H ομαδική διαγενεακή έκθεση «Μοιραίοι σύντροφοι, ανυπόστατοι ίσκιοι» παρουσιάζεται, έως τις 12 Νοεμβρίου, στην Ελληνική Κατοικία στο Λονδίνο από τον Οργανισμό ΝΕΟΝ. Η έκθεση φέρνει σε επαφή την κληρονομιά του νομπελίστα Έλληνα ποιητή και διπλωμάτη Γιώργου Σεφέρη με το έργο δώδεκα ελληνόφωνων σύγχρονων καλλιτεχνών που στοχάζονται πάνω σε θέματα ταυτότητας, νοσταλγίας και του τραύματος στην τρέχουσα κοινωνικοπολιτική κατάσταση.
Οι περισσότεροι από τους νέους καλλιτέχνες ανήκουν στην κοινότητα του ΝΕΟΝ, καθώς είναι απόφοιτοι υποτροφιών των προγραμμάτων μεταπτυχιακών και διδακτορικών σπουδών.
Συμμετέχουν οι καλλιτέχνες: Έλλη Αντωνίου, Νίκος Κεσσανλής, Καρολίνα Κρασούλη, Αμάντα Κυριτσοπούλου, Στάθης Λογοθέτης, Μάρω Μιχαλακάκου, Ειρήνη Μπαχλιτζανάκη, Γιώργος Πέτρου, Έρικα Σκούρτη, Στεφανία Στρούζα, Αντρέα Τζούροβιτς, Σάββας Χριστουδουλίδης. Επιμέλεια Άκης Κόκκινος, απόφοιτος υποτροφίας ΝΕΟΝ.
Ο ποιητής, δοκιμιογράφος, ημερολογιογράφος και μυθιστοριογράφος Γιώργος Σεφέρης (1900-1971) υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες λογοτέχνες του 20ου αιώνα. Γεννημένος στη Σμύρνη, ο Γιώργος Σεφεριάδης σπούδασε νομικά στο Παρίσι και υπηρέτησε την πατρίδα του ως επαγγελματίας διπλωμάτης στο εξωτερικό, ολοκληρώνοντας την καριέρα του ως Πρέσβης στο Λονδίνο, με την οικία και το γραφείο του να βρίσκονται στην Ελληνική Κατοικία, 51 Upper Brook Street. Παράλληλα με τον δημόσιο βίο του ανέπτυξε μια ξεχωριστή λυρική φωνή με το λογοτεχνικό ψευδώνυμο Σεφέρης, εξερευνώντας τις ποιητικές δυνατότητες της ελληνικής δημοτικής γλώσσας μέσα από τα επαναλαμβανόμενα θέματα της προσφυγιάς και της νοσταλγίας για την πατρίδα. Το 1963 του απονεμήθηκε το Νόμπελ Λογοτεχνίας, ενώ η αιτιολογική έκθεση τον τιμούσε ως τον πιο άξιο εκπρόσωπο «της Ελλάδας του σήμερα».
H έκθεση «Μοιραίοι σύντροφοι, ανυπόστατοι ίσκιοι» έρχεται αντιμέτωπη με τις προσωπικές και επαγγελματικές εμπειρίες, την κοσμοθεωρία και το έργο του Γιώργου Σεφέρη με σκοπό να θίξει εννοιολογικά πλαίσια και χωροχρονικές προεκτάσεις της ζωής της διασποράς. Η έκθεση αγγίζει τις πολιτικές, τους κώδικες και τις μορφές της γλώσσας, ξεδιπλώνει την έννοια του «διαιρεμένου εαυτού» και καταπιάνεται με τα ιστορικά γεωπολιτικά γεγονότα και τα επακόλουθά τους – μεταφράζοντας την κοσμολογία του Σεφέρη στις πολύπλοκες γραμματικές του σύγχρονου πολιτισμού.
Οι προσκεκλημένοι καλλιτέχνες μοιράζονται μια κοινή γλώσσα και μεταναστευτικές εμπειρίες, απηχώντας την ιδεολογία του μεγάλου ποιητή γύρω από μια εθνική ταυτότητα που βασίζεται σε γλωσσικούς και πολιτιστικούς δεσμούς και όχι σε φυλετικές θεωρίες, ενώ αντιστέκονται σε κάθε μονολιθική και ομοιογενή αναπαράσταση.
Η έκθεση προσκαλεί τους επισκέπτες να περιηγηθούν στους δύο ορόφους της Ελληνικής Κατοικίας, να βυθιστούν στις στοιχειολογίες του σύγχρονου παρελθόντος της, όπως αυτές ενσωματώνονται στο αρχιτεκτονικό και διακοσμητικό περιβάλλον και να εξερευνήσουν δεκαοκτώ έργα σύγχρονης τέχνης σε μια πλειάδα μέσων, ανάμεσά τους ιστορικά έργα όπως και δύο νέες αναθέσεις.
Η έκθεση δανείζεται τον τίτλο της από το ποίημα Αλληλεγγύη του Σεφέρη της συλλογής Ημερολόγιο Καταστρώματος Α (1940), με σκοπό να προτείνει ένα εναλλακτικό μέλλον που βασίζεται στη συλλογικότητα, τις συμμαχίες και την αλληλεξάρτηση, αψηφώντας συστημικές αποτυχίες. Σε μια εποχή όπου τα επακόλουθα του Brexit αντηχούν στον καλλιτεχνικό και εκπαιδευτικό τομέα, δημιουργώντας αναχώματα σε νέα ρεύματα ευρωπαϊκών δημιουργικών δυνάμεων να εισέλθουν και να ζήσουν στο Ηνωμένο Βασίλειο, η έκθεση Μοιραίοι σύντροφοι, ανυπόστατοι ίσκιοι εξυμνεί την πολυφωνία της σύγχρονης κουλτούρας της διασποράς, ενώ μας επιτρέπει να επαναπροσδιορίσουμε νέους τρόπους του ανήκειν. Παρ’όλο που ο ελληνικός πολιτισμός παρέχει μια άμεση αναφορά, τα ερωτήματα που θέτουν οι καλλιτέχνες έχουν παγκόσμια απήχηση, καλλιεργώντας την αναζήτηση της ανθρωπιάς κάτω από τις σημερινές μυωπικές, εδαφικές και μονοπολιτισμικές φαντασιακές αφηγήσεις.