Skip to main content

Η σημασία της φωνής στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης

Ατομική έκθεση στο Kunstverein Ost στο Βερολίνο Gallery Weekend: Η σημασία της φωνής στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης, παρουσιάζει, από τις 28 Απριλίου έως τις 21 Μαΐου, η εικαστικός Κυριακή Γονή.

Στο Not allowed for algorithmic audiences (2021), ένας ψηφιακός φωνητικός βοηθός αναλύει τα ψηφιακά φωνητικά συστήματα και τη σχέση τους με τα στερεότυπα φύλου, τις κοινωνικές ανισότητες, καθώς και με τις υποδομές επιτήρησης και την κλιματική κρίση.

Συνεχίζοντας την έρευνα της στη σχέση του ανθρώπου και της μηχανής και στις πολιτικές πτυχές της τεχνολογίας, η Κυριακή Γονή εστιάζει στο έργο αυτό στη χρήση των φωνητικών βοηθών και τη σημασία της φωνής. Τα τελευταία χρόνια οι ψηφιακοί βοηθοί έχουν διεισδύσει δυναμικά στην καθημερινότητα μας, εκτελώντας μια σειρά καθηκόντων για εμάς και συγχρόνως συλλέγοντας τους ήχους, που εμείς παράγουμε για την περαιτέρω εκπαίδευσή τους.

Μια σειρά από ερωτήματα προκύπτουν: Ποιος παράγει ήχο, ποιος ακούει, τι ηχητικά δεδομένα συλλέγονται από τις συσκευές αυτές και πως επηρεάζουν την επιτήρηση; Η αναγνώριση φωνής και η χρήση φωνητικών εντολών διατίθενται από τεχνολογικούς κολοσσούς με μονοπωλιακό χαρακτήρα, στελεχωμένους κατά κύριο λόγο από λευκούς άντρες προγραμματιστές. Πώς το γεγονός αυτό επαναφέρει διακρίσεις, στερεότυπα και ζητήματα ταυτότητας, τάξης και φύλου στις υποδομές αυτές; Τέλος ποιο είναι το αποτύπωμα των υποδομών αυτών στο περιβάλλον όσον αφορά στα υλικά κατασκευής, τις εκπομπές, την κρυφή εργασία αλλά και τους ηλεκτρονικούς σκουπιδότοπους;

Στη διάρκεια μια πολύ ζεστής εβδομάδας του Αυγούστου στην Αθήνα, ένας πλασματικός ψηφιακός βοηθός, που ακούει στο όνομα “Voice”, δανείζεται ένα avatar στο Διαδίκτυο και παρουσιάζεται μπροστά στους χρήστες. Για επτά συνεχόμενες ημέρες μονολογεί για τα προαναφερθέντα θέματα αναλύοντας πληροφορίες, τις οποίες έχει συλλέξει κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του. Την τελευταία μέρα μοιράζεται μια σειρά από συμβουλές για το «πώς να μην ακούγεται κάποιος από τους αλγόριθμους».

Τον μονόλογο ερμηνεύει με ιδιαίτερη ευαισθησία η ηθοποιός Σοφία Κόκκαλη, ενώ το τρισδιάστατο avatar δημιουργήθηκε με βάση το πρόσωπο της ηθοποιού.

Η Κυριακή Γονή είναι εικαστικός. Η δουλειά της εστιάζει στην αλληλεπίδραση της τεχνολογίας με την κοινωνία, το περιβάλλον και τις υποδομές. Έχοντας ολοκληρώσει σπουδές στη Ζωγραφική και τις Ψηφιακές Τέχνες, αλλά και την Κοινωνική και Πολιτισμική Ανθρωπολογία, η Γονή εντάσσει συστηματικά στην καλλιτεχνική της πρακτική την έρευνα και τις συνεργασίες με επιστήμονες και ερευνητές σε διάφορα πεδία, συνδυάζοντας τες με τη δημιουργία κόσμων και ποιητικών αφηγήσεων. Η δουλειά της παρουσιάζεται σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις και μπιενάλε διεθνώς.

Το Not allowed for algorithmic audiences αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος φιλοξενίας καλλιτεχνών ArtScience, που ιδρύθηκε το 2021 από την Art Collection Telekom σε συνεργασία με την Ars Electronica για την προώθηση της κριτικής, καλλιτεχνικής ενασχόλησης με ψηφιακές τεχνολογίες, όπως η ρομποτική, η τεχνητή νοημοσύνη, ο ψηφιακός έλεγχος και επιτήρηση. Στο πλαίσιο του residency, η Κυριακή Γονή είχε την ευκαιρία να ανταλλάξει ιδέες για την ρομποτική ψυχολογία με την καθηγήτρια Martina Mara στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο Linz στο Πανεπιστήμιο Johannes Kepler. Το έργο αποτελεί πλέον μέρος της Συλλογής Τέχνης Deutsche Telekom.

naftemporiki.gr