Ένα από τα αριστουργήματα του παγκόσμιου ρεπερτορίου της όπερας, μία από τις πιο αγαπητές ιστορίες μεγάλου έρωτα, ματαιωμένου από τις κοινωνικές συμβάσεις, η «Τραβιάτα» του Τζουζέπε Βέρντι, παρουσιάζεται από την Εθνική Λυρική Σκηνή (ΕΛΣ), στο θέατρο Ολύμπια, στις 15, 16, 17, 20, 22 και 23 Μαΐου, στις 8 το βράδυ.
Πρόκειται για την ιστορική πλέον παραγωγή στην κλασική σκηνοθεσία και τα σκηνικά – κοστούμια του Νίκου Σ. Πετρόπουλου, που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 2001, στο θέατρο Ολύμπια, και έχει σημειώσει τεράστια επιτυχία σε όλες τις αναβιώσεις της. Η επιστροφή της πραγματοποιείται σε μουσική διεύθυνση του Ηλία Βουδούρη, με τις Μυρτώ Παπαθανασίου και Φραντσέσκα Ντόττο στον πρωταγωνιστικό ρόλο, πλαισιωμένες από διακεκριμένους μονωδούς.
Όταν είναι πια πολύ αργά
Με τις πασίγνωστες άριες και τα ντουέτα της, η εμβληματική όπερα του Βέρντι είναι μία από τις δημοφιλέστερες παγκοσμίως. Η «Τραβιάτα», δηλαδή η παραστρατημένη, βασίζεται σε ποιητικό κείμενο του Φραντσέσκο Μαρία Πιάβε, που, με τη σειρά του, στηρίζεται στο έργο «Η κυρία με τις καμέλιες» του Αλέξανδρου Δουμά, και αφορά στην ιστορία της Μαρί Ντυπλεσί, διάσημης εταίρας της παρισινής κοινωνίας, με την οποία σχετιζόταν ο Γάλλος συγγραφέας. Ως μυθιστόρημα, το έργο δημοσιεύτηκε το 1848, μόλις έναν χρόνο μετά τον θάνατο της 23χρονης Ντυπλεσί από φυματίωση.
Η όπερα περιγράφει τον έρωτά της με τον γόνο μιας καλής οικογένειας του Παρισιού. Η σχέση τους προκαλεί την αντίδραση της οικογένειας του νέου. Όταν ο πατέρας του ζητεί από την κοπέλα να εγκαταλείψει τον γιο του για το καλό της οικογένειας, εκείνη δέχεται με αυταπάρνηση και επιστρέφει στο Παρίσι. Όμως, εκείνος παρεξηγεί τη θυσία της. Όταν οι δύο ερωτευμένοι νέοι ξανασμίγουν, είναι πια πολύ αργά, καθώς εκείνη – άρρωστη από φυματίωση – πεθαίνει στην αγκαλιά του.
Ένα «φιάσκο» που κατέκτησε όλο τον κόσμο
Η πρεμιέρα της «Τραβιάτας», το 1853, στο Τεάτρο Φενίτσε της Βενετίας, αναφέρεται ως μια από τις μεγαλύτερες αποτυχίες στην ιστορία της όπερας. «Η “Τραβιάτα” ήταν ένα φιάσκο, μην ψάχνεις να βρεις δικαιολογία, απλώς έτσι είναι» έγραφε την επομένη κιόλας, στις 7 Μαρτίου 1953, ο Βέρντι στον εκδότη του, Τίτο Ρικόρντι. Ενάμιση αιώνα αργότερα, το έργο αναγνωρίζεται ως ένα από τα πιο δημοφιλή του ρεπερτορίου, με εκατοντάδες παραστάσεις κάθε χρόνο στις όπερες όλου του κόσμου.
Σαν λεπτομερές μουσικό ψυχογράφημα
Στην «Τραβιάτα», ο Βέρντι επιτυγχάνει ένα λεπτομερές ψυχογράφημα της ηρωίδας του. Ανάλογα με τις μεταπτώσεις στην ψυχολογία της, συνθέτει με διαφορετικό τρόπο στην κάθε πράξη. Στην Α΄ πράξη, η ηδονική ελευθεριότητα και το λαμπερό, πλην παρακμιακό, Παρίσι περιγράφονται με μουσική, που απαιτεί δεξιοτεχνικές ικανότητες της υψιφώνου, που ερμηνεύει τον ρόλο. Στη Β΄ πράξη, η γαλήνη της ζωής στη φύση και τα βαθιά συναισθήματα της ηρωίδας αποδίδονται με τη θερμή φωνή της λυρικής σοπράνο, ενώ η τραγική κατάληψη του ματαιωμένου έρωτα αναδεικνύεται με τις σκούρες αποχρώσεις της φωνής, που εκφράζουν τον πόνο και την απόγνωση.
Κάθε σημείο της μουσικής συνδέεται άμεσα με την εξέλιξη της δράσης και την τραγική κατάληξη. Η δημοφιλέστατη εισαγωγή λειτουργεί σαν χρονικά ανεστραμμένη αναδρομή: ξεκινά σκοτεινά, με το θέμα της Βιολέττας, λίγες ώρες πριν τον θάνατό της, και σταδιακά φωτίζεται, καθώς η μουσική «θυμάται» τον άτυχο έρωτα. Γίνεται όλο και πιο φωτεινή και καταλήγει στην αρχή της ιστορίας, στις πρώτες ανέμελες μέρες, καθώς η αυλαία σηκώνεται στην λαμπερή δεξίωση, από την οποία ξεκίνησαν όλα. Τα χορωδιακά μέρη συνεισφέρουν εξίσου στη δημιουργία δραματικής έντασης: το χορωδιακό των ταυρομάχων προαναγγέλλει έμμεσα την εξεύρεση ενός θύματος, ενώ το αντίστοιχο καρναβαλικό δηλώνει την αμφισημία της κατάστασης, υπογραμμίζοντας την τραγικότητα της στιγμής, αλλά και την υποκρισία της κοινωνίας απέναντι στην «παραστρατημένη».
Ταυτότητα παράστασης
Μουσική διεύθυνση: Ηλίας Βουδούρης, σκηνοθεσία – σκηνικά – κοστούμια – φωτισμοί: Νίκος Σ. Πετρόπουλος, χορογραφία: Πέτρος Γάλλιας, διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος. Ερμηνεύουν: Βιολέτα Βαλερύ: Mυρτώ Παπαθανασίου (15, 17, 22/5) – Φραντσέσκα Ντόττο (16, 20, 23/5), Φλόρα Μπερβουά: Αγγελική Καθαρίου (15, 16, 17/5) – Ειρήνη Αθανασίου (20, 22, 23/5), Αννίνα: Αλεξάνδρα Ματθαιουδάκη (15, 17, 22/5) – Αικατερίνη Κρασσά (16, 20, 23/5), Αλφρέντο Ζερμόν: Αντώνης Κορωναίος (15, 17, 22/5) – Γιάννης Χριστόπουλος (16, 20, 23/5), Τζόρτζιο Ζερμόν: Δημήτρης Πλατανιάς (15, 17, 22/5) – Διονύσης Σούρμπης (16, 20, 23/5), Γκαστόνε: Άλεξ Τσιλογιάννης (15, 17, 22/5) – Nίκος Τσαούσης (16, 20, 23/5), Βαρόνος Ντουφόλ: Κώστας Ντότσικας (15, 17, 22/5) – Χρήστος Αμβράζης (16, 20, 23/5), Μαρκήσιος του Ομπινύ: Νικόλαος Καραγκιαούρης (15, 17, 22/5) – Βασίλης Κωστόπουλος (16, 20, 23/5), Δόκτωρ Γκρανβίλ: Διονύσης Τσαντίνης (15, 17, 22/5) – Παύλος Σαμψάκης (16, 20, 23/5), Τζουζέπε: Θανάσης Ευαγγέλου (15, 17, 22/5) – Μανώλης Λορέντζος (16, 20, 23/5), μαντατοφόρος / οικονόμος: Θεόδωρος Μωραΐτης (15, 17, 22/5) – Βασίλης Ασημακόπουλος (16, 20, 23/5). Συμμετέχουν η Ορχήστρα και η Χορωδία της ΕΛΣ.
Πληροφορίες
Θέατρο Ολύμπια: Ακαδημίας 59 – 61, Αθήνα (στάση Μετρό: Πανεπιστήμιο), τηλ.: 210 3643725. Τιμές εισιτηρίων: 65, 60, 50, 40, 30, 20, 15 (παιδικό – φοιτητικό) ευρώ, θέσεις περιορισμένης ορατότητας: 30, 20, 15, 10 ευρώ, ειδικές προσφορές: την Παρασκευή 22 Μαΐου όλες οι κατηγορίες των εισιτήριων διατίθενται με έκπτωση 15%, το Σάββατο 16 Μαΐου θα διατεθούν 150 θέσεις για ανέργους στην τιμή των 5 ευρώ. Προπώληση: ταμεία θεάτρου (Τρίτη – Κυριακή: 9.00 – 21.00, Δευτέρα: 9.00 – 16.00), τηλεφωνικά: 210 3662100, ομαδικά εισιτήρια: 210 3711342, ηλεκτρονικά: nationalopera.gr.
