Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
Το έργο «Σκληρές Φωτογραφίες» του Κυριάκου Βέρη ανεβαίνει στο Θέατρο Studio Mαυρομιχάλη, κάθε Δευτέρα και Τρίτη, έως τις 31 Μαΐου [Μαυρομιχάλη 134, Εξάρχεια].
Επί σκηνής, ο καλύτερος τζόκει του κόσμου, ένα δύστροπο άλογο που τρέχει μόνο για τη νίκη και ένας πατέρας που αποφάσισε να κάνει μια νέα αρχή στην Αβάνα.
Η Χριστίνα Χριστοφή σκηνοθετεί. Μίλησε μαζί μας.
Θα θέλατε να μας συστήσετε το έργο;
«Οι “Σκληρές φωτογραφίες” είναι ένα έργο με τρία πρόσωπα· τον Οδυσσέα -ένας κορυφαίος τζόκεϊ, τον Πρίγκιπα -το άλογό του, και τον πατέρα του Οδυσσέα που μένει μόνιμα πια στην Αβάνα. Ο Οδυσσέας τρέχει για πρώτη φορά με τον Πρίγκιπα στο Grand Prix της Αθήνας· κανένας άλλος αναβάτης δεν δέχεται να τρέξει με αυτό το δύστροπο άλογο. Το σκληρό φώτο φίνις σε αυτόν τον αγώνα καθορίζει ποιος είναι, τελικά, ο νικητής της κούρσας· μια νίκη που κρίνεται στη λεπτομέρεια. Και από αυτό το αποτέλεσμα κρίνεται όχι μόνο η πορεία και η σχέση του Οδυσσέα με το άλογό του, τον Πρίγκιπα, αλλά και η σχέση του με τον πατέρα του».
Κάποια σκέψη, κάποιο συναίσθημα από την πρώτη επαφή σας με το κείμενο;
«Πρωτότυπο, σκέφτηκα. Ένα άλογο που αντιμετωπίζεται σαν πρόσωπο και δύο πραγματικά πρόσωπα, ο Οδυσσέας και ο πατέρας του. Ένα έργο για τον ιππόδρομο, για την αδρεναλίνη του τζόγου, για τη φίλια και τη συμφιλίωση, αλλά και για τη νίκη και την ήττα».
Τι σας προσέλκυσε στο συγκεκριμένο ανέβασμα;
«Σκηνοθετικά, είδα μια ενδιαφέρουσα πρόκληση, να δούμε στη σκηνή ένα άλογο και έναν άνθρωπο, να δούμε τη σχέση τους, τη συνεργασία, τις συγκρούσεις και τη φιλία τους. Και σε επίπεδο θεματικής, με άγγιξε το θέμα της νίκης και της ήττας, το πώς κρίνεται τελικά ο νικητής, από μια λεπτομέρεια, και πώς διαχειρίζεσαι την ήττα ή ακόμα και τη χαρά της νίκης».
Ο καλύτερος τζόκει του κόσμου, το δύστροπο άλογό του και ο πατέρας του· θα μας δώσετε μια περιγραφή αυτών των τριών πρωταγωνιστών;
«Ο Οδυσσέας είναι ένας χαρισματικός τζόκεϊ που ξεκίνησε από τα χαμηλά και κατάφερε να φτάσει στην κορυφή. Ένας άνθρωπος ευαίσθητος, με δύσκολη παιδική ηλικία, που καταφεύγει στις ουσίες, για να μπορέσει να διαχειριστεί τις εσωτερικές του εντάσεις. Ο Πρίγκιπας είναι ένα καθαρόαιμο, δύστροπο άλογο, ένας επαναστάτης που αρνείται να τρέξει, πεισματάρης, πιστός και αφοσιωμένος, ένα άλογο γεννημένο για τη νίκη. Ο πατέρας είναι ένας πρώην ναυτικός, που τα τελευταία χρόνια μένει μόνιμα στην Κούβα. Η σχέση με τον γιο του είναι δύσκολη και συγκρουσιακή. Τρεις ισχυρές προσωπικότητες που συνεργάζονται, συγκρούονται, συμφιλιώνονται, και, τελικά, αλλάζουν ο ένας τον άλλον».
Πώς ενσωματώσατε τον χαρακτήρα του αλόγου επί σκηνής;
«Πειραματιστήκαμε με τον Δημοσθένη Φίλιππα που ενσαρκώνει το άλογο και καταλήξαμε σε μια αποτύπωση του αλόγου που αποφεύγει την περιγραφικότητα. Δεν θέλαμε, με άλλα λόγια, να “κάνουμε” το άλογο προσπαθώντας να το μιμηθούμε, αλλά να βρούμε εκείνα τα ανθρώπινα χαρακτηριστικά που μας θυμίζουν άλογο και αυτά να αναδείξουμε».
Που παραπέμπουν οι σκληρές φωτογραφίες του τίτλου;
«Παραπέμπουν σε αυτές τις καθοριστικές στιγμές, που μια λεπτομέρεια καθορίζει τη νίκη ή την ήττα. Και αυτές οι στιγμές, αυτά τα στιγμιότυπα, είναι καθοριστικά, και άρα σκληρά, γιατί ανοίγουν μπροστά σου δύο πολύ διαφορετικούς δρόμους και εσύ αναγκαστικά θα πρέπει, από εκείνη τη στιγμή και μετά, να περπατήσεις στον έναν ή στον άλλο δρόμο. Το πιο σκληρό από όλα είναι ότι, τις περισσότερες φορές, αυτές οι λεπτομέρειες είναι τυχαίες, όπως και σε ένα φώτο φίνις· το κλικ του φωτογράφου, μια τυχαία στιγμή, κρίνει ποιος είναι ο νικητής και ποιος η ηττημένος».
Μια αγαπημένη σας ατάκα, κάποια λόγια από το έργο;
«Οδυσσέας: “Δεν άντεχες τις ήττες;”, Πατέρας: “Άμα είναι συνεχόμενες, ποιος τις αντέχει;”».
«Στο τέλος του αγώνα, στο σκληρό φώτο φίνις, οι χαμένοι από τους νικητές έχουν μόνο μια τρίχα διαφορά» -δυο λόγια σας για τις νίκες και τις ήττες;
«Στη σύγχρονη εποχή είναι σημαντικό να είσαι στους “νικητές”. Οι Αμερικάνοι χρησιμοποιούν τη λέξη “loser” για τους χαμένους, μια λέξη απαξιωτική που χαρακτηρίζει ολοκληρωτικά έναν άνθρωπο και όχι μόνο την ήττα του σε έναν αγώνα. Σκληρά πράγματα, δηλαδή. Υπάρχει, αλήθεια, κάποιος που κερδίζει συνέχεια; Που είναι πάντα ο νικητής; Πόση αγωνία, πόση πίεση, πόση υπερπροσπάθεια χρειάζεται για να κυνηγάς τις νίκες. Γιατί δεχόμαστε να μπούμε σε αυτόν τον αγώνα; Γιατί θέλουμε να είμαστε γκανιάν και όχι ελεύθερα άλογα που τρέχουν στη φύση;»
Το 2015, στήσατε στην Κυψέλη το θέατρο ΜΠΙΠ, που έκλεισε το 2020 λόγω πανδημίας. Ωστόσο, συνεχίζετε να δημιουργείτε θέατρο. Να κλείσουμε με λίγα λόγια για τη δύσκολη εμπειρία σας, τη σημερινή μορφή της ομάδας σας και, ίσως, κάποιο μελλοντικό σας σχέδιο;
«Το ΜΠΙΠ άνοιξε με τα capital controls και έκλεισε με τον covid… Πόσα να αντέξει; (γέλια) Θέατρο έκανα και πριν το ΜΠΙΠ και συνεχίζω να κάνω και τώρα. Το ΜΠΙΠ δημιουργήθηκε με έναν ρομαντισμό, ο οποίος όταν αντιμετώπισε την πραγματικότητα, όλα αυτά που πρέπει να κάνεις επιχειρηματικά για να διατηρείς ένα θέατρο δηλαδή, κλονίστηκε. Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι που εκτιμώ καλλιτεχνικά αλλά και σε ανθρώπινο επίπεδο, τους θαυμάζω και τους αγαπώ και μου αρέσει να συνεργάζομαι μαζί τους. Τους νιώθω δίπλα μου, ομάδα μου, και τους συμπεριλαμβάνω στα όνειρά μου. Έχουμε κάποια μελλοντικά σχέδια για το φθινόπωρο αλλά ακόμα δεν είμαστε έτοιμοι να ανακοινώσουμε κάτι συγκεκριμένο».
Ερμηνεύουν:
Πρίγκιπας (άλογο): Δημοσθένης Φίλιππας
Οδυσσέας (αναβάτης): Σπύρος Ασημένιος
Πατέρας: Δημήτρης Μαργαρίτης