Τα έργα της δομικής αποκατάστασης του ταφικού μνημείου και της κατασκευής στεγάστρου στον Τύμβο Καστά προχωρούν, μετά την ομοφώνως θετική γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, σχετικά με τη στατική μελέτη εφαρμογής και την ηλεκτρομηχανολογική μελέτη του κελύφους προστασίας.
Σε συνέχεια της έγκρισης της αρχιτεκτονικής προμελέτης, ολοκληρώνεται η μελέτη εφαρμογής κατασκευής εξωτερικού κελύφους, ώστε άμεσα να προχωρήσει η δημοπράτηση του, στο πλαίσιο του ενταγμένου -στο Περιφερειακό Επιχειρησιακό́ Πρόγραμμα Κεντρικής Μακεδονίας-ΕΣΠΑ 2014-2020- έργου «Στερέωση, Συντήρηση, Αποκατάσταση και Ανάδειξη Μνημείου Τύμβου Καστά στην Αμφίπολη Σερρών».
Όπως δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, «Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού συνεχίζει το αρχαιολογικό έργο στον τύμβο Καστά. Στόχος μας είναι το μνημείο να καταστεί επισκέψιμο σε ειδικές ομάδες κοινού, εντός του τρέχοντος έτους. Προτεραιότητά μας είναι να εξασφαλίσουμε την προστασία του ίδιου του μνημείου και την ασφαλή πρόσβαση των επισκεπτών. Όσον αφορά στα προβλήματα που προέκυψαν μετά τα πρόσφατα, πρωτόγνωρα σε ένταση, καιρικά φαινόμενα -εξαιτίας των οποίων η Περιφερειακή Ενότητα Σερρών κηρύχθηκε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης- στο έργο της αποκατάστασης της γεωμετρίας του Τύμβου, αυτά ήδη αποκαθίστανται από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ. Το ίδιο το μνημείο δεν αντιμετώπισε κανένα πρόβλημα. Το έργο της διαμόρφωσης των πρανών του Τύμβου ενισχύεται με επιπλέον μέτρα, στις υδραυλικές μελέτες, προκειμένου να μην επαναληφθούν ανάλογα προβλήματα, λόγω ακραίων φαινόμενων. Οταν το έργο σχεδιάστηκε, το 2018, δεν είχαν ληφθεί υπόψη οι ενδεχόμενες επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, η οποία εκδηλώνεται παντοιοτρόπως».
Σύμφωνα με την εγκεκριμένη αρχιτεκτονική́ προμελέτη το προτεινόμενο εξωτερικό́ κέλυφος του Χώρου 1 του Ταφικού Μνημείου, έχει ως στόχο:
• Τη μόνιμη προστασία του χώρου, στον οποίο δεν σώζεται το προστώο και η στέγη του, από την υγρασία και τις εξωτερικές καιρικές συνθήκες, δεδομένου ότι οι τοίχοι του έχουν ευαίσθητα επιχρίσματα και χρώματα, ενώ και τα ευρισκόμενα στον χώρο γλυπτά των Σφιγγών πρέπει, επίσης, να προστατευθούν για αντίστοιχους λόγους.
• Τη συμβολή στην εξασφάλιση σταθερών συνθηκών θερμοκρασίας και υγρασίας, με την επιπρόσθετη τοποθέτηση ηλεκτρομηχανολογικής εγκατάστασης για ολόκληρο το Ταφικό Μνημείο, συμπεριλαμβανομένου του φωτισμού και της δυνατότητας κλιματισμού των χώρων.
Η αρχιτεκτονική πρόταση για την κατασκευή του κελύφους, βασίζεται στη γεωμετρία και τις διαστάσεις του αρχαίου προστώου, με απολύτως αφαιρετικά αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά και στόχο την αρμονική παρουσία του στον χώρο, σε σχέση με το μνημειακό σύνολο, προκειμένου να μην αναπαράγει μορφολογικά στοιχεία του αρχαίου κελύφους και να εξυπηρετεί παράλληλα και τις λειτουργικές ανάγκες του μνημείου, όπως η προσβασιμότητα και η θέαση από τον επισκέπτη.
Για την πρόσβαση στην είσοδο του Ταφικού Μνημείου, θα κατασκευαστεί μεταλλική κλίμακα και μικρό αναβατόριο για την εξυπηρέτηση ΑμΕΑ, αλλά και για την μεταφορά ευαίσθητων μαρμάρινων αντικειμένων από και προς το εσωτερικό του Ταφικού Μνημείου.
Η ηλεκτρολογική́ εγκατάσταση περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τον σχεδιασμό́ του λειτουργικού́ φωτισμού́ του κελύφους προστασίας, για τον οποίο ελήφθησαν υπόψη οι απαιτήσεις της αρχιτεκτονικής μελέτης με γνώμονα τη διακίνηση εντός του χώρου και την ασφάλεια των επισκεπτών.
Σε ό,τι αφορά προβλήματα που προέκυψαν στις υπό εκτέλεση εργασίες διαμόρφωσης του χώρου των διαδρόμων και του υδραυλικού έργου, από ακραίες καιρικές συνθήκες στην περιοχή, με αποτέλεσμα η Περιφερειακή Ενότητα Σερρών να τεθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, διευκρινίζεται ότι σημειώθηκαν περιορισμένες φθορές στα υπό διαμόρφωση πρανή του Τύμβου, χωρίς να έχει προκληθεί καμία φθορά στο ταφικό μνημείο.
Από την πρώτη στιγμή πραγματοποιήθηκε αυτοψία στον χώρο από ειδική ομάδα τεχνικών υπό τον Γενικό Γραμματέα Πολιτισμού Γιώργο Διδασκάλου, για την εφαρμογή άμεσων μέτρων για την αποκατάσταση και την επαναφορά του χώρου στην κατάσταση, πριν την εξέλιξη των φαινομένων.
Όπως δήλωσε ο Γιώργος Διδασκάλου, «Από τις υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ έγιναν ταχύτατα όλες οι απαιτούμενες ενέργειες για την εκτίμηση των συνεπειών των ακραίων φαινομένων που έπληξαν την περιοχή των Σερρών, με αυτοψία που πραγματοποιήσαμε με στελέχη του Υπουργείου και ειδικούς τεχνικούς. Πρέπει να σημειωθεί ότι παρά τα έντονα φαινόμενα, το ταφικό μνημείο δεν διέτρεξε κανέναν κίνδυνο. Σημειώθηκαν περιορισμένες φθορές στο έργο διαμόρφωσης των πρανών του τύμβου, οι οποίες ήδη αποκαθίστανται από το εξειδικευμένο επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό. Με την ολοκλήρωση του έργου, ο τύμβος θα είναι απολύτως προστατευμένος στο μέλλον από αντίστοιχα φαινόμενα».
Την επόμενη εβδομάδα, κλιμάκιο με ειδικούς επιστήμονες και συνεργάτες του ΥΠΠΟΑ θα βρίσκεται στην Αμφίπολη, για να προσδιοριστούν επιτόπου εξειδικευμένα μέτρα προστασίας.
