Ένα από τα σημαντικότερα κείμενα της παγκόσμιας δραματουργίας, η «Αντιγόνη» του Ζαν Ανούιγ, ανεβαίνει στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης Καρόλου Κουν, από τις 18 Φεβρουαρίου, σε σκηνοθεσία Μαρίας Πρωτόπαππα [Πεσμαζόγλου 5, Αθήνα].
Μετά το επιτυχημένο «Ρίτερ, Ντένε, Φος», η σκηνοθέτις προσεγγίζει ένα από τα ωραιότερα κείμενα που γράφτηκαν ποτέ για την εξουσία. Τους ρόλους του έργου ερμηνεύουν ο Χρήστος Στέργιογλου, ο Γιάννης Τσορτέκης, η Κίττυ Παϊταζόγλου, η Αντριάνα Ανδρέοβιτς, ο Δημήτρης Μαμιός, ο Δημήτρης Μαργαρίτης, η Ηλέκτρα Μπαρούτα και η Μαρία Πρωτόπαππα.
Η Αντιγόνη, ως μυθικό πρόσωπο, θέτει ένα γοητευτικό αίνιγμα ανά τους αιώνες. Τι την ωθεί να συγκρουστεί με την εξουσία; Η σύγκρουση αυτή δικαιολογεί τη θυσία της ζωής της; Υπάρχουν κάποια ελαφρυντικά στον Κρέοντα, με τον οποίο αντιπαρατίθεται;
Πρώτος ο Σοφοκλής μετέφερε τον μύθο της στη θεατρική σκηνή το 441 π.Χ. και ο Γάλλος συγγραφέας Ζαν Ανούιγ τον μετέπλασε κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Το έργο που έφερε στην Ελλάδα ο Κάρολος Κουν
Από το 1944 και μετά, οπότε και ανέβηκε πρώτη φορά η «Αντιγόνη» του Ανούιγ, έχει παρουσιαστεί σε θεατρικές σκηνές σε όλο τον κόσμο, προκαλώντας πάντα έντονες συζητήσεις. Στην Ελλάδα παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1946-1947 στο Θέατρο Τέχνης, σε σκηνοθεσία Καρόλου Κουν, με την Έλλη Λαμπέτη στον ομώνυμο ρόλο. Έτσι, το έργο που έφερε στην Ελλάδα ο Κάρολος Κουν επιστρέφει στο θέατρο που το ανέδειξε, σηματοδοτώντας παράλληλα τα 80 χρόνια από την ίδρυση του Θεάτρου Τέχνης (1942-2022).
Ο Κρέοντας με νόμο απαγορεύει την ταφή του αδελφού της Αντιγόνης, Πολυνείκη, γιατί κινήθηκε με στρατό ενάντια στην πόλη των προγόνων του και τον αδελφό του, Ετεοκλή. Η Αντιγόνη θα εναντιωθεί σε αυτήν τη διαταγή. H Αντιγόνη αντι-μιλά στον Κρέοντα και η δύναμη της εκφοράς των λέξεων, η εν δυνάμει ικανότητά τους να διαμορφώνουν ή και να εκλαμβάνονται ως πραγματικότητες είναι η βασική διεκδίκηση αυτής της ανάγνωσης πάνω στην Αντιγόνη.
Μαρία Πρωτόπαππα: «Αξίζει τον κόπο η θυσία της Αντιγόνης;»
Με αφορμή τη σκηνοθεσία της για το Θέατρο Τέχνης, η Μαρία Πρωτόπαππα αναφέρει:
«Ο Ανούιγ καλεί τους θεατές να σκεφτούν πάνω στο νόημα της ζωής και να αρνηθούν κάθε μορφή συμβιβασμού. Ανήκει στα έργα του Pieces noires (Μαύρα Έργα), που ήταν γεμάτα ειρωνεία και σαρκασμό. Είχε βρει τρόπο να γελάει µε την κακοτυχία: “Τα έργα µου είναι περισσότερο Μολιερικά. Χάρη στον Μολιέρο, το γαλλικό θέατρο δεν είναι ζοφερό. Γελάμε, όπως οι φαντάροι στον πόλεμο, µε την μιζέρια και τον τρόμο µας”.
Αν ήταν εύκολο να αποφασίσουμε ποια πλευρά έχει με το μέρος της το δίκαιο ή το άδικο, δεν θα μιλούσαμε για τραγωδία. Η αξία της δεν έγκειται στη σύγκρουση του καλού με το κακό, της αθωότητας με την ενοχή, αλλά σε μια αντιπαράθεση ηθικών αρχών και πολιτικών θέσεων στην οποία είναι δύσκολο ο μέσος άνθρωπος να πάρει σαφή θέση. Στο ερώτημα: “αξίζει τον κόπο η θυσία της;”, τα έργα του Σοφοκλή και του Ανούιγ δεν δίνουν οριστική και αδιαπραγμάτευτη απάντηση».
Συντελεστές
Μετάφραση: Μάριος Πλωρίτης, σκηνοθεσία δραματουργική επεξεργασία: Μαρία Πρωτόπαππα, σκηνικός χώρος-κοστούμια: Εύα Νάθενα, κίνηση: Κατερίνα Φωτιάδη, μουσική: Λόλεκ, φωτισμοί: Μελίνα Μάσχα, βοηθοί σκηνοθέτη: Δημήτρης Σταυρόπουλος, Ορέστης Σταυρόπουλος, βοηθός ενδυματολόγου: Έλσα Γκόγκογλου, φωτογραφίες: Ρούλα Ρέβη, μακιγιάζ φωτογράφισης: Σίσσυ Πετροπούλου, διεύθυνση παραγωγής: Αναστασία Καβαλλάρη, εκτέλεση Παραγωγής: Kart Productions-Μαρία Ξανθοπουλίδου.
Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Πέμπτη έως Σάββατο στις 20.30 – Κυριακή στις 19.00
