Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
Στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, η «Ιφιγένεια εν Αυλίδι» του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία Θέμη Μουμουλίδη θα παρουσιαστεί στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, την Παρασκευή 19 και το Σάββατο 20 Αυγούστου, στις 9 μ.μ.· κατόπιν, περιοδεύοντας, θα κάνει στάσεις στους Δελφούς, τα Ιωάννινα, τη Λάρισα και τον Βόλο.
Στον μεγάλο θίασο των σημαντικών ηθοποιών, συναντάμε τον Παντελή Δεντάκη. Μιλήσαμε μαζί του.
Να ξεκινήσουμε με λίγα λόγια σας για το έργο;
«Η τραγωδία γράφτηκε το 407 π.Χ., έναν χρόνο πριν τον θάνατο του συγγραφέα. Αναφέρεται στη θυσία της Ιφιγένειας, κόρης του αρχιστράτηγου Αγαμέμνονα, που σύμφωνα με τον χρησμό του Κάλχα, πρέπει να γίνει για να φυσήξει άνεμος και να ξεκινήσει η εκστρατεία των Ελλήνων κατά της Τροίας».
Ποια κεντρικά θέματα συναντάμε στον πυρήνα του;
«Νομίζω πως τα κεντρικά θέματα του έργου είναι η απληστία και η αδηφαγία. Ο άνθρωπος, αποζητά να κατακτήσει ολοένα και παραπάνω εδάφη, πλούτη, εξουσία και δόξα. Από εκεί ξεκινά η καταστροφική και αυτοκαταστροφική πορεία του είδους μας».
Θα μας περιγράψετε την Ιφιγένεια του Ευριπίδη; Τι καθιστά την ιστορία της διαχρονική στους αιώνες;
«Ο αρχιστράτηγος των Ελλήνων Αγαμέμνονας, αποφασίζει να θυσιάσει τη μεγαλύτερή του κόρη Ιφιγένεια στη θεά Άρτεμις, μετά από χρησμό του Κάλχα. Η θυσία της είναι απαραίτητη για να φυσήξει ο ούριος άνεμος και να ξεκινήσουν επιτέλους τα πλοία των Ελλήνων για την Τροία. Μηχανεύεται, λοιπόν, τον γάμο της κόρης του με τον Αχιλλέα, προκειμένου εκείνη να καταφτάσει στην Αυλίδα με την μητέρα της, Κλυταιμνήστρα. Η Ιφιγένεια θυσιάζεται, αλλά την ώρα εκείνη, πάνω στο βωμό, τη θέση της παίρνει ένα νεαρό ελάφι. Το αίμα του χύνεται αντί του αίματός της. Η Ιφιγένεια αναλαμβάνεται στην ουράνια κατοικία των θεών.
Στο έργο του Ευριπίδη, κυριαρχεί η σύγκρουση Αγαμέμνονα-Κλυταιμνήστρας για τη θυσία της Ιφιγένειας, προκειμένου να κατακτήσουν οι Έλληνες την Τροία. Να ξεκινήσουν έναν πόλεμο, που γίνεται για χάρη της Ελένης. Και έπειτα, ενώ η Ιφιγένεια, παρακαλά τον πατέρα της να της χαρίζει τη ζωή, μεταστρέφεται αιφνίδια και ανεξήγητα, προκαλώντας δέος με την καθηλωτική αυτοθυσία της για την πατρίδα της, την Ελλάδα.
Ο άνθρωπος, για να ικανοποιήσει τα προσωπικά του θέλω, πάντα θα είναι διατεθειμένος -συνειδητά ή ασυνείδητα- να θυσιάσει και να ξεπουλήσει ό,τι πιο ιερό έχει· ανθρώπους, ιδέες, πιστεύω, τα πάντα, ούτως ώστε να κατακτήσει και να λεηλατήσει τη δική του Τροία».
Και μια περιγραφή της δικής σας συμμετοχής;
«Ο ρόλος που ερμηνεύω είναι ο Πρεσβύτης. Αποτελεί, ουσιαστικά, μια σύνθεση διαφορετικών ρόλων, του Πρεσβύτη και των Αγγελιοφόρων, που ο Θέμης επέλεξε να ερμηνευτούν από το ίδιο πρόσωπο. Η σκηνοθετική αυτή ματιά, ολοκληρώνει τον ρόλο του Πρεσβύτη, που εκπροσωπεί την πίστη, την αφοσίωση, την αγάπη και τον αγώνα για την υπεράσπιση του δικαίου».
Κάποια σημεία όπου εστιάζει η σκηνοθεσία του Θέμη Μουμουλίδη;
«Κατά τη γνώμη μου, αυτό που αφορά περισσότερο τον Θέμη, είναι η διαχρονικότητα της “σφαγής” εντός της ψυχής και του μυαλού του ανθρώπου, που τον οδηγεί στην απόλυτη καταστροφή οποιασδήποτε ομορφιάς υπάρχει γύρω του. Αυτός ο αέναος κύκλος εγωισμού, εγωκεντρισμού και τύφλωσης».
Θα επιλέξετε να μας πείτε μια δυο φράσεις, λίγα λόγια από το έργο;
«Αγγελιοφόρος Β΄: “Ό,τι δεν περιμένουμε, μας φέρνουν οι θεοί”. Χορός: “Τρομερό να γεννάς κι ύστερα να παλεύεις να σώσεις τα παιδιά σου”».
Η παράσταση ανέβηκε πριν λίγες ημέρες στο αρχαίο θέατρο Φιλίππων, και η κορύφωση έρχεται με το ανέβασμα στην Επίδαυρο που ακολουθεί -ένα σχόλιό σας για την ερμηνευτική εμπειρία σε χώρους αρχαίων θεάτρων;
«Όταν παίζεις σε έναν θεατρικό χώρο που στέκεται εκεί χιλιάδες χρόνια, έχει φιλοξενήσει ανθρώπους που βίωναν χρονικά τόσο διαφορετικές πραγματικότητες, και συνεχίζουν να συναντιούνται εκεί για την ιερή στιγμή της θέασης ενός αρχαίου δράματος, μόνο δέος και συγκίνηση μπορεί να σε πλημμυρίσει».
Κάποιο έργο, κάποιος ρόλος που θα θέλατε πολύ να συναντήσετε επί σκηνής;
«Δεν υπάρχει κάποιος ρόλος που επιθυμώ ή δεν επιθυμώ να παίξω. Υποδέχομαι οτιδήποτε καινούργιο παρουσιάζεται στον δρόμο μου, χωρίς συγκεκριμένες προσδοκίες. Κάθε έργο και κάθε ρόλος σου δίνει τη δυνατότητα να εξερευνήσεις κόσμους που βρίσκονται εντός σου, γύρω σου, υπαρκτούς και φανταστικούς. Σου δίνει την δυνατότητα να συνδιαλλαγείς με τους φόβους σου, τις πληγές σου, τα όνειρά σου».
Έργα, συγγραφείς, καλλιτέχνες με επίδραση σε εσάς;
«Θεωρώ, πως αυτό που με συνοδεύει συνεχώς στη ζωή, τόσο προσωπικά όσο και καλλιτεχνικά, είναι ο κόσμος του Ντοστογιέφσκι και η σκέψη του Λευτέρη Βογιατζή».
Ένα βιβλίο που διαβάσατε τελευταία και σας άρεσε;
«“Η Χαμένη Άνοιξη” του Στρατή Τσίρκα».
Χαρακτηριστικά που εκτιμάτε ιδιαίτερα στους άλλους;
«Η δοτικότητα, η αίσθηση δικαίου και η ενσυναίσθηση».
Και κάποια που σας απωθούν;
«Δεν αντέχω την επιτήδευση και τη βλακεία».
Μια χρήσιμη συμβουλή που σας έχουν δώσει;
«“Μην σταματάς να ερευνάς”».
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
Μετάφραση: Παναγιώτα Πανταζή
Σκηνοθεσία: Θέμης Μουμουλίδης
Σκηνικό: Γιώργος Γαβαλάς
Μουσική: Σταύρος Γασπαράτος
Κοστούμια: Νίκη Ψυχογιού
Κίνηση: Σεσίλ Μικρούτσικου
Φωτισμοί: Νίκος Σωτηρόπουλος
Βοηθός σκηνοθέτη: Γεωργία Πιερρουτσάκου
Βοηθός σκηνοθέτη: Νικολέττα Μακρυνόρη
Βοηθός συνθέτη – μουσική διδασκαλία: Αλεξάνδρα Κατερινοπούλου
Βοηθός σκηνογράφου: Μαριάννα Παπαγεωργίου
Βοηθός ενδυματολόγου: Σοφία Μπαμπανιώτη
Φωτογραφίες: Ελίνα Γιουνανλή
Επικοινωνία: Ειρήνη Λαγουρού
Επικοινωνία περιοδείας: Ρίτα Σίσιου
Διεύθυνση παραγωγής: Σταμάτης Μουμουλίδης
Οργάνωση παραγωγής: Χριστίνα Μπάλλα
Ερμηνεύουν:
Αγαμέμνων: ΛΑΖΑΡΟΣ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΣ
Πρεσβύτης – Άγγελος: ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΔΕΝΤΑΚΗΣ
Μενέλαος: ΑΚΗΣ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ
Κλυταιμνήστρα: ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΠΑ
Ιφιγένεια: ΜΑΡΙΑ ΠΕΤΕΒΗ
Αχιλλέας: ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
Γυναίκες της Χαλκίδας
ΙΟΥΛΙΑ ΓΕΩΡΓΙΟΥ | ΣΟΦΙΑ ΚΟΥΛΕΡΑ | ΕΙΡΗΝΗ ΛΑΦΑΖΑΝΗ
ΙΩΑΝΝΑ ΛΕΚΚΑ | ΛΕΝΑ ΜΠΟΖΑΚΗ | ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΝΟΕΑ
ΔΑΝΑΗ ΠΟΛΙΤΗ | ΒΙΚΤΩΡΙΑ ΦΩΤΑ
