Skip to main content

Το έθιμο της «κλοπής της αρκούδας» αναβιώνει την Καθαρά Δευτέρα στο Αγναντερό

Πρόκειται για ένα καθαρά Διονυσιακό έθιμο με καταβολές, οι οποίες χάνονται στα βάθη των αιώνων.

Σε όλα τα καραγκουνοχώρια της Περιφερειακής Ενότητας Καρδίτσας, κατά τη διάρκεια της Αποκριάς ένα από τα δρώμενα ήταν και είναι και αυτό της αρκούδας και του αρκουδιάρη, τονίζει η Βασιλική Κοζιού, ερευνήτρια Τοπικής Ιστορίας και Λαογραφίας-πρόεδρος του Κέντρου Ιστορικής και Λαογραφικής Έρευνας «Ο ΑΠΟΛΛΩΝ» Καρδίτσας. Την Καθαρά Δευτέρα γίνεται αναπαράσταση της κλοπής της αρκούδας στο Αγναντερό. Πρόκειται για μία πραγματική ιστορία που διαδραματίστηκε στις αρχές του 1900, όταν κάτοικοι του Αγναντερού έκλεψαν μια εκπαιδευμένη αρκούδα με την οποία κάποιοι τσιγγάνοι έκαναν «ιατρικά θαύματα».

«Θεραπεύονταν» οι γηραιότεροι που έπασχαν από αρθριτικά, αν τους πάταγε στην πλάτη η αρκούδα!!! Στο Μεσδάνι ή Αγναντερό, όπως ονομάζεται σήμερα, σύμφωνα με την κ. Κοζιού, κάθε Καθαρά Δευτέρα αναπαριστούν το κλέψιμο της αρκούδας από τους κουδωνοφόρους χωρικούς, καθώς και τον καραγκούνικο γάμο και πλήθος κόσμου συρρέει στο χωριό τους, για να παρακολουθήσει τα αποκριάτικα αυτά δρώμενα και να διασκεδάσει, καταλήγει η κ. Κοζιού. Σημαντικό έθιμο τις Απόκριες είναι και η αναπαράσταση του παραδοσιακού καραγκούνικου γάμου με παραδοσιακούς χορούς και τραγούδια.


Το πιο χαρακτηριστικό έθιμο όμως, του Αγναντερού, λαμβάνει χώρα την Αποκριά με τη μεταμφίεση των κουδουνάδων. Πρόκειται για άντρες ντυμένους με προβιές και ζωσμένους με μεγάλα κουδούνια που χοροπηδούν για να κάνουν φασαρία. Είναι οργανωμένοι σε ομάδες, πηγαίνουν από σπίτι σε σπίτι για κεράσματα και πειράζουν τους διερχόμενους. Η άγρια εμφάνιση και η επιθετικότητα των μεταμφιεσμένων προκαλεί την εντύπωση και τον φόβο των μη μεταμφιεσμένων. Πρόκειται για ένα καθαρά Διονυσιακό έθιμο με καταβολές, οι οποίες χάνονται στα βάθη των αιώνων.

Πρέπει να τονισθεί ότι αυτό το έθιμο στο Αγναντερό αναβιώνει με τρόπο παραδοσιακό, πρωτόγονο, αναλλοίωτο και ανεπηρέαστο από το μοντέρνο ξενόφερτο καρναβάλι με τα σύγχρονα κουστούμια και τις παρελάσεις των αρμάτων, όπως αναφέρεται από τη δημοτική αρχή του Δήμου Μουζακίου, όπου ανήκει διοικητικά το δημοτικό διαμέρισμα.