Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
Η μαύρη κωμωδία «Ανδρόγυνο» -σε σκηνοθεσία Βίκυς Αδάμου και κείμενο Χριστίνας Σαμπανίκου, που συνδυάζει το stand up, τον αυτοσχεδιασμό, την παντομίμα και το σωματικό θέατρο, έχει επιστρέψει τα Δευτερότριτα, για έναν ακόμη κύκλο παραστάσεων στο Vault Theatre Plus [Mελενίκου 26, Βοτανικός].
Το ευρηματικό έργο που έτυχε ενθουσιώδους υποδοχής από κριτικούς και κοινό σε παραγωγή της Life After Death Theatre Company μιλά για την πατριαρχία και την έμφυλη βία, σατιρίζοντας τα στερεότυπα μίας συντηρητικής κοινωνίας.
Σύσσωμη η Επιστημονική Κοινότητα, επί σκηνής, με τη βοήθεια δύο Στερεοτύπων, αποκαλύπτει στους θεατές τα αποτελέσματα ερευνών και μελέτης επί σειρά ετών πάνω στο Αρσενικό και το Θηλυκό και τη μεταξύ τους σχέση και επιχειρεί με τη βοήθεια του κοινού, το οποίο συμμετέχει ενεργά, να δώσει απαντήσεις πάνω σε θεμελιώδη ερωτήματα: Τι ορίζεται ως Ανδρόγυνο; Είναι ο Γάμος μια κοινωνική απειλή; Μπορούν δύο ψυχές να μονιάσουν κάτω από την ίδια στέγη; Σπάνε τα στερεότυπα και αν ναι, τι ήχο κάνουν;
Μαρτυρίες ζευγαριών που έχουν απασχολήσει τους ειδικούς με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους παίρνουν σάρκα και οστά μπροστά στους θεατές, σε μια προσπάθεια κατανόησης πριν προλάβουν να καταβροχθίσουν ο ένας τον άλλο. Στην πορεία της εξέλιξής της, η παράσταση έχει αναπτυχθεί και εμπλουτιστεί με την οπτική του φύλου μέσα και από την επιστημονική υποστήριξη και βιωματική συνεργασία με την Συμμαχία των Φύλων- Gender Alliance Initiative.
Η Χριστίνα Σαμπανίκου που, επίσης, ερμηνεύει την Επιστημονική Κοινότητα, μίλησε μαζί μας.
Θα θέλατε να μας συστήστε την παράσταση; Με τι καταπιάνεται;
«Η παράσταση είναι ένα μίγμα stand up, μονολόγου, παντομίμας, διάδρασης με το κοινό, μία μαύρη κωμωδία που θίγει τα στερεότυπα της πατριαρχικής κοινωνίας, τον θεσμό του Γάμου, τη σχέση των δύο φύλων και τη θέση της Γυναίκας».
«“Ανδρόγυνο”· μια στερεοτυπική φάρσα από κουρασμένες λέξεις». Στερεοτυπική φάρσα; Κουρασμένες λέξεις; Μιλήστε μας παραπάνω για αυτή την περιγραφή σας.
«Μία φάρσα που κάνουμε στο κοινό μέσα από τις συνεχόμενες ανατροπές στη ροή της ιστορίας, στιγμιότυπα που ξεγελάνε ως προς το αν είναι προγραμματισμένα ή όχι και όλα αυτά μέσα από την ανάδειξη στερεοτυπικών ρόλων και συσχετισμών. Οι “κουρασμένες λέξεις” είναι η χρήση λέξεων και φράσεων κλισέ που ακούμε κατά κόρον στα Μ.Μ.Ε. και στην καθημερινότητά μας, σε τέτοιο βαθμό που χάνουν την αρχική δυναμική τους μέσα από την επανάληψη».
Μια περιγραφή σας για την Επιστημονική Κοινότητα –τον ρόλο που ερμηνεύετε;
«Είναι η προσωποποιημένη Αυθεντία, η αψεγάδιαστη γνώστης και κριτής των πάντων. Αποπνέει κύρος και σιγουριά μέχρι τη στιγμή της αναπάντεχης αποκαθήλωσής της. Συνομιλεί με το κοινό με χιούμορ και αυτοσαρκασμό, χωρίς να το πιέζει, και το καθοδηγεί βήμα – βήμα οδηγώντας το στο απροσδόκητο φινάλε. Είναι ο ρόλος που έχω αγαπήσει πιο πολύ από κάθε άλλον, καθώς μου δίνει μια μεγάλη ελευθερία για να αυτοσχεδιάσω και να “παίξω” με τους θεατές που το επιθυμούν, επιφυλάσσοντάς τους εκπλήξεις και μεταφέροντας ένα τόσο ζωτικής σημασίας μήνυμα από σκηνής».
Και λίγα λόγια για το Θηλυκό και το Αρσενικό, που ζωντανεύουν επί σκηνής;
«Το Αρσενικό και το Θηλυκό Στερεότυπο υποδύονται διαφορετικά Ανδρόγυνα σε διαφορετικό κάθε φορά χρονικό και ιστορικό πλαίσιο. Αλλάζουν ρόλους, περνάνε από το αστείο στο σοβαρό μέσα από μια εκπληκτική “χορογραφία” παντομίμας και λόγου. Η Βίκυ Αδάμου και ο Johnny O. (Γιάννης Οικονομίδης) ερμηνεύουν ιδανικά τη διαφορετική, κάθε φορά, ιστορία ζευγαριών, ισορροπώντας μεταξύ γέλιου μέχρι δακρύων και συγκίνησης».
Τελικά, αν τα στερεότυπα σπάνε, τι ήχο κάνουν; Και, τι παίρνει τη θέση τους;
«Ο ήχος που κάνουν τα στερεότυπα όταν καταφέρουν να σπάσουν είναι εκκωφαντικός για όσους αντιστέκονται στην αλλαγή και την εξέλιξη. Συναντούν μεγάλη αντίσταση, καθώς απέναντί τους έχουν την παράδοση που διέπει τη δομή της κοινωνίας μας και μεγάλο κομμάτι του κόσμου που δεν επιθυμεί τη νέα πραγματικότητα που αναδύεται και, ακόμα, και με δυσκολία εξαπλώνεται. Αυτό που παίρνει τη θέση τους θεωρώ πως ακόμα είναι υπό διαμόρφωση, προσπαθώντας να μορφοποιηθεί και να ξεπεράσει το στάδιο της μετάβασης, με τις όποιες αμηχανίες αυτό εμπεριέχει».
Διαβάζουμε ότι το ανέβασμα έχει εμπλουτιστεί με την οπτική του φύλου μέσα και από την επιστημονική υποστήριξη και βιωματική συνεργασία με την Συμμαχία των Φύλων- Gender Alliance Initiative. Θα θέλατε να μας πείτε κάτι παραπάνω;
«Η G-All Συμμαχία των Φύλων αποτελεί, πλέον, για εμάς μία μόνιμη και ιδιαίτερα γόνιμη συνεργασία που έχουμε ως Life After Death Theatre Company της οποίας ιδρύτριες είμαστε η Βίκυ Αδάμου και εγώ. Μας εμπιστεύτηκαν την καλλιτεχνική επιμέλεια των βίντεο που συνοδεύουν τον εκπαιδευτικό οδηγό Ισότητας των Φύλων που δημιούργησαν με το Heinrich Boll Institute και τώρα πάλι συμμετέχουμε στο πρόγραμμα Gender at the Local Level για το παρόν και το μέλλον συμμαχικών συναντήσεων και κοινών δράσεων της τοπικής αυτοδιοίκησης με την κοινωνία των πολιτών που να προάγουν την έμφυλη ισότητα και δημοκρατία».
Συχνά, τελευταία, γυναίκες στερούνται τη ζωή από το χέρι του πρώην ή νυν συντρόφου τους, ενώ τα θύματα της καθημερινής κακοποίησης μοιάζει να αυξάνονται. Είμαστε στο 2022· τι συμβαίνει; Κάποιο σχόλιό σας;
«Καμία Μόνη. Αλληλεγγύη και ενημέρωση. Η Γυναικοκτονία είναι επιτακτική ανάγκη να κατοχυρωθεί ως ειδική κατηγορία στα δικαστήρια και το σύστημα να προφυλάσσει ουσιαστικά όποια γυναίκα καταγγέλει κακοποίηση. Τα υπόλοιπα σχόλια θα τα αφήσω για την παράσταση, καθώς η έμφυλη βία αποτελεί το βασικό κομμάτι της».
Πού εστιάζει η σκηνοθεσία της Βίκυς Αδάμου;
«Στο στοιχείο της έκπληξης και της ανατροπής, στον συνδυασμό διαφορετικών τεχνικών και προσεγγίσεων που δένουν σε ένα ομοιόμορφο αποτέλεσμα. Πάντα δοκιμάζει νέες προτάσεις, δίνοντας έμφαση στη λεπτομέρεια, στην πολυεπίπεδη ανάγνωση των τεκταινόμενων και στη σκηνική αισθητική».
Μιλήστε μας για τη συμμετοχή του κοινού. Κάποια ξεχωριστή στιγμή, που θυμάστε από το προηγούμενο ανέβασμα;
«Το κοινό είναι διαφορετικό κάθε φορά, οπότε επηρεάζει και την ενέργεια της παράστασης με όσα λέει και με τον τρόπο που συμμετέχει ή επιλέγει να μείνει σιωπηλό. Όλες οι στιγμές είναι ξεχωριστές ,γιατί αναπτύσσω μαζί τους έναν διάλογο, κρατώντας την ισορροπία μεταξύ των εξομολογήσεων, των αστείων αλλά και των ακραίων, κάποιες φορές, απόψεων που ακούγονται. Ευτυχώς, το χειρίζομαι με τρόπο που κανένας δεν αισθάνεται αμηχανία και διακρίνω ποιοι δεν θέλουν να συμμετέχουν, οπότε δεν τους ενοχλώ».
Σε ποιον θα λέγατε να μη χάσει την παράσταση;
«Πιστεύω πως όλοι πρέπει να δούνε αυτή την παράσταση, γιατί σίγουρα θα αναγνωρίσουν κομμάτια δικά τους ή δικών τους ανθρώπων, γνώριμες καταστάσεις που ίσως καθρεφτίζουν τις σχέσεις τους και τις ανησυχίες τους για την συνύπαρξη των δύο φύλων».
Θα συνιστούσατε σε κάποιον, καλύτερα, να μη τη δει;
«Όχι, με τίποτα· πρέπει και να ζήσουμε!»
Συντελεστές
Σκηνοθεσία: Βίκυ Αδάμου
Κείμενο: Χριστίνα Σαμπανίκου
Κίνηση: Ιωάννα Καμπυλαυκά
Σκηνικά-Κοστούμια-Φωτισμός: Lazy Boy*
Μουσική επιμέλεια: Άλκης Μπούφης
Φωτογραφία: Φώτης Πλέγας Γ.
Aφίσα παράστασης: Σοφία Αποστολοπούλου
Trailer παράστασης: Στέφανος Κοσμίδης (ORKI)
Ερμηνεύουν:
Επιστημονική Κοινότητα: Χριστίνα Σαμπανίκου
Θηλυκό: Βίκυ Αδάμου
Αρσενικό: Johnny O