Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
Τις τρεις καλοκαιρινές παραγωγές του Εθνικού Θεάτρου παρουσίασε σήμερα ο καλλιτεχνικός διευθυντής του, Στάθης Λιβαθινός, στην αίθουσα εκδηλώσεων του κτηρίου Τσίλλερ.
Για πρώτη φορά, το Εθνικό θα εμφανιστεί στην Επίδαυρο με τρεις παραστάσεις. Πρόκειται για τα έργα «Αντιγόνη» σε συνεργασία με το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος και τον Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου (15 – 16 Ιουλίου), «Οιδίπους Τύραννος» σε συμπαραγωγή με το Θέατρο Βαχτάνγκοφ (29 – 30 Ιουλίου) και «Λυσιστράτη» (5 – 6 Αυγούστου).
«Μπαίνοντας η άνοιξη μάς βρίσκει σε μια στιγμή ευχάριστη. Η αρχική μας επιθυμία είναι ένα θέατρο συνόλου, δεν έχουμε την ψευδαίσθηση πως το πετύχαμε. Προσπαθούμε να δούμε τους θεσμούς ως κάτι μη αυτονόητο. Οι καιροί δεν τους σηκώνουν πια. Οι παραστάσεις εκ του ασφαλούς δεν ταιριάζουν στο Εθνικό Θέατρο, το οποίο δεν είναι ένα θέατρο που οφείλει να κόβει μόνο εισιτήρια. Οι προτάσεις μας για το καλοκαίρι είναι διαφορετικές. Μέχρι τώρα τιμήσαμε τις επιλογές της προηγούμενης διεύθυνσης. Πιστεύω πως θα είναι ένα διαφορετικό καλοκαίρι», ανέφερε – μεταξύ άλλων – ο Στάθης Λιβαθινός.
Σε ό,τι αφορά την ανανέωση της θητείας του – η οποία που λήγει τον Μάιο – ο κ. Λιβαθινός ανέφερε ότι «σε μια εποχή που ζημιώνονται τα οικονομικά διαρκώς, ο προγραμματισμός δεν μπορεί να περιμένει ούτε εμάς ούτε το υπουργείο Πολιτισμού, ελπίζουμε να τον υλοποιήσουμε εμείς» .Ενώ σχετικά με τη συνεργασία του Εθνικού με το Φεστιβάλ Αθηνών, ο αναπληρωτής καλλιτεχνικός διευθυντής Θοδωρής Αμπαζής ανέφερε πως υπάρχει μία πρώτη επαφή με την ομάδα του Γιαν Φαμπρ που περιμένουν να γίνει πιο συστηματική, όπως και όλοι οι υπόλοιποι δημόσιοι πολιτιστικοί οργανισμοί.
Οι παραστάσεις
«Αντιγόνη»
Πρόκειται για την πρώτη συνεργασία του Εθνικού Θεάτρου με το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος (ΚΘΒΕ) και τον Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου (ΘΟΚ), σε σκηνοθεσία Στάθη Λιβαθινού, ο οποίος επέλεξε το κορυφαίο έργο του Σοφοκλή με τη σκέψη να συνδυάσει την παρουσίασή του με τη συνύπαρξη στη σκηνή τριών γενεών ηθοποιών. Η παράσταση θα ανέβει σε νέα μετάφραση του Δημήτρη Μαρωνίτη.
Η «Αντιγόνη» παρουσιάστηκε, πιθανότατα, στα Μεγάλα Διονύσια του 441 π.Χ. και γράφτηκε από τον Σοφοκλή σαν αντίδραση για την εξορία του Θεμιστοκλή, του νικητή της Ναυμαχίας της Σαλαμίνας. Στο έργο αυτό, ένα από τα αρτιότερα της αρχαίας ελληνικής δραματουργίας, η θεματική τής σύγκρουσης μεταξύ των νόμων της ηθικής και των νόμων της πολιτείας φτάνει στην κορύφωσή της, με τους δύο ήρωες να επαληθεύουν την τραγική τους υπόσταση, κρατώντας, μέχρι τέλους, τη θέση στην οποία τους έφερε η μοίρα.
Το έργο
Η σύγκρουση μεταξύ των δύο γιων του Οιδίποδα, Πολυνείκη και Ετεοκλή, για τον θρόνο της Θήβας, έχει τελειώσει. Τα δύο αδέλφια βρίσκονται νεκρά στο πεδίο της μάχης. Ο Κρέων, ο νέος βασιλιάς της Θήβας, έχει δώσει διαταγή να παραμείνει άταφος ο Πολυνείκης, που πολέμησε ενάντια στην πατρίδα του. Όμως η αδελφή του νεκρού, Αντιγόνη, αποφασίζει να τον τιμήσει με την πρέπουσα ταφή. Συλλαμβάνεται και οδηγείται στον Κρέοντα, που, τηρώντας τους νόμους της πολιτείας, την καταδικάζει σε θάνατο. Ο βασιλιάς παραμένει αμετάπειστος ακόμη και μετά την παρέμβαση του γιου του, Αίμονα, και διατάζει να θαφτεί η Αντιγόνη ζωντανή σε μια σπηλιά. Ωστόσο, τα δεινά που έχει προβλέψει ο μάντης Τειρεσίας δεν θα αργήσουν να γίνουν πραγματικότητα. Η καθυστερημένη υπαναχώρηση του βασιλιά δεν θα προλάβει την καταστροφή. Η Αντιγόνη έχει απαγχονιστεί μέσα στη φυλακή της, ο Αίμονας έχει αυτοκτονήσει και η Ευρυδίκη, γυναίκα του Κρέοντα, ακολουθεί τον γιο της στο θάνατο.
Διανομή (με αλφαβητική σειρά): Μπέττυ Αρβανίτη, Δήμητρα Βλαγκοπούλου, Δημήτρης Λιγνάδης, Κώστας Καστανάς, Αντώνης Κατσαρής, Αναστασία-Ραφαέλα Κονίδη, Μαρία Κωνσταντά, Βασίλης Μαγουλιώτης, Περικλής Μουστάκης, Νίκος Μπουσδούκος, Αστέρης Πελτέκης, Μαρία Σκούντζου, Ευτυχία Σπυριδάκη, Λυδία Τζανουδάκη, Στέλα Φυρογένη, Αντωνία Χαραλάμπους, Γιάννης Χαρίσης.
«Οιδίπους Τύραννος»
Το Εθνικό Θέατρο, στο πλαίσιο της επιδίωξής του για συνεργασίες τόσο με ελληνικούς όσο και διεθνείς θεατρικούς Οργανισμούς, συνεργάζεται για πρώτη φορά με το φημισμένο θέατρο Βαχτάνγκοφ παρουσιάζοντας τον «Οιδίποδα Τύραννο» του Σοφοκλή, σε σκηνοθεσία του πολυβραβευμένου Ρίμας Τούμινας. Πρόκειται για μία σπουδαία συμπαραγωγή με Ρώσους και Έλληνες ηθοποιούς και τον Βίκτωρ Ντομπρονράβοφ στον κεντρικό ρόλο.
Η παράσταση θα κάνει μικρή περιοδεία σε περιφερειακά αρχαία θέατρα, ενώ θα παρουσιαστεί στη Μόσχα τον προσεχή Σεπτέμβριο.
Ο «Οιδίποδας Τύραννος» του Σοφοκλή, το εμβληματικότερο, ίσως, δράμα της αρχαίας γραμματείας, ανήκει στο Θηβαϊκό κύκλο. Σύμφωνα με τις πηγές διδάχθηκε για πρώτη φορά το 428 π.Χ. , εν μέσω του Πελοποννησιακού πολέμου και του λοιμού που είχε αποδεκατίσει τον λαό της Αθήνας. Στο επίκεντρο της προβληματικής του έργου τίθεται το άτομο σε σχέση με την προσωπική του ελευθερία, την εξουσία, την κοινωνία και τη θεϊκή βούληση.
Το έργο
Τα ανάκτορα της Θήβας έχουν γεμίσει από ικέτες που ζητούν από τον βασιλιά Οιδίποδα να βοηθήσει το λαό. Ο λοιμός, που αποδεκατίζει την πόλη, έχει ανησυχήσει και τον ίδιο τον βασιλιά, που έχει ζητήσει χρησμό από το μαντείο των Δελφών. Ο χρησμός του Απόλλωνα προβλέπει πως η πόλη θα σωθεί μόλις βρεθεί ο υπαίτιος για τον θάνατο του βασιλιά Λάιου και αποβληθεί από την πόλη. Ο Οιδίποδας ξεκινά την έρευνα, που όσο πιο βαθιά πηγαίνει τόσο πιο κοντά τον φέρνει στην αλήθεια. Ο ίδιος που έσωσε τη Θήβα από τη μάστιγα της Σφίγγας, ο ίδιος τώρα την μολύνει με τις πράξεις του. Ένας παλιός χρησμός επαληθεύτηκε. Όσο κι αν προσπάθησε να αποφύγει το πεπρωμένο του, κάθε πράξη του τον οδήγησε προς αυτό. Τώρα, ο μόνος δρόμος που μένει είναι αυτός της εξορίας.
«Λυσιστράτη»
Η τρίτη καλοκαιρινή παραγωγή του Εθνικού Θεάτρου αποτελεί μια νέα πρόταση του Μιχαήλ Μαρμαρινού, ο οποίος συναντά για πρώτη φορά τον μεγάλο κωμικό ποιητή, με ένα σύνολο έξοχων ηθοποιών. Η παράσταση θα παρουσιαστεί σε καινούρια μετάφραση του Δημήτρη Δημητριάδη.
Η «Λυσιστράτη» διδάχθηκε το 411 π.Χ., ενάμιση περίπου χρόνο μετά την καταστροφική ήττα που υπέστη η Αθήνα και η σύμμαχοί της κατά την εκστρατεία της Σικελίας. Μέσα σε αυτή την ατμόσφαιρα, ο Αριστοφάνης απευθύνει μια ύστατη – εν μέρει φαρσική, εν μέρει τραγική – έκκληση για ειρήνη, γράφοντας το πιο αντιπολεμικό του έργο και ταυτόχρονα παραδίδει στην παγκόσμια λογοτεχνία ένα από τα ισχυρότερα σύμβολα γυναικείας επαναστατικότητας.
Η περίληψη του έργου
Ενώ ο Πελοποννησιακός Πόλεμος μαίνεται κρατώντας τους άντρες μακριά από τα σπίτια τους, η Λυσιστράτη πείθει τις γυναίκες της Αθήνας και της Σπάρτης να κάνουν αποχή από τα «συζυγικά τους καθήκοντα», με στόχο την κατάπαυση των εχθροπραξιών μεταξύ των δύο πόλεων. Ταυτόχρονα, οι γυναίκες προχωρούν σε κατάληψη του ταμείου δημοσίων πόρων, από τους οποίους χρηματοδοτούνται οι πολεμικές επιχειρήσεις. Η δράση των γυναικών έχει άμεσα αποτελέσματα και το στρατόπεδο των αντρών αντιδρά με όλους τους δυνατούς τρόπους. Μετά από υπαναχωρήσεις, διαπληκτισμούς και διαπραγματεύσεις, η ειρήνη επιτυγχάνεται και το γεγονός γιορτάζεται με ένα βακχικό γλέντι.
Διανομή (με αλφαβητική σειρά): Γιάννης Βογιατζής, Αθηνά Δημητρακοπούλου Λένα Δροσάκη, Ευαγγελία Καρακατσάνη, Άννα Κλάδη, Λένα Κιτσοπούλου, Σοφία Κόκκαλη, Ειρήνη Μαρκή, Αθηνά Μαξίμου, Γιώργος Μπινιάρης, Ελένη Μπούκλη, Ηλέκτρα Νικολούζου Θέμης Πάνου, Αγλαΐα Παππά, Λένα Παπαληγούρα, Μαρίνα Σάττι, Μαρία Σκουλά, Έλενα Τοπαλίδου, Χάρης Τσιτσάκης Αιμίλιος Χειλάκης. Πιάνο: Λενιώ Λιάτσου.
