«Η κοριτσιέρα των Βούρλων», μια μουσικοθεατρική παράσταση αφιερωμένη στα κορίτσια που αγαπήθηκαν πίσω από την Πορτάρα παρουσιάζεται κάθε Τετάρτη και Πέμπτη στις 9 το βράδυ, στο Studio Μαυρομιχάλη, σε σκηνοθεσία Έφης Ρευματά [Μαυρομιχάλη 134, Αθήνα].
Το 1875, ο Δήμος Πειραιά εκτοπίζει ένα μεγάλο αριθμό πορνών σ’ ένα μεγάλο οίκημα -εκτός σχεδίου πόλεως τότε- στην περιοχή των Βούρλων. Για πολλές δεκαετίες, εκατοντάδες γυναίκες άσκησαν έγκλειστες εκεί το επάγγελμα της πορνείας, μέχρι τα Βούρλα να μετατραπούν σε φυλακή από τους Γερμανούς, το 1940- 1941.
Μέσα από στοιχεία μυθοπλασίας αλλά και πραγματικές μαρτυρίες, η Ελένη Φιλίνη και η Κατερίνα Αγγελίτσα ζωντανεύουν αυτές τις γυναίκες και ανοίγουν την καρδιά τους. Μιλούν για όλα αυτά που έζησαν μέχρι να φτάσουν στα Βούρλα, για τη ζωή τους μέσα στην «κοριτσιέρα» όπως συνήθιζαν να λένε, για όσα τις πονούν μα και για τα όνειρα που δε σταμάτησαν ποτέ να έχουν. Και φυσικά, τραγουδούν. Τραγουδούν πολύ. Πώς αλλιώς να πούνε της ψυχής τους τα ανείπωτα;
Η αγαπημένη ηθοποιός Ελένη Φιλίνη, μίλησε μαζί μας.
Κύρια Φιλίνη, θα θέλατε να μας συστήσετε το έργο;
«“Η Κοριτσιέρα των Βούρλων” είναι μια μουσικοθεατρική παράσταση με αληθινές ιστορίες γυναικών που βρέθηκαν στον πρώτο δημόσιο οίκο ανοχής, τα χρόνια 1875-1940, στον Πειραιά».
Περιγράψτε μας την παρουσία σας στην παράσταση.
«Εγώ ερμηνεύω κάποιες από αυτές τις γυναίκες, όπως τη Θεανώ· ένα κορίτσι που το 1922 ήταν έξι χρονών στην καταστροφή της Σμύρνης, έχασε τους γονείς της και βρέθηκε μέσα στα Βούρλα…»
Μιλήστε μας για τις γυναίκες που έζησαν στα Βούρλα· σκέψεις και συναισθήματά σας;
«Θα έλεγα ότι ήταν τραγικές μορφές, κορίτσια που αγάπησαν κάποιον και τις παράτησε. Εκείνα τα χρόνια δεν υπήρχε επιλογή· η οικογένεια σε πετούσε στο δρόμο. Άλλη λύση για να ζήσεις δεν υπήρχε, αν δεν είχες κάποια εργασία για να τα βγάλεις πέρα. Μην ξεχνάμε ότι τότε, τα περισσότερα κορίτσια δεν σπούδαζαν. Ήταν προσφυγοπούλες που δεν είχαν στον ήλιο μοίρα».
Πείτε μας λίγα λόγια από αυτά που ακούγονται στην παράσταση, στίχους ενός από τα τραγούδια ή περιγράψτε μας μια σκηνή· ό,τι σας έρθει πρώτο στον νου.
«Θα σας πω κάποια από τις ατάκες που λέω στην παράσταση και είναι τόσο αληθινές: “Σ’ αυτόν τον κόσμο κάποιοι άλλοι κανονίζουν για τις δικές μας ζωές” και “Η εργασία σώζει τη γυναίκα από τον εξευτελισμό”».
Στα πρώτα βήματά σας στον χώρο της τέχνης σας, συναντήσατε «ιερά τέρατα» του χώρου. Κάποια ονόματα από τις συνεργασίες σας αυτές;
«Αισθάνομαι απίστευτα τυχερή, γιατί συνεργάστηκα με σπουδαίους ανθρώπους και καλλιτέχνες. Όπως με τον Ηλιόπουλο, τον Παπαγιανόπουλο, τον Ρηγόπουλο, τον Τσιβιλίκα, τον Μόρτζο, τη Ρουσσέα, τον Βουτσά, τον Ψάλτη, τον Μουστάκα, τον Ρίζο, τον Διαμαντόπουλο, τον Φυσσούν, τον Πιατά, τον Σκουρολιάκο, τον Εσκενάζυ και τόσους άλλους. Αλλά και με σπουδαίους σκηνοθέτες όπως ο Καραγιάννης, ο Σκαλενάκης, ο Εμιρζάς, ο Παπανικολάου, ο Παπαπέτρου…Τι να πρωτοθυμηθώ;…»
Μια πικρή, μια δύσκολη στιγμή από την πλούσια και πολυδιάστατη καλλιτεχνική σας πορεία;
«Το θέατρο είναι όπως η ζωή. Φυσικά υπήρξαν άσχημες στιγμές· πάνε, όμως, πέρασαν. Άλλωστε, πιστεύω ότι, τελικά, αυτές μας κάνουν πιο δυνατούς».
Μια όμορφη; Μια στιγμή που αγαπάτε ιδιαίτερα, που ξεχωρίζετε;
«Όμορφες πολλές… Αυτή φέτος στο Στούντιο Μαυρομιχάλη με την “Κοριτσιέρα των Βούρλων” είναι μια από τις πιο αγαπημένες μου. Γιατί παίζω σ’ ένα έργο που μιλάει στην καρδιά μας. Θέλω να ευχαριστήσω την Έφη Ρευματά που με σκέφτηκε γι’ αυτόν τον ρόλο. Έχει κάνει μια πραγματικά εξαιρετική δουλειά. Μαζί μου στη σκηνή και μια νεότερη συνάδελφος με μεγάλο ταλέντο, η Κατερίνα Αγγελίτσα».
Κάτι που θα θέλατε να αλλάξει στην Ελλάδα;
«Με πληγώνει που σιγά-σιγά χάνουμε τον άνθρωπο· δεν ήταν έτσι ο Έλληνας! Επίσης, με στενοχωρεί απίστευτα που δεν υπάρχει αξιοκρατία».
Και κάτι που αγαπάτε πολύ στη χώρα μας;
«Είναι ευλογημένη χώρα, την λατρεύω!»
Χαρακτηριστικά που εκτιμάτε ιδιαίτερα στους άλλους;
«Να υπάρχει ευγένεια ψυχής· που, πλέον, είναι κάτι σπάνιο. Εξίσου ζωτικής σημασίας είναι ο σεβασμός στη φύση, στα ζώα και στον άνθρωπο».
Και κάποια που σας απωθούν;
«Η αγένεια και το θράσος».
Μια αγαπημένη συνήθεια;
«Η ασχολία με τα ζώα· γενικά τα λατρεύω».
Μια χρήσιμη συμβουλή που σας έχουν δώσει;
«Θα ακουστεί παράξενο· πριν πολλά χρόνια, όταν ήμουν πολύ νέα στον χώρο, ένας παραγωγός με φώναξε μαζί με τη μητέρα μου στο γραφείο του στο θέατρο, όπου εργαζόμουν. “Επειδή είσαι πολύ καλό παιδί”, μου είπε, “εμπιστοσύνη να μην έχεις ούτε στα οπίσθιά σου”. Τα έχασα τότε! Είπα στη μητέρα μου: “Μα τι μου λέει;” Να αγιάσει η ψυχούλα του· άπειρες φορές θυμήθηκα τα λόγια του. Πόσο δίκιο είχε; Η εμπιστοσύνη δεν χαρίζεται. Κερδίζεται με καθημερινό αγώνα, θα έλεγα εγώ σήμερα».
Κύρια Φιλίνη, να κλείσουμε με κάτι που σας δίνει χαρά;
«Το καλοκαίρι και η θάλασσα!»
Ταυτότητα Παράστασης
Σκηνοθεσία – Σχεδιασμός Φωτισμού: Έφη Ρευματά
Σύλληψη, κείμενα, δραματουργική έρευνα: Κατερίνα Αγγελίτσα, Σοφία Παπαδοπούλου, Έφη Ρευματά
Ερμηνεύουν: Ελένη Φιλίνη, Κατερίνα Αγγελίτσα
Μουσική επιμέλεια: Ντάνα Γιακουμέλου
Μουσικοί επί σκηνής: Ντάνα Γιακουμέλου (πιάνο, πλήκτρα), Γιώργος Φραγκάκης (κιθάρα, μπουζούκι)
Κουστούμια, επιμέλεια σκηνικού: Μάγδα Καλορίτη
Βοηθός σκηνογράφου: Ξένια Κούβελα
Βοηθός σκηνοθέτη: Φανή Καρρά
Οργάνωση παραγωγής: Φανή Καρρά, Βάγια Κυροδήμου