Οι «Βάκχες» του Ευριπίδη γίνονται ροκ παράσταση, μέσα από τη σκηνοθετική προσέγγιση του Άρη Μπινιάρη, ο οποίος τις βάζει στην πρίζα και τοποθετεί τον θεό Διόνυσο μπροστά από το μικρόφωνο, στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση (λεωφ. Συγγρού 107), από τις 21 Μαρτίου έως την 1η Απριλίου (εκτός Δευτέρας και Τρίτης), στις 8.30 το βράδυ.
Στις «Βάκχες», ο Ευριπίδης εξιστορεί την κάθοδο του Διονύσου στη Θήβα, προκειμένου να επιβάλει τη λατρεία του. Ο βασιλιάς Πενθέας αρνείται να αποδεχτεί τον νέο θεό και υφίσταται την εκδίκησή του. Υπό την επήρεια της ένθεης μανίας, βρίσκει φρικτό θάνατο στις κορυφές του Κιθαιρώνα, με τη μητέρα του, Αγαύη, να έχει συντελέσει – ενόσω ήταν σε παραφορά – το φοβερό έγκλημα. Ο Διόνυσος εδραιώνει τη θρησκεία του, ανακοινώνοντας τη φριχτή κατάληξη της βασιλικής οικογένειας.
Ο Άρης Μπινιάρης προσεγγίζει τη σύγκρουση μεταξύ του βασιλιά Πενθέα και του θεού Διονύσου σαν έναν οργισμένο ύμνο πάνω στον διχασμό της ανθρώπινης ψυχής, τη λογική και το ένστικτο. Πάνω σε ένα άνυδρο σεισμικό τοπίο, ένα σχήμα εκλεκτών ερμηνευτών, σε ρόλο Χορού αρχαίας τραγωδίας και υπό τη συνοδεία δύο μουσικών, καλείται σε έναν μουσικοθεατρικό στοχασμό για τη σχέση μεταξύ ελευθερίας και δογματισμού, γονιμότητας και απομόνωσης.
Σε αυτή την εκδοχή των «Βακχών», δεν βρισκόμαστε απλώς σε ένα θέατρο. Βρισκόμαστε στον οίκο του Διόνυσου, του θεού του θεάτρου. Ξεχάστε, όμως, για λίγο τον Διόνυσο, τον νέο θεό. Στην παράσταση, δεν θα ακούσετε τις Βάκχες, αλλά τους τελεστές. Γιατί μια τελετή θα δείτε. Προς τιμήν αυτού του νέου θεού που υβρίστηκε. Όχι μόνο από τον Πενθέα, αλλά από όλους. Έτσι, αντί για τον Πενθέα, θα δείτε εδώ τον Βασιλιά. Αντί για την Αγαύη, θα δείτε τη Μητέρα. Αντί για τον Τειρεσία, τον μάντη της πόλης. Μέρος της τελετής είναι η αναπαράσταση ενός έργου που έρχεται από πολύ παλιά, για να μας μιλήσει για τα πολύ σημερινά, αλλά και για τα παντοτινά, τις «Βάκχες» του Ευριπίδη, το μόνο έργο που διασώθηκε με πρωταγωνιστή τον θεό του θεάτρου, το μόνο που μας μιλά δονούμενο για τη μέθη, την πλάνη, τη φώτιση, την άρση όλων των αντιθέσεων, την έκσταση, την απόλυτη υπέρβαση.
Με στόχο να ερεθίσει παράφορα όλες τις αισθήσεις
Λάτρης της συγκεκριμένης φόρμας, όπου το θέατρο συνομιλεί με τη μουσική, και αφοσιωμένος μελετητής του αρχαίου δράματος, ο σκηνοθέτης τολμά να συνδέσει την ανατρεπτική δυναμική της ροκ με τη ρηξιγενή τραγωδία των «Βακχών», σε μια παράσταση που στοχεύει να ερεθίσει παράφορα όλες τις αισθήσεις.
Σε μια χρονική συγκυρία, όπου η ελληνική κοινωνία μοιάζει ανήμπορη να επιχειρήσει το βήμα προς τη νέα εποχή, ο Άρης Μπινιάρης καταφεύγει σε ένα έργο που εισηγείται ακριβώς αυτό και σημειώνει: «Ο Πενθέας διαλύεται, εξαιτίας της ορκισμένης εμμονής στις αντιστάσεις του. Από την άλλη, η διονυσιακή δυναμική, η ζωογόνος και ζωοφόρος ορμή της φύσης των πραγμάτων θα διεκδικεί πάντα τον χώρο της. Το πώς εμείς, σαν κοινωνία, θα επιλέξουμε να συσχετιστούμε ή όχι με αυτήν θα κρίνει την τελική συνοχή ή τον αναπόφευκτο σπαραγμό μας».
Από τον από μηχανής θεό, στον αμήχανο θεό
Σύμφωνα με τον Γιώργο Χειμωνά, στη μετάφραση του οποίου στηρίζεται το ανέβασμα των «Βακχών»: «Ο Ευριπίδης, που επινόησε τον από μηχανής θεό, φτάνει εδώ στο άλλο άκρο: δημιουργεί τον αμήχανο θεό. Ο Διόνυσος, μοναχός στο βάθος της σκηνής, αβέβαιος, σχεδόν τρομαγμένος. Η τελευταία του φράση είναι ένας ψίθυρος, μια άναρθρη απολογία: “Δεν φταίω εγώ για όλα αυτά. Άλλος τα αποφάσισε, και μάλιστα από πολύ παλιά”. Υποτίθεται ο Δίας. Και η οδύνη που δοκιμάζει ο θεατής των “Βακχών” για τα βάσανα των ανθρώπων μεταβάλλεται ξαφνικά σε οίκτο για τον αξιολύπητο δειλό θεό που τα προκαλεί».
Ταυτότητα παράστασης
Διασκευή (βασισμένη στη μετάφραση του Γιώργου Χειμωνά): Άρης Μπινιάρης – Θεοδώρα Καπράλου, σκηνοθεσία: Άρης Μπινιάρης, δραματουργική επεξεργασία: Θεοδώρα Καπράλου, σκηνικά – κοστούμια: Πάρις Μέξης, φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος, μουσική: Βίκτωρας Κουλουμπής – Πάνος Σαρδέλης, κίνηση: Αμάλια Μπένετ, sound design και ηχοληψία παράστασης: Χάρης Κρεμμύδας, βοηθός ενδυματολόγου: Δάφνη Ηλιοπούλου, βοηθός σκηνογράφου (intern): Δέσποινα Φαρίδου, μετάφραση υπερτίτλων στα αγγλικά: Μέμη Κατσώνη, διεύθυνση παραγωγής: Μαρία Δούρου, παραγωγή: Στέγη Ιδρύματος Ωνάση.
Ερμηνεύουν: Γιώργος Γάλλος, Άννα Καλαϊτζίδου, Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, Χρήστος Λούλης, Αμάλια Μπένετ, Άρης Μπινιάρης, Εύη Σαουλίδου, Κωνσταντίνος Σεβδαλής, Ονησίφορος Ονησιφόρου, Χάρης Χαραλάμπους. Μουσικοί: Βίκτωρας Κουλουμπής (ηλεκτρικό μπάσo), Πάνος Σαρδέλης (τύμπανα).
Παράλληλη δράση
Παρασκευή 23 Μαρτίου: μετά την παράσταση, συζήτηση του κοινού με τους συντελεστές της.
Πληροφορίες
Στέγη Ιδρύματος Ωνάση – Κεντρική Σκηνή: λεωφ. Συγγρού 107 – Αθήνα, τηλ.: 210 9005800. Παραστάσεις με υπέρτιτλους στα αγγλικά: τα Σαββατοκύριακα 24 και 25 και 31 Μαρτίου και 1 Απριλίου. Τιμές εισιτηρίων: κανονικό: 24, 20, 15, 7, 5 ευρώ, μειωμένο, φίλος, μικρή παρέα (5 – 9 άτομα): 19, 16, 12 ευρώ, μεγάλη παρέα (10+ άτομα): 17, 14, 11 ευρώ, κάτοικος γειτονιάς: 7 ευρώ, ΑΜΕΑ – άνεργοι: 5 ευρώ, συνοδός ΑΜΕΑ: 10 ευρώ. Πώληση εισιτηρίων: ταμείο Στέγης (Δευτέρα – Κυριακή: 9:00 – 21:00), εμπορικό κέντρο Golden Hall (ισόγειο), καταστήματα: Γερμανός, Cosmote και Ιανός οδού Σταδίου, τηλεφωνικά: 210 9005800, γραμμή Φίλων της Στέγης: 213 0178200 (Δευτέρα – Κυριακή: 9:00 – 20:00), ηλεκτρονικά: sgt.gr και στο [email protected], η υπηρεσία print@home είναι διαθέσιμη για τις online αγορές εισιτηρίων. Τυπώστε το εισιτήριό σας, από όπου κι αν βρίσκεστε, και μπείτε με αυτό απευθείας στην αίθουσα.
