Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
Το έργο του Άκη Δήμου, «Σαν ρόδο και σαν αίνιγμα», σε σκηνοθεσία Νίκου Καμτσή, παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Αθήνα, κάθε Σάββατο και Κυριακή, στις 8 το βράδυ, στο Θέατρο Τόπος Αλλού [Κεφαλληνίας 17, Κυψέλη].
Ένα ποιητικό σύμπαν σ’ ένα κείμενο που σφύζει από θεατρικότητα, κωμικό και σπαρακτικό, το έργο επιχειρεί με ελευθερία και έμπνευση να φωτίσει την αινιγματική σχέση του Σαίξπηρ και της γυναίκας του Αν Χάθαγουεϊ και έτσι να μας γνωρίσει μια άλλη ρηξικέλευθη και μυθιστορηματική πλευρά του ποιητή. Η σπουδαία ηθοποιός Πέγκυ Σταθακοπούλου, ερμηνεύει τον ρόλο της αφανούς συζύγου του μεγάλου ποιητή.
Για την παράσταση μιλήσαμε με τον σκηνοθέτη Νίκο Καμτσή.
Τι σας ώθησε να ανεβάσετε το έργο αυτό;
«Σε έναν κόσμο όπου κυριαρχεί η βία, οι καλλιτέχνες έχουν έναν άχαρο ρόλο. Να πηγαίνουν κόντρα σε έναν ανελέητο αγώνα, κόντρα στο ρεύμα και να παράγουν τέχνη και πολιτισμό. Είναι ευλογία, λοιπόν, όταν στα χέρια καλλιτεχνών πέφτουν κείμενα σαν το “Ρόδο και το Αίνιγμα” του Άκη Δήμου. Ο Δήμου έστησε ένα ποιητικό συμπάν γύρω από την Αν Χάθαγουεϊ, τη γυναίκα του Σαίξπηρ. Στην πραγματικότητα έδωσε οντότητα και προσωπικότητα σ’ ένα όνομα που δεν ήταν τίποτα άλλο, από ένα όνομα δίπλα στον μεγάλο Σαίξπηρ. Με πολλή ευαισθησία, φαντασία και με καταπληκτική δημιουργικότητα και ποίηση, όχι μόνο έδωσε ζωή στην Αν Χάθαγουεϊ αλλά έφτιαξε και τον κόσμο της. Έφτιαξε μια μυθολογία γύρω της. Η Χάθαγουεϊ φτιάχνει ωραία μπύρα, μας λέει ο Δήμου, και φοβάται τις κουκουβάγιες. Το γνωρίζαμε προηγουμένως αυτό; Όχι. Ο Δήμου τής δίνει αυτά τα χαρακτηριστικά, της δίνει υπόσταση. Έτσι τη βγάζει από τη σκιά του μεγάλου βάρδου, που με το έργο του σκίασε όχι μόνο τη γυναίκα του, αλλά όλο το Ελισαβετιανό θέατρο που έχει να επιδείξει μεγάλα έργα και ονόματα ποιητών και συγγραφέων».
Ποιες πτυχές της προσωπικότητας της ηρωίδας αναδεικνύετε μέσω της σκηνοθετικής σας προσέγγισης;
«Είναι χαρά μεγάλη για έναν σκηνοθέτη να έχει ένα έργο με στέρεη δραματουργία και πεντακάθαρη δομή. Ο πόνος, η χαρά, ο ερωτισμός αλλά και η στέρηση της Αν από την εγκατάλειψη που βιώνει, αναβλύζει από το κείμενο του Δήμου. Και πρέπει να είναι ευτυχισμένος όπως είμαι κι ’γω, που το κείμενο αυτό αρθρώνεται από το μέταλλο και τη ζεστασιά μιας ηθοποιού σαν την Πέγκυ Σταθακοπούλου. Θα πρέπει κανείς να δει την παράσταση και να αφεθεί στα κύματα συναισθήματος που βγαίνουν από αυτή την ηθοποιό για να μπορέσει να αισθανθεί τις άπειρες πτυχές της προσωπικότητας που αναδεικνύει η κυρία Σταθακοπούλου· λέω να αισθανθεί και όχι να γράψει, γιατί τότε θα χρειαζόταν χιλιόμετρα χαρτιού».
Πώς καθοδηγήσατε την Πέγκυ Σταθακοπούλου να υποδυθεί το ρόλο της Χάθαγουεϊ;
«Με την κυρία Σταθακοπούλου, συνεργάστηκα. Δεν καθοδήγησα. Δεν μου χρειάστηκε να καθοδηγήσω. Το έχω κάνει με πολλούς ηθοποιούς και έχει και αυτό τη χάρη του. Σ’ αυτήν, όμως, την παράσταση υπήρχαν στιγμές –και η συνεργασία ήταν τέτοια- που η Σταθακοπούλου με “καθοδηγούσε”. Και είναι πραγματικά ευλογία όταν συμβαίνει αυτό. Όταν δηλαδή, ένα ερέθισμα δικό σου το παίρνει ο ηθοποιός και σου το επιστρέφει σε ενέργεια, βαθύτατες συναισθηματικές δονήσεις, κίνηση, φωνή, ηχοχρώματα, ρυθμούς και τόνους».
Ποια η ρηξικέλευθη και μυθιστορηματική πλευρά του ποιητή, που παρουσιάζεται μέσω του έργου;
«Ο Σαίξπηρ είναι ένα διφορούμενο πρόσωπο. Το έργο του είναι τεράστιο, σφράγισε το παγκόσμιο θέατρο με ένα τρόπο που μόνο οι Αρχαίοι τραγικοί το πέτυχαν. Γνωρίζουμε τα ιστορικά στοιχεία γύρω από τη ζωή του. Ο ίδιος, όμως, παραμένει αινιγματικός. Μέσα από τα μάτια της Αν Χάθαγουεϊ βλέπουμε τον Σαίξπηρ με σάρκα και οστά. Και αυτός ο Σαίξπηρ δεν είναι ντυμένος τόσο πολύ με τον μανδύα του μυθικού προσώπου που έχει χτίσει το θέατρο και οι άνθρωποί του μέσα από έργα και παραστάσεις, εδώ και έξι αιώνες. Είναι ένας Σαίξπηρ με πολλά ελαττώματα, με συναισθήματα που δε συνάδουν με τον μύθο του. Και αυτό, ίσως, τον κάνει ακόμα πιο αινιγματικό».
Η παράσταση φέρει τον τίτλο «Σαν ρόδο και σαν αίνιγμα». Αυτά τα δύο στοιχεία χαρακτηρίζουν την Αν Χάθαγουεϊ;
«Είναι ένα αίνιγμα. Αίνιγμα όμως είναι και ο Ουίλιαμ της Αν. Αίνιγμα είναι η εποχή. Αίνιγμα είναι και όλα τα στενοσόκακα που χρειάζεται να ακολουθήσει ένας συγγραφέας, σκηνοθέτης, ηθοποιός που θα περιπλανηθεί στο σύμπαν της γυναίκας του Σαίξπηρ. Και, ξέρετε, το Stratford-upon-Avon εκείνης της εποχής είχε πολλή λάσπη. Και είναι μεγάλη συγκίνηση και πόνος να βλέπεις εκεί ένα ρόδο να κυλιέται μέσα στις λάσπες του. Γιατί το Ρόδο της Αν, είναι το πάθος της· για τη ζωή, για τον έρωτα, για τον άνδρα που αγάπησε. Ναι, και το “Ρόδο και το Αίνιγμα” χαρακτηρίζουν την Αν Χάθαγουεϊ».
Ταυτότητα της παράστασης
«Σαν ρόδο και σαν αίνιγμα»
Είδος:Μονόλογος
Συντελεστές
Κείμενο: Άκης Δήμου
Σκηνοθεσία: Νίκος Καμτσής
Σκηνικά – Κοστούμια: Μίκα Πανάγου
Μουσικό τοπίο: Κώστας Χαριτάτος
Σχεδιασμός φωτισμού: Νίκος Καμτσής, Γιάννης Ζέρβας
Videoart: Αντώνης Κουκούβελας
Βοηθός σκηνοθέτη: Γιάννης Ζέρβας
Επικοινωνία – δημόσιες σχέσεις: Δέσποινα Ερρίκου, Ράνια Παπαδοπούλου
Παραγωγή: Θέατρο ΤΟΠΟΣ ΑΛΛΟύ
