Ένα εμβληματικό μυθιστόρημα του λατινοαμερικάνικου μαγικού ρεαλισμού, το «Πέδρο Πάραμο» του Juan Rulfo, επέλεξε η ομάδα ΟΠΕRΑ να παρουσιάσει για πρώτη φορά στην Ελλάδα, σε σκηνοθεσία της Ελεάνας Τσίχλη, για έξι μόνο παραστάσεις, στο «Μπάγκειον Ξενοδοχείο» (πλ. Ομονοίας 18), στις 22, 23, 24, 29 και 30 Ιουνίου και 1 Ιουλίου, στις 9.15 το βράδυ.
«Στο στόμα ακριβώς της Κόλασης»
Η ιστορία του έργου εξελίσσεται σε ένα χωριό – φάντασμα, στην Κομάλα, σε έναν τόπο που βρίσκεται «στο στόμα ακριβώς της Κόλασης», και όπου εμπειρίες, μνήμες και γεγονότα έχουν εγκλωβιστεί στον χρόνο. Ένας γιος επιστρέφει εκεί, στη γενέθλια πόλη της μητέρας του, για να αναζητήσει τον άγνωστο πατέρα του, «κάποιον Πέδρο Πάραμο». Όμως, η καταστροφική μανία του πατέρα – δυνάστη έχει μετατρέψει το μέρος σε «καμένη γη». Οι άνθρωποι έχουν εξαφανιστεί, και το μόνο που συναντά κατά τη διάρκεια της πικρής του περιπλάνησης είναι οι «αλύτρωτες ψυχές» των άλλοτε κατοίκων αυτού του μέρους.
Τα μουρμουρητά τους έχουν κατακλύσει τους έρημους δρόμους, οι ψίθυροί τους ξεχύνονται από τις ρωγμές των τοίχων, και όλα μαρτυρούν παράξενες ανομολόγητες ιστορίες του χωριού για τον Πέδρο Πάραμο, για την ερήμωση που επήλθε στο μέρος, εξαιτίας της «μνησικακίας» του. Έτσι, σιγά σιγά, το χωριό αναδεικνύεται στον βασικό πρωταγωνιστή του έργου, μέσα από ένα παράδοξο οδοιπορικό στην Κομάλα με έντονο το μεταφυσικό στοιχείο και κατά το οποίο τα όρια παρελθόντος, παρόντος και μέλλοντος γίνονται σχετικά.
Στην υποβλητική ατμόσφαιρα του μεξικάνικου πολιτισμικού τοπίου, η φύση ορίζει τα γεγονότα σχεδόν ως φυσικά φαινόμενα, κρύβει και αποκαλύπτει κατά βούληση, αναδεικνύει σύμβολα, κινητοποιεί τα ανθρώπινα ένστικτα. Η ιστορία συνομιλεί με τη μυθική διάσταση της αμερικανικής ηπείρου, που, από διαφορετικό εθνολογικό πλαίσιο, κινείται σε βιωματική παραλληλία με τον ελληνικό και, εντέλει, τον σημαντικό πανανθρώπινο μύθο.
Το υποκείμενο πολιτικό υπόβαθρο – η μεξικάνικη επανάσταση, πρώτη από τις μεγάλες επαναστάσεις του 20ού αιώνα – τοποθετεί τις μικρές ανθρώπινες ιστορίες στο κάδρο της «Ιστορίας», στη δίνη της οποίας η εξέγερση, η ματαίωση και η ήττα ορίζουν την ανθρώπινη ζωή σε περιόδους πολιτικής και κοινωνικής αστάθειας.
Επίπονο και αποκαλυπτικό ταξίδι αυτογνωσίας
Στην παράσταση της ομάδας ΟΠΕRΑ, το υλικό μετέρχεται αφηγηματικών τρόπων, οι οποίοι δεν είναι προφανείς και στερεότυποι ως προς τη λογοτεχνική τους φόρμα, και αποτελεί πρόσφορο πεδίο διερεύνησης της χορικότητας της θεατρικής αφήγησης, η οποία αποτελεί σταθερό πεδίο έρευνας της ομάδας. Δημιουργείται, έτσι, επί σκηνής, μια χορική αφήγηση επτά ηθοποιών, με στόχο να αναδειχθεί το σύνολο – η κοινότητα – ως συλλογικός πρωταγωνιστής.
Ο χώρος που φιλοξενεί την παράσταση, το διατηρητέο ξενοδοχείο Μπάγκειον στην Ομόνοια, αποτελεί το πλέον συνεπές περιβάλλον, για να ξετυλιχθεί αυτή η ιστορία και να υποβάλλει τον θεατή στην ατμόσφαιρα του έργου. Με την οργανική συμβολή της σκηνογραφίας, της μουσικής, των φωτισμών, μεταφέρεται επί σκηνής η πολυεπίπεδη ανάπτυξη ενός επίπονου και αποκαλυπτικού ταξιδιού αυτογνωσίας. Η επιστροφή στις απαρχές, στην πρωτογενή ανθρώπινη φύση, αποτελεί αναγκαιότητα και ευθύνη σε καιρούς ταραγμένους.
Ταυτότητα παράστασης
Μετάφραση: Έφη Γιαννοπούλου, σκηνοθεσία: Ελεάνα Τσίχλη, μουσική σύνθεση: Θοδωρής Αμπαζής, κινησιολογία: Νατάσσα Σαραντοπούλου, σκηνογράφος – ενδυματολόγος: Τίνα Τζόκα, σχεδιαστής φωτισμών: Στέλλα Κάλτσου, βοηθός σκηνοθέτη: Αντριάννα Ανδρέοβιτς, φωτογραφίες: Παναγιώτης Μάλλιαρης. Παίζουν: Κώστας Βασαρδάνης, Τζωρτζίνα Δαλιάνη, Νέστωρ Κοψιδάς, Φώτης Λαζάρου, Νεφέλη Μαϊστράλη, Γιώργος Νούσης, Δανάη Σαριδάκη. Ακούγεται η φωνή της Νένας Μεντή.
Πληροφορίες
Μπάγκειον Ξενοδοχείο: πλ. Ομονοίας 18 – Αθήνα, τηλ. πληροφοριών και κρατήσεων: 6973 848716. Προβλεπόμενη διάρκεια παράστασης: 120 λεπτά. Τιμές εισιτηρίων: κανονικό: 12 ευρώ, μειωμένο (φοιτητικό, ανέργων): 8 ευρώ.
