Στην έδρα του Ινστιτούτου Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης (ΙΣΕΤ) στην Βαλαωρίτου, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου εγκαινίασε σήμερα την έκθεση που παρουσιάζει το ιστορικό της δεκαετούς λειτουργίας, δράσεων και προσφοράς του Ινστιτούτου προς την καλλιτεχνική κοινότητα.
Επίσης, ανακοινώθηκε επίσημα η δωρεά του ΙΣΕΤ στην Εθνική Πινακοθήκη, που πραγματοποιήθηκε τον Μάρτιο του 2021.Περιλαμβάνει τις κτηριακές εγκαταστάσεις του ΙΣΕΤ, τον εξοπλισμό του και κυρίως το πολύτιμο αρχειακό υλικό του.
Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας στον χαιρετισμό που απηύθυνε στην εκδήλωση, μεταξύ άλλων, ανέφερε:
«Με μεγάλη χαρά βρίσκομαι σήμερα εδώ, σε μια ιστορική στιγμή για την ελληνική τέχνη. Το Ινστιτούτο Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης, πολύτιμη κιβωτός τεκμηρίωσης της ιστορίας και της εξέλιξης της μεταπολεμικής εικαστικής κίνησης στη χώρα μας, περιέρχεται στην κατοχή της Εθνικής Πινακοθήκης χάρη στη δωρεά της εμπνεύστριας και διευθύντριάς του Τζούλιας Δημακοπούλου, που υπήρξε η ψυχή της ιστορικής γκαλερί “Νέες Μορφές”. Για όλους εμάς, που μεγαλώσαμε στην εποχή της δικτατορίας, τότε που οι λιγοστές αίθουσες τέχνης συσπείρωναν καλλιτέχνες και κοινό σε εκδηλώσεις που υποκαθιστούσαν την απαγορευμένη πολιτική δράση, οι “Νέες Μορφές” ήταν ένα από τα σημεία αναφοράς. Μας βοήθησαν να υποδεχθούμε το καινούργιο, να συναντήσουμε την έκπληξη, να μυηθούμε σε νέες αισθητικές προσεγγίσεις και πρωτοποριακούς προβληματισμούς, χωρίς ποτέ να χάνουμε έναν ορίζοντα ιστορικότητας της ελληνικής τέχνης. Και κυρίως να αντιληφθούμε ότι το δημιουργικό έργο δεν είναι απλώς μια συναισθηματική, συγκινησιακή έκφραση, αλλά μορφοποίηση πνευματικών δυνάμεων.
Γνώστρια όσο λίγοι της σύγχρονης εικαστικής σκηνής και αντιμετωπίζοντας την τέχνη ως γλώσσα επικοινωνίας, η κυρία Δημακοπούλου μετέτρεψε την γκαλερί της, από απλό χώρο παρουσίασης εκθέσεων, σε τόπο διαμόρφωσης αποδεκτών του καλλιτεχνικού φαινομένου με κριτική στάση απέναντι στις συνεχείς μεταμορφώσεις του, σε έναν τόπο διαλόγου. Πρωτεργάτρια του Πανελλήνιου Συνδέσμου Αιθουσών Τέχνης και της έκθεσης Art Athina, δημιουργός του Ινστιτούτου Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης και τώρα κληροδότρια στην Εθνική Πινακοθήκη του καρπού πενήντα και πλέον χρόνων δουλειάς, συνέβαλε σημαντικά στην προώθηση της ελληνικής τέχνης, έδωσε έμφαση στη μελέτη και την έρευνα και δημιούργησε το πλαίσιο ώστε όχι απλώς να διατηρηθεί το παρελθόν αλλά να συνδεθεί οργανικά με το παρόν και το μέλλον.
Θέλω να εξάρω την προσφορά της, καθώς και τις άοκνες προσπάθειες της διευθύντριας της Εθνικής Πινακοθήκης Μαρίνας Λαμπράκη-Πλάκα προκειμένου να αποκτηθεί όχι μόνο το αρχείο του Ινστιτούτου, αλλά και το ακίνητο που το στεγάζει, ο εργασιακός και εκθεσιακός του χώρος. Εύχομαι, στις νέες συνθήκες, το Ινστιτούτο να παραμείνει ζωντανό και δυναμικό και να επεκτείνει τις δραστηριότητές του, αποτελώντας μοχλό μελέτης, έρευνας και δημιουργίας».
Το σκεπτικό για την πραγματοποίηση της δωρεάς
Το Ινστιτούτο Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης συμπλήρωσε 10 χρόνια λειτουργίας (2010-2020). Οι ιδρυτές του Τζούλια Δημακοπούλου, Ιωάννα Μεντζενιώτου, Μαρία Βασιλείου και Λεωνίδας Δημακόπουλος, πίστευαν εξαρχής και εξακολουθούν να πιστεύουν στην αναγκαιότητα των συλλογικών προσπαθειών και του διαλόγου, στην προώθηση της κριτικής σκέψης, στη δημιουργική αλληλεπίδραση του παρελθόντος με το παρόν και το μέλλον, αλλά πρωτίστως στην αναγκαιότητα της συνέχειας, η οποία ισοδυναμεί με διαρκή ανανέωση. Με αυτό το σκεπτικό αποφάσισαν να δωρηθεί το Ινστιτούτο σε έναν μεγάλο, αξιόπιστο φορέα την Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου, ο οποίος μπορεί να εξασφαλίσει την απρόσκοπτη λειτουργία του.
Η πραγματοποίηση της δωρεάς αντιμετώπισε πολλά γραφειοκρατικά και νομικά κωλύματα, τα οποία ξεπεράστηκαν χάρις στις προσπάθειες της διευθύντριας της ΕΠΜΑΣ Μαρίνας Λαμπράκη Πλάκα, η οποία πίστεψε από την αρχή στην ιστορική και επιστημονική σημασία αυτής της απόφασης.
Η πλούσια αρχειακή συλλογή του Ινστιτούτου
Η δωρεά πραγματοποιήθηκε τον Μάρτιο του 2021 και περιλαμβάνει τις κτηριακές εγκαταστάσεις του ΙΣΕΤ, τον εξοπλισμό του και κυρίως το πολύτιμο αρχειακό υλικό του. Η πλούσια αρχειακή συλλογή του Ινστιτούτου, που από την αρχή της δημιουργίας του αποσκοπούσε στην όσο το δυνατόν πληρέστερη καταγραφή της πορείας των εικαστικών τεχνών στην Ελλάδα από το 1945 έως σήμερα, έρχεται να συμπληρώσει το πλούσιο αρχειακό υλικό της ΕΠΜΑΣ, δημιουργώντας με αυτόν τον τρόπο μια ολοκληρωμένη τράπεζα δεδομένων, που σκιαγραφεί πλήρως την καλλιτεχνική δημιουργία στην νεότερη Ελλάδα.
Το ιστορικό της δεκαετούς λειτουργίας και της προσφοράς του Ινστιτούτου προς την καλλιτεχνική κοινότητα, με το σύνολο των δράσεων που οργανώθηκαν και πραγματοποιήθηκαν σε αυτό το διάστημα, παρουσιάζεται στην έκθεση «10 χρόνια Ινστιτούτο Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης» στον χώρο του Ινστιτούτου (επιμέλεια Ι. Μεντζενιώτου – Λ. Δημακόπουλος ), καθώς και στον επετειακό τόμο «10 χρόνια Ινστιτούτο Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης/10 years of the Contemporary Greek Art Institute» (επιμέλεια: Χάρις Κανελλοπούλου).
Οι δραστηριότητες του Ινστιτούτου καταγράφονται επίσης στην ιστοσελίδα www.iset.gr με την Ψηφιακή Πλατφόρμα, που περιέχει μεγάλο μέρος του ψηφιοποιημένου αρχειακού υλικού.
Η χρονική συγκυρία της συμπλήρωσης των δέκα ετών λειτουργίας του ΙΣΕΤ συνέπεσε με το ξέσπασμα της πανδημίας του Covid-19 και είχε ως αποτέλεσμα την καθυστέρηση της έκθεσης.