Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
Το μυθιστόρημα της Μαργκερίτ Ντυράς «Moderato Cantabile» μεταφέρει στο θέατρο, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, η Ευφροσύνη Μαστρόκαλου. Η παράσταση παρουσιάζεται σε έναν ιδιαίτερο χώρο, στο Βιομηχανικό Πάρκο ΠΛ.ΥΦ.Α. [Κορυτσάς 39, Βοτανικός].
Ερμηνεύουν η Ιφιγένεια Γρίβα και ο Κωνσταντίνος Γώγουλος.
Η Ιφιγένεια Γρίβα μάς μίλησε για την παράσταση· μας είπε κάποια πράγματα για την ίδια και μας αποχαιρέτησε με ποίηση Νίκου Καρούζου, υπό τους ήχους μιας «γιορτής» και «δυνατής βροχής»…
Θα θέλατε να μας συστήσετε το έργο;
«Το “Moderato Cantabile” είναι το έργο που εδραίωσε τη φήμη της Μαργκερίτ Ντυράς. Πρώτη φορά εκδόθηκε το 1958. Εντάσσεται στο είδος του nouveau roman, όμως πολλοί ισχυρίζονται ότι είναι μία κατηγορία από μόνο του.
Η ιστορία ξεκινά από ένα έγκλημα πάθους σε ένα καφέ μιας εργοστασιακής περιοχής. Εκεί δύο μάρτυρες, η Άννα Ντεμπαρέντ -μία γυναίκα της αριστοκρατίας, η γυναίκα του εργοστασιάρχη, και ο Σοβέν -πρώην εργάτης των εργοστασίων, συναντιούνται τακτικά επί μία εβδομάδα για να συζητήσουν το γιατί και τον τρόπο που προκλήθηκε και πραγματοποιήθηκε αυτό το έγκλημα. Σταδιακά, αποκαλυπτέται ότι ενώ μιλάνε για το ζευγάρι του φόνου, μιλάνε κατά βάση για αυτούς τους ίδιους, σκάβοντας στον δικό τους εαυτό, στα μύχια της ψυχής τους. Ο χρόνος, τα πρόσωπα συγχέονται έτσι ώστε να γίνεται πιο γλαφυρό το αδιέξοδο των ηρώων».
Κάποια σκέψη, κάποιο συναίσθημα από την πρώτη επαφή σας με το κείμενο;
«Η αίσθηση του μετεωρισμού που μου άφηνε όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά και ήμουν ελεύθερη να αποφασίσω εγώ την πορεία των ηρώων. Η ερμηνεία του βιβλίου ήταν καθαρά πάνω στη δική μου προσωπική ματιά».
Μια περιγραφή του ρόλου σας;
«Η Άννα Ντεμπαρέντ είναι μια γυναίκα της αριστοκρατίας με σαφώς προσδιορισμένο ρόλο, μέσα στα στενά πλαίσια του οποίου καλείται να κινείται και να λειτουργεί. Λόγω της αδιάφορης τακτοποιημένης καθημερινότητάς της, πλήττει από την έλλειψη ύπαρξης του απρόσμενου συναισθήματος στη ζωή της. Όλα αυτά θα ανατραπούν από το έγκλημα πάθους και μετά. Τότε, σηματοδοτείται η πορεία της δικής της αναγέννησης, μια διαδρομή ανακαλύψεων που την οδηγούν σε καθοριστικές αποφάσεις. Οδηγείται προς την ελευθερία της. Αναλαμβάνει τα ηνία της ζωής της με κάθε κόστος».
Και λίγα λόγια για τον άνδρα που ερμηνεύει ο Κωνσταντίνος Γώγουλος;
«Ο Σοβέν ανήκει σε μια κατώτερη κοινωνική τάξη. Παραιτείται από τη δουλειά του -δούλευε στα εργοστάσια της περιοχής. Μετά το έγκλημα και μέσα από τις συναντήσεις με την Άννα Ντεμπαρέντ, ακολουθεί τη δική του πορεία προς τον πραγματικό του εαυτό».
Η μονοτονία της ζωής και η αναζήτηση του πάθους, μοιάζει να βρίσκονται στο επίκεντρο του έργου –κάποιο σχόλιό σας;
«Πώς θα αποκτήσουμε τη δική μας φωνή χωρίς να μας νικήσει ο φόβος της αποτυχίας. Να συνδεθούμε με την πραγματική δύναμη της ζωής. Αξίζει να υπάρχεις για ένα όνειρο και ας είναι η φωτιά του να σε κάψει».
Μια αγαπημένη σας ατάκα, κάποια λόγια από την παράσταση;
«“Αίμα στο στόμα της και εκείνος τη φιλούσε, τη φιλούσε”, μια φράση που χτυπάει κατευθείαν στη καρδιά της Άννας Ντεμπαρέντ σαν να επιζητά τον δικό της θάνατο για να αναστηθεί σε έναν άλλο εαυτό, ελεύθερο από όλα τα κοινωνικά δεσμά».
Κάποιο μελλοντικό επαγγελματικό σχέδιο;
«Υπάρχουν διάφορα σχέδια αλλά πάντα η ζωή με εκπλήσσει με τις εναλλαγές της».
Ένας ρόλος που θέλετε πολύ να ερμηνεύσετε;
«Δεν ξέρω τι να πρωτοπώ, τι να πρωτοδιαλέξω…»
Κάτι που σας φτιάχνει τη διάθεση;
«Ο πρωινός καφές, ο ήλιος, μια αγκαλιά».
Κάτι που τη χαλά;
«Η γκρίνια».
Μια αγαπημένη συνήθεια;
«Να περπατάω στον Υμηττό και να βλέπω την πόλη από ψηλά».
Μια χρήσιμη συμβουλή που σας έχουν δώσει;
«Δεν μπορεί να γεννηθεί κανείς μόνο για μία φορά και να είναι δημιουργός. Πρέπει να γεννηθείς και για δεύτερη φορά και αυτό να το αναλάβεις από μόνος σου».
Ένα βιβλίο που αγαπάτε;
«“Τα πορφυρά πανιά” του Αλεξάντρ Γκριν».
Μια αγωνία σας;
«Να μην ξεχάσω πως χρωστάω πιο πολλά στην ποίηση απ’ όσα στην εφορία».
Μια ευχή σας;
«“Να γυρίζεις -αυτό είναι το θαύμα-/ με κουρελιασμένα μάτια/ με φλογωμένους κροτάφους απ᾿ την πτώση/ να γυρίζεις/ στην καλή πλευρά σου”».
[σημ: «Τα πουλιά δέλεαρ του Θεού», συλλογή «Ποιήματα» (1961), Νίκος Καρούζος (1926-1990)]
Να κλείσουμε με στίχους ενός αγαπημένου τραγουδιού;
«“Κάπου θα υπάρχουν άγγελοι,/ κάπου θα κρύβονται στη γη./ Κάποτε ήσαν άνθρωποι,/ ήσανε φίλοι και γνωστοί”».
[σημ: «Γιορτή», άλμπουμ «Έγινε η απώλεια συνήθειά μας» (1996), Διάφανα Κρίνα]
