Skip to main content

Φένια Παπαδόδημα: «…δεν είναι στο χέρι μας να τα καταφέρνουμε όλα…»

Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]

Υπογράφοντας το κείμενο, τη σκηνοθεσία, τη μουσική και την ερμηνεία της ιστορίας ενός βρικόλακα που μεταμορφώνεται σε άγγελο, η ηθοποιός, τραγουδίστρια, συγγραφέας και σκηνοθέτις Φένια Παπαδόδημα μάς μιλά για την παράσταση «Limbo».

Σαν ένα χρονικό μιας εσωτερικής αλλαγής, η παράσταση παρουσιάζεται στο πλαίσιο του ELΑΙώNAS Festival 2015, στο θέατρο Ακαδημία Πλάτωνος, στις 16 και 17 Μαΐου. Η Φένια Παπαδόδημα υποδύεται μια αλαζονική, στα όρια του δαίμονα, ηθοποιό, η οποία θέλει να αφήσει πίσω της μία μαρτυρία που να αξίζει, αλλά βλέπει πως δεν μπορεί, αν δεν αλλάξει τον εαυτό της. Μας μιλά για την παράσταση και για την «ά – σχημη» Αθήνα.

Πώς ξετυλίγεται η ζωή της ηρωίδας;

Η ζωή της ηρωίδας βρίσκεται σε μία πολύ δύσκολη καμπή. Η ίδια μάς λέει ότι έχει φύγει από το σπίτι της, έχει αφήσει την προηγούμενη ζωή της, εδώ και 43 μέρες. Δηλώνει ηθοποιός, αλλά και “βρικόλακας”. Μένει σε διαφορετικά ξενοδοχεία γύρω από την Ομόνοια, ξοδεύοντας τα τελευταία της χρήματα, κάνοντας έναν απολογισμό της ζωής της. Χαίρεται που “δεν μένει ακόμη σε χαρτόνια…”, αλλά καταλαβαίνει πως είναι πολύ δύσκολο να ξαναφτιάξει τη ζωή της από την αρχή.

Σε ποια γεγονότα της ζωής της εστιάζετε;

Τα γεγονότα που κυριαρχούν, είτε όπως τα βιώνει, είτε όπως μας τα περιγράφει, είναι ο χωρισμός από τον “σύζυγο’’, όπως τον αποκαλεί, υποδηλώνοντας, κατά κάποιον τρόπο, τη σχέση με έναν ξένο. Η συνειδητοποίηση πως, τόσα χρόνια, ζει με έναν τρόπο και μέσα σε έναν κόσμο επίπλαστο, πλήρη υποκρισίας σε όλα τα επίπεδα σχέσεων. Η περιπλάνησή της στην Αθήνα, στον ελαιώνα που δεν υπάρχει πια, σε μία πόλη κατεστραμμένη και κυριολεκτικά βιασμένη, την κάνει να αναπολεί “την ομορφιά που χάθηκε…”. Αυτή η χαμένη ομορφιά της πόλης συνδέεται με την ωραιότητα, που δεν υπάρχει πια μέσα της. Αντιλαμβάνεται πως ο τρόπος που ζούμε, οι σκέψεις που κάνουμε, οι ανθρώπινες σχέσεις που χτίζουμε επιδρούν στην ψυχή και την εγκλωβίζουν.

Σε ποιους απευθύνεται ο λόγος της;

Σε όλους όσοι έχουν διατηρήσει μία ανάμνηση του φωτός μέσα τους. Αυτή της υγείας, της ισορροπίας που έχουμε όλοι και ο καθένας ξεχωριστά, όταν δεν χάσουμε τη δυνατότητα να αφουγκραζόμαστε την προσωπική μας αλήθεια και, κατά συνέπεια, την αυθεντική μας θέση και τοποθέτηση στα πράγματα. Η ηρωίδα του έργου ψηλαφεί τις πληγές της, ανασύρει μνήμες,  που μπορούν ακόμη να τη συγκινήσουν. Όσο κι αν έχει ξεραθεί η ψυχή της μέσα στα χρόνια, η ψυχή της “θυμάται” πως, κάποτε, “πίστευε”, “έκλαιγε πολύ”. Φέρει ακόμη την ανάμνηση μιας εσωτερικής δύναμης, την οποία εξάντλησε, ζώντας μέσα σε ένα αρρωστημένο και προκαθορισμένο lifestyle. Πιστεύω ότι υπάρχουν πολλοί ανάμεσά μας, που κάνουν αυτές τις σκέψεις και που βρίσκονται πολύ κοντά στο να αλλάξουν ριζικά τη ζωή τους. Θέλει τόλμη και αρετή.

Πώς σκηνοθετείτε αυτόν το μονόλογο, όπου η ηρωίδα ψηλαφεί τα στραβοπατήματά της μπροστά στα μάτια του θεατή;

Η σκηνοθεσία βασίζεται στην εναλλαγή των εσωτερικών τοπίων, των ονείρων που βιώνει και των καθημερινών επεισοδίων μέσα σε μια πόλη που καταρρέει. Ο οδηγός στη σκηνοθεσία αυτού του υλικού είναι η μουσική, που, σαν δεύτερη γλώσσα, εκφράζει τα τοπία της ψυχικής της έντασης, αλλά και ανάτασης. Το δωμάτιο – φουαγιέ του ξενοδοχείου, το πιάνο, όπου την αφήνουν να παίζει κάθε απόγευμα, οι δρόμοι της πόλης, οι ουράνιες σφαίρες των ονείρων της αποτελούν τα διαφορετικά ντεκόρ, μέσα στα οποία κινείται και εξελίσσεται η ιστορία της.

Ποια είναι η σχέση της με την Αθήνα και πώς προβάλλεται;

Η σχέση της με την Αθήνα προβάλλεται μέσα από τη σύγκριση, που, αναγκαστικά, καλείται να κάνει, διαβάζοντας τον “Αναδρομάρη της Αττικής” του Δ. Καμπούρογλου. Η σύγχρονη Αθήνα είναι μία πόλη ά – σχημη, μία πόλη που “δεν έχει σχήμα κι, έτσι, η ομορφιά δεν ξέρει πώς να σταθεί επάνω της”. Μία πόλη κατακρεουργημένη, θύμα μιας επιδεικτικής αδιαφορίας, η οποία μοιάζει να φωνάζει βοήθεια, μέσα από την ιστορία της, από το παρελθόν της. Είναι φυσικό να νιώθουμε άσχημα και ασφυκτικά μέσα σε μια πόλη, που δεν έχουμε σεβαστεί, δεν έχουμε καν γνωρίσει.

Με ποιον τρόπο η ανάγνωση αυτού του βιβλίου γίνεται το έναυσμα της αλλαγής της;

Ο Δ. Καμπούρογλου, μέσα από τον “Αναδρομάρη της Αττικής”, επιχειρεί μία κατάδυση στο παρελθόν της πόλης και της ευρύτερης περιοχής. Αυτό το ταξίδι στον χρόνο, αναπόφευκτα, γίνεται ένα ταξίδι σε μία άλλη πραγματικότητα, σε μία εντελώς διαφορετική τάξη αξιών, σε έναν κόσμο, όπου λέξεις, όπως “ιερότητα”, “τιμή”, “ευλάβεια”, “αξιοπρέπεια”, είχαν μία άλλη βαρύτητα κι ένα ζωντανό αντίκρισμα στην κοινωνία των ανθρώπων. Αυτό το ταξίδι, η τόσο γλαφυρή περιγραφή του “ιερού άλσους της θεάς Αθηνάς”, του δάσους με τις ελιές που δεν υπάρχει πια, η συγκινητική φόρτιση, με την οποία ο Καμπούρογλου μιλάει για την ιερότητα του τόπου, δεν μπορεί να μην αγγίξει την ηρωίδα, όπως και τον κάθε ευαίσθητο αναγνώστη, θυμίζοντάς του πως από εκεί προερχόμαστε κι έχουμε ο καθένας από μας προσωπικά ένα μέρος της ευθύνης για τη σημερινή κατάντια της πόλης.

Αρκεί να συνειδητοποιήσεις κάτι, για να αλλάξεις; Θα καταφέρει η ηρωίδα να μεταμορφωθεί σε άγγελο;

Το φως ταξιδεύει με απίστευτη ταχύτητα. Άπαξ και εισχωρήσει σε έναν σκοτεινό χώρο, τον μεταμορφώνει. Η αλήθεια είναι πως δεν θα μάθουμε ποτέ αν, τελικά, κατάφερε να φτάσει εκεί, που  ονειρευόταν η ψυχή της. Την αφήνουμε στον δρόμο προς… Θα ήθελα να μην δώσω απάντηση, γιατί δεν είναι στο χέρι μας να τα καταφέρνουμε όλα. Εμείς, απλά, δείχνουμε την πρόθεση και κινούμε τη ζωή μας προς έναν συγκεκριμένο στόχο. Το τι, όμως, ακριβώς θα καταφέρουμε και μέχρι πού θα φτάσουμε δεν εξαρτάται μόνο από τη δική μας θέληση. Αλλιώς, πώς θα παραμέναμε ταπεινοί…

Ταυτότητα παράστασης
Κείμενο – ερμηνεία – μουσική: Φένια Παπαδόδημα, κίνηση: Χριστίνα Σουγιουλτζή, σκηνικά – κοστούμια: Α. Καρανάνος – Α. Σιάφκου: φωτισμοί: Κατερίνα Μαραγκουδάκη, καλλιτεχνική επιμέλεια – φωτογραφία: Alex Kat.

Πληροφορίες
Θέατρο Ακαδημία Πλάτωνος: Μαραθωνομάχων 8 – Αθήνα, τηλ.: 6947 723290. Ημέρες και ώρες παραστάσεων: 16/5: 21:00, 17/5: 20:30. Τιμή εισιτηρίου: 10 ευρώ. Προπώληση: καταστήματα: Public, Παπασωτηρίου, Seven Spots, Ianos, Reload, τηλεφωνικά: 11876, ηλεκτρονικά: viva.gr.