Δύο προβολές της ταινίας «Χτίστες, νοικοκυρές και η οικοδόμηση της σύγχρονης Αθήνας», που γύρισε τον κόσμο, θα φιλοξενηθούν στην Μικρή Σκηνή της Στέγης. Το ντοκιμαντέρ που αφηγείται την ιστορία της αθηναϊκής πολυκατοικίας και της ανοικοδόμησης της πόλης μέσα από τη ζωή των ανώνυμων λαϊκών ανθρώπων της αντιπαροχής, θα προβληθεί στο πλαίσιο της έκθεσης «Κωνσταντίνος Δοξιάδης και Πληροφοριακός Μοντερνισμός: Η Μηχανή στην Καρδιά του Ανθρώπου».
Η ταινία των Τάσου Λάγγη και Γιάννη Γαϊτανίδη «Χτίστες, νοικοκυρές και η οικοδόμηση της σύγχρονης Αθήνας» επιστρέφει στην πόλη της, την Αθήνα και παρουσιάζεται στις 3 και 4 Φεβρουαρίου στη Μικρή Σκηνή της Στέγης. Μετά την πρεμιέρα της στο Επίσημο Διαγωνιστικό Τμήμα του Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας «Νύχτες Πρεμιέρας» τον Σεπτέμβριο του 2021 και τη συμμετοχή της στο διαγωνιστικό τμήμα των βραβείων ΙΡΙΣ, οι «χτίστες και νοικοκυρές» της Αθήνας μεταφέρθηκαν στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού κερδίζοντας το βραβείο Καλύτερης Ταινίας στο Cinema Urbana – Architecture Film Festival Brasilia στη Βραζιλία τον Αύγουστο του 2022.
Η ταινία των Τάσου Λάγγη και Γιάννη Γαϊτανίδη ιχνηλατεί τη «μηχανή» στην καρδιά της σύγχρονης πόλης. Μέσα από τις ιστορίες των χτιστών και των νοικοκυρών της μεταπολεμικής Αθήνας, αποτυπώνεται ένας αυτοσχέδιος κοινωνικός μηχανισμός επιβίωσης και αστικής εξέλιξης που παρά τα θεσμικά εμπόδια εκφράστηκε και αποκρυσταλλώθηκε μέσα από την ανοικοδόμηση της Αθήνας του μοντερνισμού. Οι εσωτερικοί μετανάστες και οι λαϊκοί άνθρωποι της αντιπαροχής ανέπτυξαν τη δική τους οικιστική και αρχιτεκτονική τεχνολογία, και με καύσιμο και πρώτη ύλη την επιθυμία τους για ανάπτυξη και αστικοποίηση, αποδόμησαν το παλιό και κατασκεύασαν με τα μέσα που είχαν όχι μόνο ένα καλύτερο βιοτικό επίπεδο για τις κοινότητές τους, αλλά και μια πιο δημοκρατική πόλη για όλους. Έτσι μεταμόρφωσαν τις ζωές τους αλλά και το περιβάλλον τους, αυτό που σήμερα αποκαλούμε σύγχρονη Αθήνα. Αυτό που η έρευνα του Δοξιάδη αντιμετωπίζει στην μακρο-κλίμακα της μάζας, η ταινία το ερευνά στην μικρο-κλιμακα των ανθρώπων. Είναι τελικά η επιδίωξη της ευτυχίας αυτό που «χτίζει» τις πόλεις μας; Και τι συμβαίνει όταν οι μηχανισμοί συλλογής και επεξεργασίας πληροφορίας χρησιμοποιούνται όχι με στόχο την βελτίωση της ζωής στην πόλη, αλλά την δεδομενοποίησή της; Αν η πόλη στην οποία ζούμε είναι χτισμένη από τσιμέντο και την ανθρώπινη μικροϊστορία του ατομιστικού συλλογικού, με τι θα μοιάζει μια πόλη φτιαγμένη από δεδομένα και πληροφοριακούς μηχανισμούς του αποκλεισμού;
Σχετικά με την ταινiα
Ποιοι «γκρέμισαν» τα νεοκλασικά και γιατί γέμισαν το λεκανοπέδιο με πολυκατοικίες; Πώς έμαθαν και ανέπτυξαν την τέχνη τους, από πού προέρχονται, ποιες τεχνικές και γνώσεις είχαν μαζί τους; Πώς τροποποίησαν τα εργαλεία τους για να ικανοποιήσουν τις νέες ανάγκες που αναδύονταν; Πώς επικοινωνούσαν και διαπραγματεύονταν με τους μορφωμένους αρχιτέκτονες; Τι ζητούσαν οι γυναίκες τους; Με άλλα λόγια, ποια ήταν η ιστορία της συνάντησής τους με το «σχέδιο του μοντερνισμού»;
Όσο παραμένουν αόρατοι αυτοί και αυτές οι «συν-δημιουργοί», η ιστορία της σύγχρονης Αθήνας εξακολουθεί να είναι ελλιπής, αν όχι και βαθιά παραπλανητική.
Το ντοκιμαντέρ είναι βασισμένο στο ομώνυμο βιβλίο της Ιωάννας Θεοχαροπούλου, το οποίο κυκλοφόρησε το 2022 σε νέα έκδοση από το Ίδρυμα Ωνάση.
Συζήτηση
Το Σάββατο 4 Φεβρουαρίου, μετά την προβολή θα ακολουθήσει συζήτηση με τους σκηνοθέτες Τάσο Λάγγη και Γιώργο Γαϊτανίδη, και τον Πρόδρομο Τσιαβό, Διευθυντή Ψηφιακής Ανάπτυξης και Καινοτομίας του Ιδρύματος Ωνάση και εκτελεστικό διευθυντή της έκθεσης «Κωνσταντίνος Δοξιάδης και Πληροφοριακός Μοντερνισμός: Η Μηχανή στην Καρδιά του Ανθρώπου».
Λίγα λόγια για τους Σκηνοθέτες
Τάσος Λάγγης
Ο Τάσος Λάγγης σπούδασε κινηματογράφο στο Πανεπιστήμιο του Λονγκ Άιλαντ της Νέας Υόρκης και στην Σχολή Σταυράκου στην Αθήνα. Το 2008 συμμετείχε στο Berlinale Talent Campus στο Βερολίνο. Η έρευνά του επικεντρώνεται στις συμβιωτικές μορφές αφήγησης με διαφορετικά μέσα. Αυτή την περίοδο προετοιμάζει ένα ακόμα ντοκιμαντέρ για την Αθήνα, διερευνώντας αυτή τη φορά το ερώτημα του πώς μπορούμε να την κατοικήσουμε σήμερα.
Γιάννης Γαϊτανίδης
Ο Γιάννης Γαϊτανίδης γεννήθηκε στην Αθήνα. Είναι απόφοιτος του τμήματος Σκηνοθεσίας της Σχολής Σταυράκου. Έχει σκηνοθετήσει ταινίες μικρού μήκους, σειρές τηλεοπτικών ντοκιμαντέρ, βίντεο για θεατρικές παραστάσεις και μουσεία. Με το έργο του έχει συμμετάσχει και βραβευτεί σε φεστιβάλ της Ελλάδας και του εξωτερικού (Best Short Film Orpheus Award – 2nd Los Angeles Greek Film Festival, Special jury mention – Sarajevo Film Festival, Kassel docfest κ.ά.). Αυτή την εποχή ολοκληρώνει το μοντάζ ενός ανεξάρτητου ντοκιμαντέρ και εργάζεται στην ανάπτυξη του σεναρίου του για την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του.
Πληροφορίες
Στέγη Ιδρύματος Ωνάση
Συγγρού 107
Παρασκευή 3 & Σάββατο 4 Φεβρουαρίου 2023
Μικρή Σκηνή | 20:00
Είσοδος ελεύθερη με προκράτηση θέσης
Η ταινία θα προβληθεί με αγγλικούς υπότιτλους
Προκράτηση θέσεων για τους Φίλους της Στέγης και το Γενικό Κοινό: Τρίτη 31 Ιανουαρίου 2023, 17:00
Χτίστες, νοικοκυρές και η οικοδόμηση της σύγχρονης Αθήνας | Προβολές της ταινίας – Δύο προβολές της ταινίας στη Στέγη στο πλαίσιο της έκθεσης «Κωνσταντίνος Δοξιάδης και Πληροφοριακός Μοντερνισμός: Η Μηχανή στην Καρδιά του Ανθρώπου» | Ίδρυμα Ωνάση (onassis.org)
Λίγα λόγια για την έκθεση
«Κωνσταντίνος Δοξιάδης και Πληροφοριακός Μοντερνισμός – Η μηχανή στην καρδιά του ανθρώπου»
Μια έκθεση για τα δεδομένα και τις ανθρώπινες κοινότητες από τα 60s έως σήμερα
28.01 – 26.02.23 | Στον Εκθεσιακό Χώρο -1 της Στέγης | Είσοδος ελεύθερη
Τετάρτη έως Παρασκευή, 18:00 – 23:00
Πώς μπορούν να είναι ευτυχισμένοι οι άνθρωποι που ζουν στις πόλεις;
H έκθεση «Κωνσταντίνος Δοξιάδης και Πληροφοριακός Μοντερνισμός – Η μηχανή στην καρδιά του ανθρώπου» εξετάζει μια από τις πιο αποφασιστικής σημασίας κοινωνικές συνθήκες των τελευταίων εξήντα ετών: την αλληλεπικάλυψη και τη σύμπτυξη πόλεων, ανθρώπων και πληροφοριακών συστημάτων.
Με υλικό από το Αρχείο Κωνσταντίνου Α. Δοξιάδη αλλά και με νέα έρευνα στη σημερινή Αθήνα, η έκθεση αποκαλύπτει πώς συνδέονται η μεταπολεμική περίοδος με το σήμερα μέσω τεχνικών εξαγωγής και συσσώρευσης δεδομένων.
Συζήτηση | Η ορατότητα των πληροφοριών: Συζητήσεις για τον Κωνσταντίνο Δοξιάδη και τη «Νέα Ανθρώπινη Κοινότητα»
Το Σάββατο 11 Φεβρουαρίου στις 15:00-19:00, στη Μικρή Σκηνή, στο πλαίσιο της έκθεσης, η Στέγη θα φιλοξενήσει ένα απόγευμα με συζητήσεις που διερευνούν τρεις κρίσιμες θεματικές της: τις πληροφορίες, την ορατότητα και το έργο του Γραφείου Δοξιάδη. Στην έκθεση, οι πληροφορίες και η ορατότητα συνδέονται μεταξύ τους και με τον Δοξιάδη μέσω της υπολογιστικής πρακτικής του και της συστηματοκεντρικής προσέγγισής του στο μελετητικό και σχεδιαστικό του έργο. Παρουσιάζονται επίσης οι συνδέσεις τους με τη σημερινή Ελλάδα, ιδιαίτερα μέσω των διαδικασιών δημιουργίας και εξαγωγής δεδομένων στα σύνορά της.
