Η κλασική αμερικανική επιτυχία, «American Pie» τραγούδι που εξακολουθεί να έχει απήχηση στο κοινό σε περιόδους αναταραχής είναι το θέμα του ντοκιμαντέρ του δισκογραφικού παραγωγού Σπένσερ Πρόφερ «The Day The Music Died».
Στο ντοκιμαντέρ ο Σπένσερ Πρόφερ εξερευνά το νόημα πίσω από το τραγούδι του Ντον ΜακΛιν και ο ίδιος ο τραγουδιστής-τραγουδοποιός μιλά για το αεροπορικό δυστύχημα στην Αϊόβα το 1959. Στο συγκεκριμένο δυστύχημα όπου έχασαν τη ζωή τους οι Μπάντι Χόλι, Ρίτσι Βάλενς και Τζάιλς «Μπιγκ Μπόπερ» Ρίτσαρντσον αναφέρεται το «American Pie».
Η φράση «The Day The Music Died» (Η ημέρα που πέθανε η μουσική) για την οποία υπήρξαν πολλές και διαφορετικές ερμηνείες όλα αυτά τα χρόνια, θεωρείται ότι είναι μία αναφορά στο δυστύχημα αλλά και προειδοποίηση ενάντια στον κίνδυνο βίαιων εξεγέρσεων.
Το ντοκιμαντέρ αρχίζει με την πτώση του αεροσκάφους και ταξιδεύει πίσω στο Surf Ballroom, όπου οι σταρ έδωσαν την τελευταία τους συναυλία. Ο δημιουργός του ντοκιμαντέρ έφερε μπροστά στην κάμερα έναν άνδρα που παρακολούθησε εκείνη τη μοιραία συναυλία, καθώς και τον ιδιοκτήτη της αεροπορικής εταιρείας που νοίκιασε το αεροπλάνο. Επιπλέον έχει συμπεριλάβει συγκινητική συνέντευξη με την αδερφή του Βάλενς, Κόνι, η οποία ευχαριστεί τον Μακ Λιν που έκανε αθάνατο τον αδελφό της με το τραγούδι.
Στο ντοκιμαντέρ εμφανίζονται και άλλα είδωλα της μουσικής, οι Γκαρθ Μπρουκς, Πίτερ Γκάλαχερ και Μπράιαν Γουίλσον που αποκαλύπτουν τις δικές τους απόψεις για την τεράστια επιτυχία του τραγουδιού. Το «American Pie» θεωρείται το πιο εμβληματικό τραγούδι που υπήρξε ποτέ στη μουσική βιομηχανία.
Η Αμερική βρισκόταν σε ένα πολιτιστικό σταυροδρόμι στις αρχές της δεκαετίας του ’70. Όταν ο ΜακΛιν έγραψε το τραγούδι το 1971, η χώρα εξακολουθούσε να βιώνει ένα είδος συλλογικής διαταραχής μετατραυματικού στρες (PTSD) από τα συγκλονιστικά γεγονότα της δεκαετίας του ’60, όπως οι δολοφονίες του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ Τζούνιορ και του Μπόμπι Κένεντι, οι αναταραχές για τα πολιτικά δικαιώματα και η έναρξη του πολέμου στο Βιετνάμ.
Το τραγούδι διάρκειας 8,5 λεπτών εξιστορεί την πολιτική, την κουλτούρα της νεολαίας και τα καθοριστικά γεγονότα των δεκαετιών του ’50 και του ’60. Ο ΜακΛιν ήταν ουσιαστικά άγνωστος προτού κυκλοφορήσει το τραγούδι. Μετά την κυκλοφορία του, χαιρετίστηκε ως η κύρια φωνή της γενιάς του. Σε παλαιότερη συνέντευξή του ο τραγουδιστής εξήγησε ότι ήθελε με τους στίχους του να δείξει ότι η πολιτική και η μουσική επηρεάζουν η μία την άλλη και ρέουν παράλληλα μαζί, προς τα εμπρός. «Το ντοκιμαντέρ θα κάνει τους ανθρώπους να σκεφτούν, ειδικά επειδή τόσοι πολλοί όλα αυτά τα χρόνια με ρωτούσαν τι σημαίνουν ορισμένοι στίχοι ή σε ποιον αναφέρομαι, αλλά τώρα επιτέλους μπορώ να λύσω πολλά από αυτά τα μυστήρια» ανέφερε ο τραγουδιστής στο Deadline.
Το ντοκιμαντέρ έκανε πρεμιέρα στις 19 Ιουλίου στην υπηρεσία streaming Paramount+.
