Μετά τον πρώτο, επιτυχημένο κύκλο τους την περασμένη Άνοιξη, οι «Αθηνοπεριπέτειες» επιστρέφουν δυναμικά και κλείνουν ραντεβού με τους μικρούς εξερευνητές στη Πνύκα.
Τι μυστικά κρύβει αυτή η πόλη; Πόσους θησαυρούς; Θέλετε, μεγάλοι και μικροί, να τους ανακαλύψετε με τον πιο απολαυστικό τρόπο; Είστε έτοιμοι για μια βουτιά στη γνώση;
Οι εκπαιδευτικές διαδρομές που διοργανώνει η Σοφία Αλεξίου βασίζονται στο βιβλίο της «Η Έλλη κι ο Ερμής ταξιδεύουν στην Ελλάδα», τον πρώτο ταξιδιωτικό οδηγό που γράφτηκε αποκλειστικά για παιδιά και κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ψυχογιός. Συνδυάζουν ευρηματικά την εκπαίδευση, την ψυχαγωγία και την επαφή με τη φύση. Η κάθε εξόρμηση διανθίζεται με αναγνώσεις, μύθους, διαδραστικά παιχνίδια και το πιο διασκεδαστικό κυνήγι θησαυρού γνώσης, με δώρα για όλους τους μικρούς εξερευνητές και εξερευνήτριες!
Οι «Αθηνοπεριπέτειες» πραγματοποιούνται κάθε Κυριακή στις 10:30 το πρωί και η πρώτη διαθέσιμη ημερομηνία είναι η 11η Δεκεμβρίου.
Στη διαδικτυακή σελίδα της συγγραφέως, https://sofiaalexiou.gr/, μπορεί κανείς να βρει πληροφορίες και να δηλώσει συμμετοχή.
Η Σοφία Αλεξίου μίλησε μαζί μας.
Πώς προέκυψαν οι «Αθηνοπεριπέτειες» και τι ακριβώς περιλαμβάνουν αυτές οι εκπαιδευτικές εκδρομές;
«Οι “Αθηνοπεριπέτειες” υπήρχαν σαν σκέψη από τότε που πήρα στα χέρια μου το βιβλίο και αρχίσαμε τις βόλτες στην πόλη, παρέα με την κόρη μου και αγαπημένους μας φίλους, μικρούς και μεγάλους. Ήταν ένα από τα όνειρά μου, να ζωντανέψουν οι σελίδες του βιβλίου και οι ήρωές του να βρεθούν δίπλα στα πανέμορφα μνημεία που μας παρουσιάζουν, μαζί με παιδιά και γονείς που αγαπούν την περιπέτεια και τις εξερευνήσεις! Πολλές αναγνωριστικές βόλτες μετά, άρχισε να παίρνει μορφή η ιδέα αυτή. Διαδρομές μελετήθηκαν με φίλες/ους αρχαιολόγους, μουσειολόγους και ξεναγούς και μόλις καταλήξαμε στον πιο τέλειο και ιδανικό περίπατο για παιδιά γεννήθηκαν οι πρώτες “Αθηνοπεριπέτειες”. Όταν ήταν έτοιμη η διαδρομή, σχεδίασα ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα, βασισμένο στις πρώτες σελίδες του βιβλίου, όπου οι ήρωες ταξιδεύουν στην Ακρόπολη και στους λόφους της Αθήνας, εξερευνώντας τα μνημεία που συναντούν στο διάβα τους. Έτσι δημιουργήθηκε ένας εκπαιδευτικός περίπατος στην περιοχή της Πνύκας, τον οποίο πραγματοποιώ σε συνεργασία με ξεναγούς/ μουσειοπαιδαγωγούς. Μία ωραία βόλτα στην πόλη, με αναγνώσεις από το βιβλίο, εξιστόρηση μύθων, διαδραστικά παιχνίδια και ένα διασκεδαστικό κυνήγι θησαυρού γνώσης με δώρα για τους μικρούς εξερευνητές και εξερευνήτριες!»
Ποιες ηλικίες μπορούν να συμμετάσχουν; Ποια ερεθίσματα θα πάρει ένα πολύ μικρό και ποια ένα μεγαλύτερο παιδί;
«Οι ηλικίες που μπορούν να συμμετάσχουν είναι 5-11 ετών παιδιά με τους γονείς/ δασκάλους/συνοδούς τους. Τα ερεθίσματα που μπορούν να αποκομίσουν τα παιδιά είναι πολλά, αν αναλογιστείς πως αυτός ο περίπατος γίνεται στην καρδιά της Αρχαίας Αθήνας, δίπλα σε σπουδαία μνημεία με ιστορίες, πληροφορίες και μύθους για την πιο διασκεδαστική αφομοίωση των ιστορικών γεγονότων. Τα πιο μικρά παιδιά, μέσα από αυτό το παιχνίδι ανακάλυψης μπορούν να νιώσουν πώς γεμίζει η ψυχή όταν εξερευνάς τον κόσμο. Να καλλιεργηθούν οι ικανότητές τους για παρατήρηση, υπόθεση, γενίκευση και να εφοδιαστούν με τρόπους εξερεύνησης του τοπίου σε μελλοντικές τους επισκέψεις σε τόπους πολιτιστικού ενδιαφέροντος. Ζητούμενο για τα μεγαλύτερα παιδιά, να διαπιστώσουν πως “ιστορία” δε σημαίνει να αποστηθίζεις ονόματα και ημερομηνίες αλλά να είσαι δίπλα σε ιστορικά μονοπάτια και σε μνημεία, μαθαίνοντας για τους θησαυρούς του παρελθόντος. Να βιώνεις σε πραγματικό χρόνο την πολύτιμη αύρα, την ενέργειά τους, να ανακαλύπτεις πραγματικά την αξία τους με όλες τις αισθήσεις! Αυτός είναι ο κυριότερος στόχος των “Αθηνοπεριπετειών”: Να εξοικειωθούν τα παιδιά με την πολιτιστική, τεχνολογική και φυσική κληρονομιά του τόπου διαδραστικά και να εκτιμήσουν, μέσω παιχνιδιού, την αξία της μάθησης».
Ποια εργαλεία μπορούν να επιστρατεύσουν οι γονείς για να ενισχύσουν το αίσθημα των παιδιών για εξερεύνηση και κατ’ επέκταση για μάθηση;
«Ένα, πιστεύω, είναι το μεγαλύτερο εργαλείο που έχουμε εμείς οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί γι’ αυτό που κάνουμε, και δεν είναι άλλο από τον ειλικρινή ενθουσιασμό για ό,τι θέλουμε να επικοινωνήσουμε. Το παιδί νιώθει την αληθινή αγάπη σου για κάτι· αν αγαπάς π.χ. την ιστορία, τη γεωγραφία, την τέχνη, αναζήτησε βιβλία ευχάριστα στο παιδικό μυαλό, πάρε μέρος σε εκπαιδευτικές δράσεις που δεν προωθούν την άκριτη μάθηση αλλά την ανακαλυπτική. Αν το πάθος σου είναι τα μαθηματικά, ψάξε ενδιαφέροντες τρόπους για να παίξεις με το παιδί “μαθηματικά” με μοντεσσοριανά παιχνίδια. Έχουν βγει απίστευτα βοηθήματα/παιχνίδια στην αγορά. Απόφυγε τα συμβατικά, συχνά τα βαριούνται τα παιδιά. Βάλε ενθουσιασμό σε αυτό που σε ενδιαφέρει και, όποτε έχεις χρόνο και διάθεση -πολύ σημαντικοί παράγοντες, προσπάθησε να περάσεις στο παιδί εκείνα που θεωρείς σημαντικά, εκείνα που πιστεύεις πως δίνουν νόημα στη ζωή».
Οι περίπατοί σας βασίζονται στο βιβλίο σας «Η Έλλη και ο Ερμής Ταξιδεύουν στην Ελλάδα». Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να επεκταθούν και σε άλλες περιοχές, πέρα από την Πνύκα;
«Ναι φυσικά! Αυτήν την περίοδο σχεδιάζουμε τις επόμενες διαδρομές στην Αθήνα».
Τι θησαυρούς ανακαλύψατε εσείς στην πόλη καθώς σχεδιάζατε τους περιπάτους σας;
«Ανακάλυψα την αθέατη ζωή της πόλης, εκείνης που στέκεται πλάι στα μεγάλα μνημεία, στα μεγαλόπρεπα νεοκλασικά, στο επιβλητικό Ηρώδειο, ανθρώπους πλανόδιους που παίζουν μουσική στη Διονυσίου Αρεοπαγίτου, ερχόμενοι από την άλλη άκρη του κόσμου -μόνο και μόνο γιατί ήταν το όνειρό τους να ερμηνεύσουν τη μουσική τους σε αυτήν την αξιοθαύμαστη ενεργειακά περιοχή, μνημεία που δεν είχαν την τύχη να αποκτήσουν επιγραφή/περιγραφή μα στέκονται εκεί αγέρωχα και η ανακάλυψή τους είναι εκείνη που με ιντριγκάρει πιο πολύ, μνημεία με επιγραφές που ενώ θα έπρεπε να διορθωθούν συνεχίζουν να εξιστορούν γεγονότα που ανήκουν σε άλλη περιοχή και όλα αυτά, φυσικά, δεν γινόταν να μην τα προσθέσω στις “Αθηνοπεριπέτειές” μας. Στη διαδρομή, βασικό μας μέλημα είναι να ανακαλύψουμε παρέα την αλήθεια της ιστορίας, με λόγια βασισμένα σε σύγχρονες μελέτες και έρευνες».
Τελικά, ισχύει ότι πολλές φορές κοιτάμε γύρω μας, προσπερνάμε βιαστικά, χωρίς να βλέπουμε;
«Ναι, ανέκαθεν συνέβαινε αυτό, ένεκα ανθρώπινης αφηρημάδας, η οποία είναι φυσική και συχνά απαραίτητη για να προστατεύεται το μυαλό μας από βαβούρα εγνοιών· αλλά η σύγχρονη εποχή, πιστεύω, κερδίζει βραβείο προσπέρασης σημαντικών γεγονότων. Φταίει η συνεχής εναλλαγή εικόνων, οι οθόνες και το σκρολάρισμα, το ότι δεν αφηνόμαστε να το ζήσουμε αλλά πρώτα το φωτογραφίζουμε, το ότι δεν ενδιαφερόμαστε να μάθουμε ουσιαστικά για ένα θέμα, με πηγές, βιβλιογραφία και πάθος μα επιφανειακά. Κι αυτό είναι το δυστύχημα, πως ό,τι περνάει στην επιφάνεια, είναι καταδικασμένο από τη φύση σου να το ξεχνάς. Χρειάζεται να ρίξουμε ρυθμούς, να ζήσουμε όπως παλιά -πριν το ίντερνετ, να αποσυνδεόμαστε από τις οθόνες για να λειτουργεί το μυαλό μας σωστά. Το θεωρώ απαραίτητο, σαν άσκηση, σαν ιατρική συνταγή, να βρίσκουμε πράγματα να κάνουμε μακριά από οθόνες, να συγκεντρωνόμαστε στο τώρα, μία βόλτα στη φύση, επιτραπέζια με την οικογένεια, συγκεντρώσεις με φίλους και συζήτηση -πολλή συζήτηση- για διάφορα θέματα χωρίς να γκουγκλάρουμε· ό,τι γνωρίζει ο καθένας, ας το μοιραστεί. Χάσαμε την προσοχή μας, το αληθινό μοίρασμα ψυχής. Τώρα πια αποτυπώνουμε τα συναισθήματά μας με emoticons με φάτσες στα κινητά, κι αυτό τα λέει όλα για το βάθος της απομάκρυνσής μας».
Θυμάστε ένα ταξίδι που κάνατε μικρή και χαράχτηκε στη μνήμη σας; Και αν ναι, θέλετε να μοιραστείτε με τους αναγνώστες τι ήταν αυτό που σας έκανε ιδιαίτερη εντύπωση;
«Όλα τα ταξίδια που κάναμε όταν ήμουν παιδί έχουν χαραχτεί στη μνήμη μου. Ίσως, γιατί τότε όλη η οικογένεια τα περίμενε ευλαβικά. Είχαν μεγάλη βαρύτητα, δεν ήταν συχνά και ο σχεδιασμός τους -στον οποίο συμμετείχαμε όλοι μαζί, ξεκινούσε από νωρίς. Ο καθένας είχε τον ρόλο του. Ανοίγαμε χάρτες, μαθαίναμε πώς να τους διαβάζουμε, έπρεπε να μάθεις αν ήθελες να ταξιδέψεις, δεν υπήρχε gps, πού θα μείνεις, ποια μέρη θα επισκεφτείς, χρειαζόταν οργάνωση και όλο αυτό το νταβαντούρι σε γέμιζε τόση χαρά και ανυπομονησία που μέχρι να φτάσει η ώρα του ταξιδιού, εσύ είχες ήδη πάει και είχες περάσει καλά! Ένα, όμω,ς από τα αξέχαστα αγαπημένα μου μέρη, ήταν η Σαντορίνη, που στα παιδικά μου μάτια, φάνταζε εξωγήινο σκηνικό: τα κόκκινα βότσαλα, οι μαύροι βράχοι, το μπάνιο στο ηφαίστειο, η ανεκδιήγητη γοητεία της είναι μία ανάμνηση που δεν έχει ούτε στο ελάχιστο εξατμιστεί».
Υπήρχε κάποια αντίδραση από μικρό συμμετέχοντα που σας συγκίνησε βαθιά και αν ναι, ποια ήταν αυτή;
«Όταν ξεκινήσαμε τις “Αθηνοπεριπέτειες” υπήρχε μία αγωνία για την ανταπόκριση των παιδιών· θα τους άρεσε; Θα ένιωθαν πως τους κάνω μάθημα; Θα μαθαίναμε και θα το διασκεδάζαμε; Αυτός, άλλωστε, ήταν κι ο σκοπός. Και από την πρώτη φορά, κιόλας, η αγάπη που νιώσαμε ήταν μοναδική. Τα παιδιά παίζουν, μας ρωτούν, εκφράζουν τις απορίες τους, συνεργάζονται με τα υπόλοιπα παιδιά, μας λένε τα αστεία τους, γινόμαστε όλοι μια παρέα και όταν τελειώνουμε τη διαδρομή κάποια παιδιά λένε: “τι, τελείωσε; καθόλου δεν κουράστηκα, θέλουμε κι άλλο. Πάμε άλλη μία φορά από την αρχή;” Κι εγώ, ξέρετε, από μέσα μου λιώνω εκείνη τη στιγμή, συγκινούμαι κάθε φορά πολύ, γιατί αυτή τη δράση ήθελα να την κάνω γιατί την αγαπώ πολύ, ζωντανεύει το βιβλίο μου, μου δίνει την ευκαιρία να διδάξω στην πιο όμορφη “αίθουσα” που υπάρχει στον κόσμο, δίπλα σε μνημεία που αγαπώ, να δείξω στα παιδιά τον τρόπο να εξερευνούν και να ανακαλύπτουν, να θέλουν να μάθουν και να περνούν καλά. Μεγάλη υποστήριξη σε αυτό, βέβαια ,έχουμε από αυτούς τους υπέροχους γονείς που τα συνοδεύουν, μας έχουν εντυπωσιάσει με την ευγένειά τους και τα τόσο καλά τους λόγια, κάθε φορά. Συγκίνηση να νιώθεις πως αυτό που κάνεις και αγαπάς εισπράττει, και από ανθρώπους που δεν σε ξέρουν, θερμή αγκαλιά».
Να περιμένουμε στο μέλλον και νέες περιπέτειες από τους ήρωες του βιβλίου σας, την Έλλη και τον Ερμή;
«Ναι φυσικά! Πολύ σύντομα έρχονται οι νέες περιπέτειές τους!»
