καταρτισμένου προσωπικού του.
Πληροφορίες
Μουσείο της Τράπεζας της Ελλάδος, Αμερικής 3, Αθήνα
Τηλ: 210 320 4444
Email: [email protected]
Ώρες λειτουργίας του Μουσείου: Τρίτη, Τετάρτη, Παρασκευή: 09:00 – 15:00, Πέμπτη: 09:00 – 19:00.
Το Μουσείο παραμένει κλειστό τη Δευτέρα, το Σάββατο και την Κυριακή, καθώς και τις επίσημες αργίες. Η είσοδος είναι δωρεάν.
naftemporiki.gr
