Ένας τάφος με τα υπολείμματα μιας ασπίδας και μιας πόρπης κάπας αποκαλύφθηκαν κατά την κατασκευή ενός νέου σπιτιού. Πρόκειται για τον πρώτο τάφο των Βίκινγκς πλούσιο σε κτερίσματα που έχουν ανασκάψει οι αρχαιολόγοι στο Όσλο της Νορβηγίας.
«Αυτή η τοποθεσία ήταν ένας περίοπτος λόφος, σαφώς ορατός στο έδαφος και με υπέροχη θέα», δηλώνει η Marianne Bugge Kræmer στο sciencenorway.no. Είναι αρχαιολόγος στο Γραφείο Διαχείρισης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Δήμου Όσλο. Εδώ, στην πάνω πλευρά της μικρής λίμνης που ονομάζεται Holmendammen, κάποιος στην εποχή των Βίκινγκς επέλεξε να χτίσει έναν τάφο. Σήμερα είναι μια κατοικημένη περιοχή στη δυτική πλευρά του Όσλο. «Ο τάφος βρισκόταν ακριβώς κάτω από ένα λεπτό στρώμα φυτικού εδάφους και χλοοτάπητα ακριβώς στην ανατολική πλευρά του υψηλότερου σημείου της τοποθεσίας, με φανταστική θέα δυτικά πάνω από το σημερινό Holmendammen. Αυτή ήταν μια κοιλάδα όπου έρεε το ρέμα Holmenbekken στην αρχαιότητα», είπε ο Bugge Kræmer στο sciencenorway.no.
Το Holmendammen χτίστηκε στις αρχές του 20ου αιώνα μετά το φράγμα που κατασκευάστηκε για την παραγωγή πάγου. Η Bugge Kræmer ήταν υπεύθυνη για τη διερεύνηση του τάφου των Βίκινγκς, ο οποίος βρέθηκε καθώς οι αρχαιολόγοι ερευνούσαν την τοποθεσία. Η έρευνα ξεκίνησε από τα σχέδια για την ανέγερση μίας νέας μονοκατοικίας σε οικόπεδο από τον Holmendammen στη συνοικία Vestre Aker στο Όσλο.
Πόρπη από την εποχή των Βίκινγκς
Τα ερείπια ενός τάφου των Βίκινγκς εμφανίστηκαν στην τοποθεσία. Αποκαλύφθηκαν αποτεφρωμένα ανθρώπινα λείψανα, καθώς και πολλά άλλα αντικείμενα. Οι αρχαιολόγοι βρήκαν θραύσματα σαπωνόλιθου. Υπήρχε επίσης μια πόρπη με δακτύλιο – επίσης γνωστή ως κέλτικη πόρπη, ένα δρεπάνι, δύο μαχαίρια, ένα πιθανό χαλινάρι αλόγου και ένα κουδούνι, είπε η Bugge Kræmer. Στον τάφο ανακαλύφθηκε επίσης ο ομφαλός μίας ασπίδας. Πρόκειται για το μέταλλο στο κέντρο μιας ξύλινης ασπίδας. Δεδομένου ότι το ξύλο αποσυντίθεται με την πάροδο των αιώνων, είναι συχνό το φαινόμενο να διατηρείται ο μεταλλικός ομφαλός της. Ειδικότερα, η πεντάγωνη πόρπη χρονολογεί τον τάφο στην Εποχή των Βίκινγκς. «Προς το παρόν, ο τάφος έχει χρονολογηθεί με βάση τα κτερίσματα που περιέχει. Αυτός ο τύπος πόρπης με σφαίρες αρχίζει να εμφανίζεται περίπου το 850 μ.Χ. και έγινε κοινός μετά τον 10ο αιώνα μ.Χ.», είπε η Kræmer.
Για την ιστορία, η Εποχή των Βίκινγκς ορίζεται ως η περίοδος μεταξύ περίπου 800 και 1066 μ.Χ. Πρόκειται για προσωρινή χρονολόγηση, καθώς τα ευρήματα από τον τάφο βρίσκονται στο Μουσείο Πολιτιστικής Ιστορίας για συντήρηση και περαιτέρω έρευνα. Αλλά αυτή η πόρπη μπορεί να λέει κάτι για το ποιος θάφτηκε εδώ.
Φύλο και αντικείμενα
«Αυτό το είδος πόρπης για τις κάπες χρησιμοποιήθηκε από άνδρες και μαζί με την ανακάλυψη του ομφαλού της ασπίδας υποδηλώνει ότι ο αποθανών ήταν άνδρας», είπε η Zanette Tsigaridas Glørstad στο sciencenorway.no. Η Glørstad είναι αρχαιολόγος και καθηγήτρια στο Μουσείο Πολιτιστικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου του Όσλο. Συνεργάζεται για το εύρημα του Holmendammen στο Μουσείο. Πολλές πληροφορίες μπορούν να εξαχθούν από τα αρχαιολογικά ευρήματα. Το παλιό DNA μπορεί να εξαχθεί από τα οστά και μπορεί, για παράδειγμα, να αποκαλύψει συγγένεια, φύλο και άλλα κληρονομικά χαρακτηριστικά. Ένα εντυπωσιακό παράδειγμα αυτού είναι ένας διάσημος τάφος των Βίκινγκς στην Μπίρκα της Σουηδίας.
Για περισσότερα από 150 χρόνια πίστευαν ότι το άτομο που είχε θαφτεί εκεί ήταν ένας άνδρας πολεμιστής, μέχρι που οι ερευνητές το 2017 έκαναν μια γονιδιωματική ανάλυση που αποκάλυψε ότι τα λείψανα ανήκαν στην πραγματικότητα σε μια γυναίκα. Αλλά τα λείψανα από τον τάφο στο Holmendammen μπορεί να μην μπορούν να εξεταστούν με αυτόν τον τρόπο. «Αυτή τη στιγμή τα αντικείμενα βρίσκονται στο εργαστήριο συντήρησης μας και περιμένουμε να είναι έτοιμα πριν μπορέσουμε να πούμε οτιδήποτε περισσότερο για τα αυτά. Δεν βρήκαμε υπολείμματα άκαυτων οστών, επομένως δεν μπορούμε να εξαγάγουμε DNA από αυτά που βρήκαμε», είπε η Glørstad στο sciencenorway.no. Μένει να δούμε ποιες πληροφορίες μπορούν να αποκαλύψουν οι ερευνητές για το άτομο που θάφτηκε εδώ. Μια αναφορά για την ανακάλυψη ετοιμάζεται τώρα.
Οι Τάφοι του Όσλο
Σύμφωνα με την Glørstad λέει είναι ο πρώτος τάφος των Βίκινγκς στο Όσλο που είναι πλούσιος σε κτερίσματα και έχει ανασκαφεί από αρχαιολόγους. Πολλά αντικείμενα που μπορούν να συνδεθούν με τάφους των Βίκινγκς έχουν βρεθεί από, μεταξύ άλλων, εργάτες κατασκευών στο Όσλο όλα αυτά τα χρόνια. Η Glørstad δηλώνει ότι γνωρίζουν την ανακάλυψη λειψάνων από περίπου 60 τάφους από την εποχή των Βίκινγκς στο Όσλο. Τα περισσότερα βρέθηκαν στις αρχές του αιώνα το 1900, όταν η πόλη επεκτάθηκε στις περιοχές St.Hanshaugen, Grünerløkka, Bjølsen, Tåsen και Sinsen. Σε αυτά περιλαμβάνονται πολλά μεμονωμένα αντικείμενα που μπορούν ίσως να συνδεθούν με έναν τάφο και σε ορισμένες περιπτώσεις βρίσκονται σε ένα σωρό ή μαζί με καμένα οστά, λέει η Glørstad. Για παράδειγμα, ένα ξίφος των Βίκινγκς βρέθηκε όταν το νέο δημαρχείο του Όσλο επρόκειτο να ανεγερθεί τη δεκαετία του 1930. Αυτή είναι μόνο μία από τις πολλές ανακαλύψεις που περιγράφει ο πρώην οικολόγος της κομητείας Frans-Arne Stylegar σε αυτό το ιστολόγιο (στα νορβηγικά), τις οποίες ανέφερε η Glørstad.
Πηγή: N. Bazilchuk, Sciencenorway