Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
Υπό το φως της πανσελήνου, στις 12 και 13 Αυγούστου, το μαγευτικό τοπίο του αρχαιολογικού χώρου του «Καβειρίου» της Λήμνου θα γίνει το σκηνικό, για τη βιωματική παράσταση «As Above So Below».
Το «Καβείριο», όπου ο μυστηριώδης λαός των Πελασγών -πρόσφυγες από τον Υμηττό, εγκαταστάθηκε την 1η χιλιετηρίδα π.Χ. φέρνοντας τη λατρεία του Ηφαίστου και τη μυστηριακή λατρεία των Καβείρων -χθόνιες θεότητες, ενέπνευσε το έργο.
Η παράσταση περιλαμβάνει πρωτότυπη μουσική σύνθεση από τον Τρύφωνα Κουτσουρέλη και τη χορογραφική και σκηνοθετική πρόταση της Αποστολίας Παπαδαμάκη, οι οποίοι συναντώνται με τις καταξιωμένες ερμηνεύτριες Σαβίνα Γιαννάτου και Μαρία Παπαγεωργίου, τον ηθοποιό Θανάση Ευθυμιάδη και τους επαγγελματίες χορευτές Πλωτίνο Ηλιάδη, Κωνσταντίνα Λιόντου, Μαρία Παπακωνσταντίνου, Νατάσα Σαραντοπούλου, Αντώνη Στρούζα και Σπύρο Χρηστάκη.
Η Μαρία Παπαγεωργίου μίλησε μαζί μας.
Πώς νιώθετε για τη συμμετοχή σας στο «As above So Below»;
«Το “As above so below” είναι το τέταρτο κατά σειρά “καταφύγιο” αυτής της σπάνιας καλλιτεχνικής περίπτωσης που λέγεται Αποστολία Παπαδαμάκη, στο οποίο φιλοξενούμαι. Μετά τη Δήλο, τον αρχαιολογικό χώρο της Αλεξανδρούπολης και αυτόν της κάτω Ζάκρου Κρήτης, ήρθε η στιγμή να βιώσω την ενεργειακή έκρηξη που κρύβεται συσσωρευμένη από τα καβείρια μυστήρια στον χώρο της Λήμνου. Είναι το ετήσιό μου ραντεβού αυτοκάθαρσης και εξέλιξης, μέσα από τις παραστάσεις που κάνουμε με την Αποστολία».
Γιατί η παράσταση χαρακτηρίζεται βιωματική;
«Το “As above so below” είναι γέννημα μιας ιδεολογικής προσέγγισης παραστάσεων που οραματίστηκε η Αποστολία -με τίτλο “Anamnesis”, και οι οποίες πραγματώνονται μέσα στους αρχαιολογικούς χώρους. Στηριζόμενη στη θεωρία του Πλάτωνα, ότι ο άνθρωπος δεν πρέπει τόσο να γνωρίσει, όσο το να θυμηθεί, επιδιώκει να ξυπνήσει τις μνήμες μας μέσα στους αρχαιολογικούς χώρους. Οι θεατές μετακινούνται μαζί μας, δεν υπάρχει στατικότητα, δεν επιδιώκεται, δηλαδή, η απλή θέαση μιας παράστασης, αλλά η συνύπαρξη του θεατή μέσα της, μέσα στις μνήμες των προγόνων μας».
Πώς συνδέονται τα Καβείρια Μυστήρια με τους Μικρασιάτες Πρόσφυγες;
«Συνδέονται, αρχικά, μέσα από το στοιχείο της φωτιάς. Το ιερό πυρ μπορεί να φέρει τη γνώση και την πρόοδο όταν ο άνθρωπος το διαχειρίζεται σωστά, όπως έπραξαν οι Κάβειροι λαμβάνοντάς το από τους Θεούς· όμως, μπορεί να μετατραπεί σε καταστροφικό στοιχείο όταν γίνει κατάχρηση αυτής της εξουσίας, όπως στη Μικρασιατική Καταστροφή. Ένα ακόμα χαρακτηριστικό σύνδεσης είναι πως και οι δύο αυτοί τόποι υπήρξαν κέντρα πολιτισμού. Οι Μικρασιάτες είναι απόγονοι των Ιώνων, του Ομήρου και του Ηροδότου· έφεραν ως πρόσφυγες τη γνώση και την παιδεία, την πρόοδο και την εξέλιξη. Αντίστοιχα, η πραγματοποίηση των Καβειρίων μυστηρίων ήταν μια τελετουργία στην οποία γινόταν μύηση ανθρώπων από πολλές τότε πόλεις, με σκοπό την αποδοχή, τη γνώση και την εξύψωση. Οι Μικρασιάτες και οι Κάβειροι αγκάλιαζαν τους πάντες, αρκεί το βαθύ αίτημα να ήταν ο Πολιτισμός».
Η παράσταση παρουσιάζει, μέσω εξερεύνησης της ιστορίας του ελληνικού πολιτισμού, την αναγέννηση που προκύπτει μετά την καταστροφή. Ένα σχόλιο; Και ποια η σχέση αυτής της σύνδεσης με τη σημερινή εποχή;
«Η Μικρασιατική καταστροφή ήταν ένα ορόσημο μιας μάστιγας που δεν σταμάτησε ποτέ. Στα ίδια μέρη που εμείς θέλουμε να ανασύρουμε τις μνήμες, στα ίδια αυτά μέρη καταγράφεται εκ νέου η ιστορία, με σύγχρονα σκηνικά προσφυγιά. Η μνήμη μας, δυστυχώς, αποδεικνύεται “κοντή”· ξεχνάμε γρήγορα· γινόμαστε, εύκολα, το τέρας που κάποτε μας κυνήγησε. Το στοίχημά μου, εμένα προσωπικά, είναι κάθε επέτειος και κάθε παράσταση να φωτίζει σωστά τα σημεία της ιστορίας και να μας καθιστά πιο ηθικούς ανθρώπους, πιο συγκινησιακές οντότητες δίπλα στον συνάνθρωπό μας».
Ως performer του χοροθεάτρου Quasi Stellar της Αποστολίας Παπαδαμάκη έχετε συνεργαστεί αρκετά μαζί της· μιλήστε μας τη συνεργασία σας.
«Την Αποστολία την γνώρισα όταν ήμουν 20 χρονών, εντελώς συγκυριακά, σε μία παράσταση που ανέβαζε το 2005. Από τότε συνεργαστήκαμε σε πολλά επίπεδα, όμως τα τελευταία τέσσερα χρόνια, μέσα από τις παραπάνω παραστάσεις και τις από κοινού διδασκαλίες που κάνουμε στη φύση χρησιμοποιώντας τη φωνή και το σώμα μας, έγινε μία σημαντική καθοδηγήτρια στη ζωή μου και με έκανε να αλλάξω εντελώς τον τρόπο που βιώνω τη ζωή, την Τέχνη και κάθε στιγμή της συμπαντικής μου ύπαρξης, ούσα συνδεδεμένη στο απόλυτο παρόν».
Τι αποτελεί για εσάς πηγή έμπνευσης και δημιουργίας;
«Ό, τι κουβαλά ένα κομμάτι βαθιάς αλήθειας, που έχει νόημα να ταξιδέψει τον χρόνο και τους ανθρώπους. Ούτως ή άλλως, όλα έχουν ειπωθεί. Η δική μας ματιά και ανάγκη να κατανοήσουμε εκ νέου τους ανθρώπους και τα ποτάμια, τον έρωτα και τον πόνο, αυτή θα αναγεννά την τέχνη».
Κάποια σχέδια για το άμεσο μέλλον;
«Επιστροφή στην επίσημη δισκογραφία μου με έναν καινούργιο δίσκο, συναυλίες και διδασκαλίες, συνεργασίες με ανθρώπους που εκτιμώ -όπως η Τάνια Τσανακλίδου, και παιδικές παραστάσεις για να κρατώ πάντα ζωντανό το παιδί μέσα μου!».
Συντελεστές της παράστασης:
Σκηνοθεσία/Χορογραφία: Αποστολία Παπαδαμάκη
Πρωτότυπη Μουσική: Τρύφων Κουτσουρέλης
Δραματουργία: Αποστολία Παπαδαμάκη, Παναγιώτης Γκιόκας
Πρωτότυπη κειμενογραφία & στιχουργία: Παναγιώτης Γκιόκας
Κοστούμια: Ιφιγένεια Νταουντάκη
Φωτισμοί: Βαλεντίνα Ταμιωλάκη
Επιστημονικοί συνεργάτες: Δρ Παύλος Τριανταφυλλίδης, Αρχαιολόγος, Προϊστάμενος Εφορείας Αρχαιοτήτων Λέσβου, Μαλάμω Μαρή, Αρχαιολόγος
Επιλογή κειμένων από την Αρχαία Ελληνική Γραμματεία: Δρ. Αθηνά Δέσποινα Πόταρη
Διδασκαλία εκφοράς και προσωδίας Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας: Ελένη Κουλιζάκη
Διεύθυνση Παραγωγής: Παναγιώτης Γκιόκας / MENTOR
Επικοινωνία & Προβολή: MENTOR
Γραφείο Τύπου: Νικολέτα Βότση
Υπεύθυνος φωτογραφίας, Graphic/Visual designer: Αρείων Στεφανίδης
Κινηματογράφηση: Παντελής Λαδάς
Επί σκηνής θα βρίσκονται:
Σαβίνα Γιαννάτου: Μητέρα Πρόσφυγας / Μεγάλη Μητέρα
Μαρία Παπαγεωργίου: Κόρη / Κάβειρος
Θανάσης Ευθυμιάδης: Αφηγητής / Κάβειρος
Αποστολία Παπαδαμάκη: Μνημοσύνη
Πλωτίνος Ηλιάδης, Κωνσταντίνα Λιόντου, Μαρία Παπακωνσταντίνου, Νατάσα Σαραντοπούλου, Αντώνης Στρούζας, Σπύρος Χρηστάκης